Cách đây vài ngày, em họ tôi hẹn gặp và nói rằng muốn vay tiền. Tôi cảm thấy khá bất ngờ, vì mấy hôm trước em họ tôi vừa tiết lộ mức lương 6.000 tệ (khoảng 20 triệu) trên mạng xã hội. Đối với một người trẻ tuổi làm việc ở thành phố hạng hai và mới ra trường chưa đầy hai năm thì mức lương này không hề thấp. Tôi đã hỏi vì sao lại phải vay tiền trong khi mức lương của em thừa sống ở thành phố đó. Cô ấy cũng đã rất do dự khi nói ra sự thật, hóa ra là mặc dù kiếm được nhiều nhưng cô ấy lại chi tiêu nhiều hơn và đã chọn phương pháp thấu chi.
Cô ấy đã thuê căn hộ với một phòng ngủ ở vị trí khá trung tâm với giá đắt hơn trung bình gần một nửa. Cô ấy không bao giờ tự nấu ăn, mà hay ăn ở ngoài hoặc gọi đồ về, tiền ăn hàng tháng sẽ giao động trên dưới 2.000 tệ (khoảng 7 triệu) mỗi tháng. Thêm vào đó, cô ấy còn mua thêm nhiều quần áo, sản phẩm chăm sóc da từ thương hiệu nổi tiếng và rất thích đi du lịch. Dù kiếm được 6.000 tệ ở một thành phố chỉ cần khoảng 5.000 tệ là đủ trang trải cuộc sống, nhưng cô ấy lại không có đủ tiền để tiêu. Trong vòng hai năm sau khi tốt nghiệp, cô ấy đã nợ hơn 50.000 tệ (khoảng 173 triệu) trong thẻ tín dụng.
Tôi đã thuyết phục cô ấy tiết kiệm một chút, dành dụm cho bản thân, tốt nhất là mỗi tháng nên tiết kiệm một ít. Kết quả là cô ấy phản ứng rất gay gắt, còn nói những người suốt ngày chỉ biết tiết kiệm là những người nghèo, họ không biết tiêu tiền và hiểu như thế nào là tận hưởng cuộc sống. Nhìn dáng vẻ của cô em họ lên mặt thuyết phục tôi cho vay tiền để trả nợ, đồng thời khẳng định cách tiêu tiền của cô hiện tại là đúng, tôi đã phải cứng họng, không biết nên nói gì nữa.
Sau đó, khi trò chuyện với bạn bè, tôi nhận ra rằng tình trạng của em họ tôi rất phổ biến trong giới trẻ hiện tại. Tư tưởng sẵn sàng tiêu tiền như “Bạn chi càng nhiều, bạn sẽ càng kiếm được nhiều tiền" đã trở thành suy nghĩ của một người không có nhiều tiền nhưng lại đang cố sống cuộc sống của một người giàu. Và trên thực tế là những người tin vào cái gọi là "tâm lý người giàu" này ngày càng thiếu thốn về vật chất.
“Tuổi trẻ là có tất cả!”
“Nếu bây giờ không biết hưởng thụ thì sau này già rồi cũng không có cơ hội để tiêu tiền.”
“Con gái nên đối xử tốt với bản thân. Tiêu nhiều một chút để chăm sóc bản thân cũng không lãng phí."
Những câu bình luận này luôn đầy rẫy trên mạng xã hội. Người đã trưởng thành có quan niệm tiêu dùng hợp lý không dễ bị ảnh hưởng bởi những suy nghĩ này. Nhưng đối với nhiều người trẻ tuổi, những nhận xét như vậy thực sự có một sức cám dỗ chết người. Do đó, thực trạng vay mượn tiền để đáp ứng nhu cầu trong cuộc sống đã trở nên vô cùng phổ biến trong giới trẻ hiện tại.
Ngân hàng đầu tư đa quốc gia HSBC tại Trung Quốc đã từng công bố số liệu tỷ lệ nợ bình quân đầu người của thế hệ sau 9x ở đại lục đã lên tới 1850%. Nói cách khác, khoản nợ trung bình của mỗi người thuộc thế hệ này là 120.000 tệ (khoảng 415 triệu). Alibaba cũng đưa ra một bộ dữ liệu cho thấy trong số gần 170 triệu người thuộc thế hệ sau thập niên 90 ở Trung Quốc, hơn 45 triệu người đã mở dịch vụ tín dụng tiêu dùng trực tuyến. Nói cách khác, trung bình cứ 4 người thì có 1 người vay tiền trực tuyến.
Điều đáng sợ hơn nữa là vẫn còn không ít bạn trẻ cho rằng “nợ” là suy nghĩ của người giàu. Nhưng trên thực tế, lý do tại sao người giàu có thể kiếm tiền bằng cách vay tiền là dựa vào sức mạnh kinh tế vốn đã tốt của họ. Cách kiếm tiền của người giàu thực sự là liên tục có được tài sản hiện hữu và kiếm tiền bằng tiền. Nhưng hầu hết mọi người chỉ vay tiền để tiêu dùng, đó không phải để đầu tư, đó đơn giản chỉ là một khoản nợ.
Trong năm đầu tiên tốt nghiệp, tôi luôn không thể tiết kiệm được tiền, và sau đó tôi mới nhận ra cách tiết kiệm của mình có vấn đề. Một đồng nghiệp cùng mức lương với tôi đã tiết lộ bản thân tiết kiệm được một khoản tiền rất khá. Nguyên nhân là tôi luôn chi trước, rồi khoản dư còn lại mới gửi tiết kiệm. Nhưng đồng nghiệp của tôi thì khác, cô ấy luôn chờ đến ngày nhận lương, sau đó buộc phải tiết kiệm một khoản tiền trước, còn lại là để chi tiêu cho cuộc sống. Hai thói quen tiết kiệm khác nhau dẫn đến hai kết quả hoàn toàn khác nhau. Cho nên, học cách buộc phải tiết kiệm sẽ cho phép bạn giảm bớt những khoản chi tưởng là cần thiết nhưng lại không hề cần thiết trong cuộc sống và tiết kiệm tiền nhanh - nhiều hơn.