Theo thống kê của Bệnh viện K, ung thư gan là loại ung thư đứng đầu tại Việt Nam, trong đó 90% số ca là ung thư biểu mô tế bào gan (HCC). Còn theo thống kê của Globocan 2020, tỷ lệ mắc mới ung thư gan tại Việt Nam là 26.418 người mỗi năm, chiếm 14,5% tổng số ca mắc ung thư. Ung thư gan có số ca tử vong dẫn đầu với 25.272, chiếm 21% tổng số ca tử vong do ung thư. Ung thư gan thường gặp nhiều hơn ở nam giới khoảng 77% và có thể ở bất cứ lứa tuổi nào.
Có 2 loại ung thư gan là ung thư gan nguyên phát (tế bào ung thư phát triển từ trong gan) và ung thư gan thứ phát (tế bào ung thư từ bộ phận khác di căn đến gan).
Dấu hiệu cảnh báo ung thư gan
Ở giai đoạn đầu, ung thư gan thường phát triển thầm lặng và hầu như không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, khi ung thư phát triển hơn, mọi người có thể nhận thấy một số dấu hiệu sau. Nếu cơ thể xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây, hãy đến các cơ sở y tế để thăm khám và phát hiện bệnh kịp thời.
1. Sụt cân bất thường
Sụt cân không rõ nguyên nhân là triệu chứng thường gặp của bệnh nhân ung thư gan, khi chức năng gan bị tổn thương khiến khả năng tiêu hóa cũng giảm sút. Khi bệnh tiến triển, người bệnh có thể bị sụt giảm cân nghiêm trọng hơn.
Ảnh minh họa: Sụt cân không rõ nguyên nhân có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư gan.
2. Xuất hiện các cơn đau bất thường
Các cơn đau có thể xuất hiện ở vai, lưng hoặc bụng. Đặc biệt nếu các cơn đau xuất hiện ở vùng hạ sườn phải thì mọi người cần hết sức cảnh giác và nên đến bệnh viện để kiểm tra kịp thời.
3. Chướng bụng, sờ thấy khối u ở bụng
Khi khối u phát triển đến một mức độ nhất định và xâm lấn vào tế bào gan có thể khiến gan to ra, bụng cũng chướng lên bất thường. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể sờ thấy khối u ở vùng bụng ngay dưới xương sườn.
4. Dễ bầm tím hoặc chảy máu
Chức năng gan suy giảm sẽ ảnh hưởng đến chức năng đông máu, có thể dẫn đến tình trạng xuất huyết bất thường như chảy máu chân răng, bầm tím dưới da khi va đập nhẹ.
5. Vàng da, vàng củng mạc
Tình trạng vàng da, vàng củng mạc xuất hiện là do bilirubin trong cơ thể không được chuyển hoá. Bilirubin là một sắc tố màu vàng, được hình thành từ sự phá vỡ các tế bào hồng cầu trong cơ thể và được bài tiết trong dịch mật. Bilirubin cần được gan chuyển hóa và tham gia vào quá trình tổng hợp mật, vì vậy nếu gan gặp vấn đề thì sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa bilirubin, gây vàng da, vàng mắt.
Ngoài ra, nếu gan bị tổn thương hoặc các khối u ở gan bắt đầu xâm lấn, cơ thể có thể xuất hiện thêm một số triệu chứng khác như mệt mỏi, chán ăn,...
Nguyên nhân và cách phòng ngừa ung thư gan
Viêm gan B, C nếu không được điều trị kịp thời có thể trở thành yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan. Hơn 80% bệnh nhân mắc ung thư gan nguyên phát đều có tiền sử mắc viêm gan B mạn tính. Lý do là sau khi bị nhiễm viêm gan B, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ “chiến đấu” với virus viêm gan B và khiến các mô gan luôn trong tình trạng viêm nhiễm lặp đi lặp lại. Trong quá trình tự sửa chữa, gan có thể bị xơ hóa, gây xơ gan, từ đó làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
Ngoài ra, lối sống không lành mạnh như thường xuyên ăn thực phẩm bị mốc, thường xuyên thức khuya, thường xuyên hút thuốc và lạm dụng rượu bia, lạm dụng một số loại thuốc cũng có thể là những yếu tố nguy cơ gây viêm gan, xơ gan, từ đó tăng nguy cơ ung thư gan.
Ảnh minh họa: Lạm dụng rượu bia có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư gan.
Mặc dù không thể phòng ngừa hoàn toàn ung thư gan nhưng chúng ta có thể thực hiện một số biện pháp sau để giảm nguy cơ mắc ung thư gan:
- Không ăn thực phẩm ôi thiu và bị mốc.
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Tiêm vắc-xin phòng bệnh viêm gan B.
- Hạn chế sử dụng rượu bia.
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là những người mắc bệnh về gan.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý và tập thể dục thường xuyên.