Những ngày đầu của văn hóa fandom tại Việt Nam
Thần tượng giúp giới trẻ định hướng tính cách, ảnh hưởng lối sống tốt đẹp cũng như tạo ra một hình tượng cho phẩm chất chân, thiện, mỹ cho giới trẻ hướng theo một cách dễ dàng. Chính vì thế, phong trào văn hóa thần tượng cũng dễ bị phân hóa theo nhiều hướng, tùy thuộc vào tâm lý của người hâm mộ. "Fan cuồng" không hẳn là văn hóa thần tượng không lành mạnh, nhóm fan này chỉ đang chọn nhầm phương pháp "thần tượng" một nhân vật nào đó mà thôi.
Có thể nói, Việt Nam là một trong những quốc gia có sự xuất hiện văn hóa thần tượng (fandom) từ khá sớm. Thế hệ Gen Y đã được tiếp cận nhiều hình mẫu ca sĩ, diễn viên, những nhân vật có ảnh hưởng từ khắp nơi trên thế giới, mỗi cá nhân mang danh tính "thần tượng" đều là nguồn cảm hứng về văn hóa, đạo đức, lối sống, khơi gợi tinh thần học hỏi, vươn mình với đam mê.
Văn hóa hip-hop du nhập sớm nhất và "bùng cháy" mạnh mẽ nhất trong cộng đồng thế hệ 8x, 9x nhờ internet
Thế hệ fandom ngày trước tuy còn nhiều "thiếu thốn" về phương thức tiếp cận với thần tượng, tất cả thông tin đều thông qua thông tin chính thống, poster, fanclub… chứ không đa dạng thông tin như hiện tại. Nhưng văn hóa fandom lúc này vẫn có những bản sắc rất riêng, làm nên một vùng trời kỷ niệm với đa số "thần dân" 8x, 9x.
Chắc hẳn thế hệ fan giai đoạn này không thể nào quên những cuốn sổ ghi chép tỉ mẩn lời nhạc, sticker thần tượng khắp mọi nơi, poster dán khắp phòng, thời trang được du nhập đầy màu sắc mới lạ. Nếu muốn gặp gỡ thần tượng, người hâm mộ chỉ có thể gửi gắm những tấm thiệp, thư gửi cho ban quản lý của thần tượng hoặc chăm chỉ theo đuổi các buổi giao lưu, chuyến lưu diễn của thần tượng mà thôi.
Chính nhờ phong trào thần tượng này mà thế hệ fan hâm mộ 8x, 9x dần dần mở rộng suy nghĩ về mọi thứ, ảnh hưởng sự tân thời và văn hóa âm nhạc, tư tưởng tự do của thế giới, giúp hình thành một thế hệ chính chắn, đầy hoài bão và cấp tiến. Phong trào thần tượng cũng thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của mảng giải trí, góp phần thúc đẩy nhu cầu về công nghệ mới và đa dạng hóa văn hóa cho tầng lớp trẻ tuổi tại Việt Nam
Văn hóa thần tượng của giới trẻ hiện tại
Với thế hệ đi trước là nhóm người hâm mộ sẵn sàng theo đuổi thần tượng trên mọi mặt trận để có thể gần gũi với thần tượng thì Gen Z hiện nay được trao quyền năng nhiều hơn để giao lưu, cùng sáng tạo với chính thần tượng của mình trên nền tảng hiện đại trong kỷ nguyên smartphone.
Nhờ sức mạnh của smartphone ngày càng được cải thiện cũng như khẳng định vị thế độc tôn trong việc sáng tạo nội dung cá nhân của giới trẻ, không ít thần tượng, nhân vật có ảnh hưởng đã bắt đầu chuyển hướng từ tương tác tập trung sang hình thức tương tác trực tuyến trên các nền tảng sáng tạo video và phát sóng trực tuyến (livestream). Động thái này cho thấy giới thần tượng ngày càng trẻ hóa cũng như năng động hơn trong việc tiếp cận người hâm mộ của mình. Với xu hướng này, fan hâm mộ thuộc thế hệ Gen Z có thể theo đuổi sát sao tình hình của thần tượng, cùng thần tượng trao đổi những góc nhìn mới, giải tỏa những khuất tất và nỗi niềm riêng.
Thế hệ tài năng Gen Z chăm chỉ tương tác hơn với fan để giải đáp các thắc mắc
Dù xu hướng này cũng có "tác dụng phụ" là tạo ra một số "fan cuồng" thế hệ mới. Nhưng nhìn chung văn hóa thần tượng của Gen Z cũng dần thay đổi sang hướng tích cực, hành xử có lý trí và văn minh hơn so với thời kỳ đầu du nhập internet. Mặt khác, nhờ sự tương tác trực tiếp, cũng như hiểu rõ tài năng cũng như ý chí của thần tượng mà nhiều Gen Z được truyền cảm hứng để bứt phá bản thân, chứng minh được tài năng của bản thân, tự tin tiến xa hơn những gì bản thân có thể. Nhờ đó, chúng ta đang chứng kiến được nhiều điều tuyệt vời mà thế hệ GenZ tài năng đã và đang cống hiến cho nền âm nhạc tại Việt Nam.
Thế hệ thần tượng Gen Z chứng minh được tài năng của bản thân vượt ra khỏi biên giới Việt Nam trong kỷ nguyên smartphone
Thời đại smartphone chính là thời đại hoàng kim mà văn hóa thần tượng tại Việt Nam được mở sang một chương hoàn toàn mới. Văn hóa thần tượng hiện nay chỉ giúp định hình nét tính cách độc đáo thông qua việc tôn sùng tài năng và nỗ lực cá nhân của giới trẻ, mà còn khuyến khích họ thể hiện tài năng của chính mình trước mọi người, sáng tạo nên những câu chuyện độc đáo của riêng họ. Bừng chất fan một cách chân chính là nét đẹp của văn hóa thần tượng Gen Z trong thời kỳ smartphone.