Domovoi là sinh vật siêu nhiên xuất hiện trong thần thoại Slav. Chúng là những linh hồn gắn liền với gia đình và đóng vai trò như vệ thần của họ. Là những linh hồn hiền lành, Domovoi sẽ làm mọi việc trong quyền hạn để giúp đỡ gia chủ. Thế nhưng hay coi chừng, nếu chẳng may chúng bực bội thì hậu quả sẽ rất khó lường.
Domovoi, chủ của ngôi nhà
Từ “Domovoi” (hay Domovoy hoặc Domovoj) xuất phát từ “dom” (nhà) và nghĩa đen của nó có là “chủ của ngôi nhà.” Sinh vật này còn được biết đến với một vài tên gọi khác trong các ngôn ngữ Slav, ví dụ như Domovyk trong tiếng Ukraine hay Damavik trong tiếng Belarus.
Domovoi thường được miêu tả như một sinh vật tí hon, lông lá và có một bộ râu xám. nó có thể mang hình dáng của tổ tiên đã khuất, chủ nhà hiện tại hoặc thậm chí là vật nuôi trong nhà. Đôi khi, Domovoi được miêu tả là có đuôi, cặp sừng nhỏ và tai ngựa. Ngoài ra, chúng có thể mặc áo đỏ và đội mũ xanh lam.
Con người có thể cảm nhận được sự tồn tại của Domovoi nhưng không nhìn thấy được
Domovoi thường tránh né khỏi tầm mắt con người và thích góc nhà tăm tối, đặc biệt là gần bếp lò. Đôi khi, con người có thể nhìn thấy hình dạng thật của Domovoi. Tuy nhiên, đây là điềm xấu, vì nó được xem như lời cảnh báo về cái chết sắp xảy ra với người đó.
Thế nhưng, người sống trong nhà sẽ thường xuyên cảm nhận được sự hiện diện của Domovoi theo những cách kín đáo hơn, chẳng hạn như tiếng bước chân hoặc đồ đạc trong nhà di chuyển. Thú nuôi hay gây ồn về đêm được cho là đang chơi với Domovoi. Domovoi thậm chí có thể dùng tay chạm vào một người hoặc một người đang ông có thể thức dậy với bộ râu được tết. Đây đều được coi là dấu hiệu của vận may và tình yêu của Domovoi dành cho gia chủ.
Sự bảo hộ của Domovoi
Domovoi sẽ bảo vệ cho gia đình mà chúng sống cùng, đặc biệt là trẻ em và thú nuôi. Ngoài ra, những linh hồn này có khả năng bảo vệ ngôi nhà khỏi những tai họa như hỏa hoạn, tai nạn, sấm sét và lũ lụt. Tuy nhiên, Domovoi có thể thay đổi từ linh hồn tốt sang linh hồn xấu khi giận dữ. Một ngôi nhà bẩn thỉu, các thành viên lười biếng, thiếu tôn trọng có thể khiến Domovoi không hài lòng.
Một Domovoi khó chịu sẽ đem đến rất nhiều rắc rối cho gia đình, chẳng hạn như đồ vật đổ vỡ, sữa bị đổ ra ngoài và thậm chí người ngủ trên giường cũng bị làm làm cho ngạt thở. Đôi khi, một Domovoi buồn chán có thể quậy phá gia đình. Điều này khiến đồ đạc trong nhà biến mất không lý do.
Có một số cách để giữ cho Domovoi vui vẻ, trong đó cách phổ biến nhất là đặt một ít sữa và bánh mì gần bếp. Domovoi cũng được cho là rất thích thuốc lá. Ngoài ra, gia chủ có thể làm vui lòng Domovoi bằng cách sinh sống nề nếp, gọn gàng sạch sẽ và không chửi thề, đặc biệt là chửi thề trong bữa ăn.
Một số phong tục thú vị liên quan đến Domovoi
Người Slav tin rằng có một vài quy tắc cần làm theo liên quan đến Domovoi. Ví dụ, khi một gia đình rời khỏi nhà trong thời gian dài, họ nên ngồi im lặng một lúc trước khi đi, vì đây là cách chào tạm biệt tôn trọng đối với Domovoi.
Khi một gia đình mới chuyển đến nhà, họ cũng sẽ mang theo Domovoi để tiếp tục được bảo vệ. Để làm được vậy, gia đình sẽ phải mời Domovoi đi theo mình. Ngày xưa, Domovoi sẽ được chuyển đi bằng một đôi giày bệt, còn ngày nay tục lệ này đã thay từ giày sang dép.
Cho đến thế kỷ 19 - 20, niềm tin vào Domovoi vẫn còn rất phổ biến ở các nước Slav, nhất là người dân sống ở nông thôn. Ví dụ, mặc dù Cơ Đốc đã hạ thấp đức tin dân gian dành cho các sinh vật siêu nhiên bằng cách miêu tả chúng như những sinh vật ma quỷ, nhưng chúng vẫn tồn tại. Dẫu vậy, rất nhiều người đã cố gắng ghép Domovoi vào với đức tin Cơ Đốc. Chẳng hạn như câu chuyện chuyển nhà, gia chủ được khuyên hãy mời linh mục vào ban phước cho ngôi nhà, đồng thời họ vẫn mang theo Domovoi vào nhà mới.