2 cú "lật ngược" lịch sử ở Michigan
Cuộc bầu cử sơ bộ vào thứ Ba (10/3) được gọi là Siêu Thứ Ba "mini", khi đảng Dân chủ sẽ tiến hành bầu sơ bộ tại 6 bang, với tổng số 352 đại biểu, gồm: Michigan (125 đại biểu), Washington (89), Missouri (68), Mississippi (36), Idaho (20) and North Dakota (14).
Đáng chú ý, cuộc kiểm phiếu tại Michigan (125), bang quan trọng nhất đợt này. Cuộc bầu cử này, tuy chỉ với 352 đại biểu, nhưng có ý nghĩa quan trọng:
Chính tại đây, 4 năm trước vào 2016, đã có hai cuộc lật ngược mang tính lịch sử: thứ nhất là, trong nội bộ Dân chủ: Bernie Sanders lật ngược và thắng Hillary Clinton, dù thăm dò trước đó bất lợi. Hiểu rõ Michigan sẽ là nơi quyết định tương lai của mình, cũng như cuộc đua song mã Biden-Sanders sẽ dài hay ngắn nên, trước đó, Sanders vừa phải bỏ kế hoạch phát biểu ở Misissippi để đến vận động ở Michigan.
Cuộc lật ngược thứ hai, cũng tại Michigan là, giữa Dân chủ và Cộng hòa: Donald Trump lật ngược và đã thắng Hillary Clinton, dù đây vốn là các bang thiên Dân chủ và dù thăm dò trước đó nghiêng về Hilary Clinton, từ đây, mở đầu cho việc Trump thắng cử khi đột phá vào các bang miền trung và nam.
Với ý nghĩa như vậy, cuộc bầu cử này có thể tác động đến chiều hướng sắp tới, không chỉ về xác định hướng đề cử ứng viên của Dân chủ (trước Đại hội tháng 7/2020), mà còn cả tới tranh cử giữa Dân chủ và Cộng hòa (vào tháng 11/2020).
Nhất là khi cuộc bầu cử sơ bộ này diễn ra ngay tiếp sau Ngày siêu Thứ Ba (vào 3/3, gồm 14 bang và với 1.357 đại biểu) và ngay trước bầu cử tại 4 bang quan trọng phía Nam của Dân chủ vào 17/3 là Arizona (67 đại biểu), Florida (219), Illinois (155) và Ohio (136).
Tuy nhiên, Sanders đã không làm được cái gọi là "cú lật ngược lịch sử" rất ngoạn mục như đã làm với Hillary Clinton 4 năm trước. Biden mới là người lật.
Biden đã thắng ở 4 bang (khi mà kiểm đã đạt gần 100%), gồm: Idaho, Misissippi, Misouri và Michigan, đáng chú ý nhất là thắng lợi của Biden trước Sanders ở Michigan - bang có ý nghĩa quyết định tương lai của Sanders.
Đồng thời, Biden thắng tại Idaho, Misouri, cũng vốn được coi là lợi thế của Sanders, trong khi tại Washington, kiểm phiếu hai bên vẫn chưa phân thắng bại, trong khi Sanders chỉ tạm dẫn ở North Dakota. Điều này làm cho kiểm phiếu ở hai bang còn lại là Washington, hai bên vẫn chưa phân thắng bại, hay North Dakota mà Sanders đang dẫn, không còn nhiều ý nghĩa.
Biden thắng, cùng với đà từ Siêu thứ Ba tuần trước và North Carolina trước đó, càng có lợi thế lớn hơn trong đợt bầu sắp tới, vào 17.3, gồm 4 bang, với tổng số 477 đại biểu, gồm: Arizona (67), Florida (219), Illinois (155) và Ohio (136).
Biden thắng, trước hết do không chỉ củng cố được lực lượng cử tri nòng cốt của Dân chủ, bao gồm cả số ủng hộ các ứng viên ôn hoà đã rút lui, mà còn đột phá thêm vào số ủng hộ của Sanders và nhất là, được cử tri Dân chủ xem là đối thủ xứng tầm hơn trong cuộc đấu giành chiếc ghế Nhà Trắng với Donald Trump.
Cánh cửa của Sanders đang khép lại. Cuộc đua song mã Biden - Sanders của Dân chủ vừa được khởi đầu, ngã ngũ sớm và người mà Dân chủ lựa chọn giờ cơ bản đã được quyết: Joe Biden, mặc dù còn phải chờ thêm, hoặc Sanders rút hoặc cho tới khi Biden đạt được 1.991 đại biểu như quy định.
Cũng cần chú ý, 3/4 ứng viên rút lui vừa qua, đều dành sự ủng hộ cho Biden: Buttigieg, Klobuchar, Bloomberg, chỉ riêng bà Warren rút nhưng chưa nói ủng hộ ai. Biden tạm thời vươn lên dẫn trước, nhưng khoảng cách giữa Biden - Sanders không lớn (chỉ khoảng 100 đại biểu). Bên cạnh đó, cũng đã thấy rõ hơn cơ cấu cử tri ủng hộ mỗi bên, trong đó: Biden được sự ủng hộ của dòng chính, cử tri có quan điểm truyền thống trong đảng Dân chủ, người lớn tuổi hơn, phụ nữ và nhất là người gốc Phi. Còn Sanders giành sự ủng hộ của nhóm muốn cải cách, thiên tả, cử tri trẻ và gốc La-tinh.
Phía trước: Cuộc đua vào Nhà Trắng
Ngay phía trước, giờ đã là cuộc đua: Biden - Trump, để giành chiếc ghế Nhà Trắng.
Dù tính toán gì, thì điều sống còn nhất với đảng Dân chủ và cử tri của mình vẫn là: Lựa chọn ai có khả năng hơn đương đầu với Trump, trong cuộc đua giữa 2 đảng vào Nhà Trắng.
Thăm dò cử tri Dân chủ cho thấy, có đến hơn 60% ủng hộ việc tìm được một ứng viên có thể đánh bại Trump, trong khi chỉ hơn 30% quan tâm hơn đến các vấn đề chính sách.
Trong đó, cũng đến trên 60% quan tâm hơn đến cá nhân người đó là ai (tính cách, sự chắc chắn, niềm tin có khả năng thắng...).
Biden được dòng chính, các lãnh đạo chủ chốt của Dân chủ ủng hộ, được nhiều ứng viên vừa rồi rút lui ủng hộ, lại đang có đà và tạm dẫn trước Sanders sau Siêu Thứ Ba, do vậy rất có lợi thế để Dân chủ đề cử. Trong đảng Dân chủ, đa số tin Biden có khả năng đương đầu với Trump tốt hơn.
Cuộc bầu cử lần này, nhất là tại Michigan, sẽ quyết định sớm hay muộn việc Dân chủ lựa chọn ứng viên của mình. Sanders không thắng tại Michigan, sẽ gây phản ứng dây chuyền bất lợi vào các cuộc bầu cử tiếp theo và sẽ là hồi kết cho Sanders.
Cuộc đua Biden - Sanders rồi cũng đến hồi kết, nó sẽ càng kết thúc sớm hơn, khi Sanders lần này không làm nên kỳ tích 2016. Biden đang có đà và lợi thế để giành chiếc vé đề cử của Dân chủ. Câu chuyện lúc này dường như chỉ còn là sớm hay muộn.
Đã đến lúc Dân chủ đi vào cuộc đấu trực tiếp với Trump. Rồi mọi quan tâm sẽ phải hướng đến đích chính: Đó là cuộc đua vào Nhà Trắng. Lần này, Dân chủ cần phải có được những đột phá, nhất là có thể giành lại số cử tri đã mất về tay Trump 4 năm trước và tác động vào các nhóm cử tri trung dung.
Nếu dự đoán, dù hiện còn quá sớm, thì có thể trả lời được 1 số câu hỏi như sau: 1. Ai sẽ được Dân chủ đề cử? Trả lời: Joe Biden - Chắc chắn! 2. Ai sẽ thắng ghế Tổng thống: Trump hay Biden? Trả lời: Chưa rõ, nhưng Trump đang lợi thế hơn! Và các dự đoán vẫn là dự đoán!
Và ngay trước mắt, đó là cuộc đua: Joe Biden - Donald Trump giành chiếc ghế Nhà Trắng.