"Tôi từng tự nhủ có ai khổ hơn mình nữa không. Ấy vậy mà ngày gặp Xuân Mạnh, tôi thấy mình còn sướng chán. Cậu ấy có nghị lực phi thường và đó là điều đáng để tôi học tập"...
Đó là những chia sẻ mang đầy sự đồng cảm và khâm phục của Phan Văn Đức dành cho người đồng đội Phạm Xuân Mạnh, không lâu sau khi cả hai cùng nhau "bước ra ánh sáng" ở VCK U23 châu Á 2018.
Giải đấu trên đất Trung Quốc năm ấy, chấn thương của Văn Hậu khiến HLV Park Hang-seo buộc phải tìm phương án thay thế. Và rồi sự đa năng với khả năng chơi tốt ở cả hai vị trí hậu vệ cánh đã giúp Xuân Mạnh tỏa sáng rực rỡ, góp công không nhỏ trong chiến tích của U23 Việt Nam.
Hậu vệ người Nghệ An tiếp tục được thầy Park tin tưởng ở ASIAD 18, nhưng rồi sau giải đấu đó, cơn ác mộng mang tên chấn thương bắt đầu xảy đến với Xuân Mạnh.
Chỉ ít ngày sau khi trở về từ Indonesia, Xuân Mạnh ra sân trong trận gặp Thanh Hóa ở bán kết Cúp Quốc gia và dính chấn thương. Ban đầu, cầu thủ này được chẩn đoán nứt xương mác và phải nghỉ khoảng 1 tháng. Tuy nhiên việc điều trị và tập phục hồi sau đó hầu như không mang lại tiến triển. Bác sỹ kết luận Xuân Mạnh còn bị đứt dây chằng cổ chân và tới tháng 11/2018, anh phải sang Singapore phẫu thuật.
Việc lên bàn mổ đồng nghĩa cơ hội dự AFF Cup 2018 và Asian Cup 2019 chính thức đóng lại với Xuân Mạnh. Nhưng mọi thứ vẫn chưa dừng lại ở đó.
Trong hai mùa giải vừa qua, việc thi đấu của Xuân Mạnh liên tục bị ngắt quãng bởi nhiều ca chấn thương khác nhau. Lúc thì chấn thương cũ tái phát, đến khi trở lại chưa được bao lâu thì lại dính tiếp chấn thương mới.
Ở mùa giải 2019, đã có thời điểm Xuân Mạnh được HLV Park Hang-seo gọi lên tuyển khi ĐT Việt Nam thi đấu vòng loại World Cup 2022. Nhưng rồi tới khi chốt danh sách đăng ký, hậu vệ sinh năm 1996 đều không được giữ lại.
Đầu V.League 2020, chấn thương cổ chân lại một lần nữa làm khổ Xuân Mạnh. Tới tháng 5, trong quá trình hồi phục và tưởng như đã sẵn sàng để ra sân, Mạnh "Kalou" lại gặp phải vấn đề ở bắp chân và tiếp tục nghỉ dài hạn. Người hâm mộ dường như đã quá quen và không khỏi cảm thấy cám cảnh khi những dòng tin "Xuân Mạnh chấn thương", "Xuân Mạnh sắp trở lại" rồi "Xuân Mạnh tái phát chấn thương" cứ liên tục lặp lại trong thời gian dài.
Xuân Mạnh chưa có duyên với ĐT Việt Nam dù được triệu tập ở năm 2019.
Nhưng với một cầu thủ lớn lên ở miền quê nghèo Yên Thành, đã trải qua cả một hành trình khó khăn để đến được với bóng đá như Phạm Xuân Mạnh, tất cả những gì xảy ra trong hơn 2 năm qua chỉ càng khiến anh mạnh mẽ hơn.
Chỉ có 6 trận ra sân trong màu áo SLNA ở V.League 2020, nhưng như thế cũng đủ để HLV Park Hang-seo đặt niềm tin cho cậu học trò của mình. Vẫn với những bước chạy bền bỉ ở hai hành lang cánh, màn trình diễn ở giai đoạn cuối mùa đã giúp Xuân Mạnh ghi điểm và có tên trong đợt tập trung ĐT Việt Nam lần này.
Với việc Trọng Hoàng bị treo giò ở trận gặp Malaysia, thầy Park đang rất cần một phương án thay thế xứng tầm cho vị trí hậu vệ phải. Đó là chưa kể đến việc nếu Văn Hậu được bố trí đá trung vệ, Xuân Mạnh cũng hoàn toàn có thể đảm nhận được hành lang cánh trái nơi hàng phòng ngự ĐT Việt Nam.
Ngày 27 tháng 3 năm 2018, Xuân Mạnh có lần đầu tiên ra sân cho đội tuyển quốc gia Việt Nam khi anh chơi trọn vẹn trận hoà 1-1 với Jordan tại vòng loại Asian Cup 2019. Tuy nhiên đó cũng là trận đấu duy nhất ở cấp độ ĐTQG của Xuân Mạnh tính đến thời điểm hiện tại.
Ở tuổi 17, Xuân Mạnh từng nghẹn ngào khi biết mẹ phải bán đi con trâu – tài sản lớn nhất trong nhà – để mua cho mình một đôi giày "xịn". Nhưng rồi chàng trai ấy đã không khiến mẹ mình phải thất vọng khi liên tiếp có những bước tiến mạnh mẽ trong sự nghiệp.
Tuy nhiên những thành công của Xuân Mạnh mới chỉ dừng lại ở cấp độ U23. Mong rằng cơn ác mộng chấn thương từ nay sẽ ở lại phía sau, và giờ sẽ là lúc hậu vệ này khẳng định bản thân với cơ hội ở ĐTQG.