Mỗi người chúng ta đều mong rằng mình có thể khỏe mạnh và sống lâu, nhưng đã là con người thì ai chẳng phải đối mặt với các nguy cơ bệnh tật mỗi ngày. Đặc biệt, đối với những người có thói quen sinh hoạt không lành mạnh, sức khỏe càng có nhiều nguy cơ giảm sút, thường xuyên mắc phải các bệnh mạn tính nguy hiểm.
Trong đó, gan là một cơ quan có vai trò to lớn trong quá trình duy trì sự sống của con người. Cơ thể bình thường có tới khoảng 100 tỷ tế bào gan đảm nhiệm hơn 500 chức năng khác nhau, bao gồm chuyển hóa dinh dưỡng, dự trữ năng lượng (glycogen), tổng hợp protein huyết tương, chuyển hóa và phân hủy các độc tố...
Khi hệ thống này có quá nhiều gánh nặng, làm việc quá tải trong thời gian dài thì rất dễ tổn thương, gây ra các bệnh lý về gan. Một số bệnh thường gặp ở gan như là gan nhiễm mỡ, viêm gan B, suy gan, xơ gan, ung thư gan…
Để bảo vệ gan, chúng ta cần phải chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe của cơ quan này từ chính những biểu hiện thường ngày. Nếu cơ thể phát ra "2 ngứa và 3 đen" sau đây, hãy cẩn trọng và đi khám bác sĩ ngay để kiểm tra:
2 ngứa và 3 đen: Biểu hiện sức khỏe gan đang cực kỳ kém
1. Ngứa ở tay và mặt
Với những người có gan kém, đôi khi họ sẽ thấy tay có cảm giác đột nhiên ngứa ngáy, khiến người bệnh không thể kiềm lòng mà gãi. Trên thực tế, lý do gây ra hiện tượng ngứa ngáy bất thường này có thể là do gan bị tổn thương, từ đó ảnh hưởng đến quá trình bài tiết mật. Chất này có thể tồn đọng lại dưới da và gây ngứa.
2. Ngứa ở mắt
Sức khỏe của đôi mắt cũng liên quan mật thiết đến lá gan của chúng ta. Nếu có vấn đề về gan, mắt thường bị ngứa.
Khi gặp tình trạng này, nhiều người có thói quen dùng tay xoa bóp. Trên thực tế, điều này không chỉ vô tác dụng, mà còn gây xước và tổn thương thêm cho võng mạc mắt.
Nếu thấy ngứa mắt lâu ngày mà không cải thiện được thì tốt nhất bạn nên đến bệnh viện để kiểm tra chức năng gan.
3. Xanh đen ở môi
Người có khí huyết nội tạng thông thuận thì môi màu hồng nhạt, có độ bóng nhất định. Nhưng khi khí gan ứ trệ, huyết ứ không thông thì màu môi sẽ chuyển thành tím tái, xanh đen.
4. Đen ở móng tay
Móng tay của người khỏe mạnh do được cung cấp đủ máu nên có màu hồng, bề mặt trơn nhẵn, độ dày vừa phải, không có rãnh dọc ngang hay xuất hiện các vết đốm.
Khi các đốm đen hình thành trên móng tay cho thấy tuần hoàn máu bị suy giảm, có thể xuất hiện các mô chết, nguy cơ tồn tại khối u và hoại thư. Đây là triệu chứng mà các chuyên gia y tế khuyến cáo bạn nên nhanh chóng đi khám bác sĩ.
5. Đen sạm mặt mày
Do gan đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ chất sắt nên nếu gan chịu tổn thương, nồng độ sắt trong máu tăng cao sẽ gây ảnh hưởng tới sắc tố trên mặt. Biểu hiện điển hình có thể nhìn thấy bằng mắt thường là da mặt sạm đen, xỉn màu, đàn hồi kém, da khô ráp.
Ngoài ra, có thể xuất hiện các vết bầm như u mạch máu ở ngực và phần thân người.
Sức khỏe gan có vấn đề, thay đổi ngay chế độ ăn
Với những người có biểu hiện sức khỏe gan đang cực kỳ kém thì tốt nhất nên tránh xa một số loại thực phẩm sau đây để không làm tình trạng bệnh nặng hơn:
1. Đồ uống có cồn
Các loại đồ uống có chứa cồn như rượu, bia đều rất có hại cho gan nói riêng và sức khỏe nói chung. Do đó, nên hạn chế sử dụng chúng để bảo vệ cơ thể mình.
2. Đường, muối, gia vị
Khi chế biến, cho nhiều gia vị sẽ khiến món ăn thêm phần hấp dẫn, thơm ngon nhưng kèm theo đó là tác dụng phụ gây hại cho gan. Khi chúng tích tụ trong cơ thể có thể dẫn tới nguy cơ tăng huyết áp, tăng mỡ máu, gan nhiễm mỡ… Điều này sẽ khiến chức năng gan sức giảm dần theo thời gian.
3. Đồ nướng, đồ chế biến nhiều dầu mỡ
Là thực phẩm yêu thích của rất nhiều người nhưng các món ăn chế biến ở nhiệt độ cao, có nhiều dầu mỡ, tẩm ướp nhiều gia vị có thể tạo ra hoạt chất gây ung thư. Khi đi vào cơ thể, chúng được xử lý tại gan. Nếu ăn nhiều và thường xuyên thì gánh nặng của gan gia tăng, dẫn tới quá tải và suy giảm chức năng.
4. Thuốc giảm đau
Các loại thuốc giảm đau cũng là một phần nguyên nhân gây suy giảm chức năng gan nếu sử dụng quá nhiều. Nguyên nhân là do acetaminophen có trong thuốc giảm đau là chất gây hại cho gan, cần được hạn chế. Vì thế, chỉ sử dụng khi thực sự cần thiết và đúng liều lượng được khuyến cáo.
Gan có thể gặp khó khăn khi chuyển hóa protein từ thịt đỏ, do đó, người có gan kém nên hạn chế không ăn loại thực phẩm này quá nhiều. Ảnh: healthylives
5. Các loại thịt đỏ
Tuy thịt đỏ là nguồn cung cấp protein chính rất cần thiết cho cơ thể con người nhưng sử dụng quá nhiều sẽ khiến gan gặp khó khăn trong việc chuyển hóa protein. Khi protein không được chuyển hóa kịp thời sẽ tích tụ và gây hại cho gan, ảnh hưởng đến não, gây mệt mỏi, chóng mặt.
Do đó, không nên ăn quá nhiều thịt đỏ trong thực đơn hằng ngày. Thay vào đó, nên thay thế bằng một số loại thịt trắng như cá, thịt gà để bảo vệ sức khỏe của gan.
*Theo Sohu