Hiện nay, việc học tiếng Anh đã trở nên rất quen thuộc với trẻ nhỏ. Nhiều bà mẹ đã cho con học ngoại ngữ này từ sớm với một số phương pháp khác nhau. Dưới đây là những chia sẻ của một số bà mẹ về các phương pháp dạy học để con yêu tiếng Anh từ nhỏ, hy vọng có ích cho các phụ huynh khác.
Chị Thu Hòa (sống tại Hà Nội): Giáo dục sớm chỉ là để con không sợ tiếng Anh
Mình mong con tiếp xúc và cảm nhận tiếng Anh cũng là một ngôn ngữ gần gũi như tiếng Việt thôi, không xa lạ. Nên từ khi 2 con còn nhỏ, 3 mẹ con đã có khá nhiều hoạt động với tiếng Anh. Mỗi ngày học một chút. Các hoạt động học mà chơi, chơi mà học vào buổi tối. Hôm nào các bé cũng cực kỳ vui thích với khoảng thời gian ít ỏi này và hào hứng chờ đợi xem hôm nay mẹ sẽ có gì cho mình "chơi".
Cách mình áp dụng như sau:
1. Vừa làm vừa nói. Nói gì làm đó. Chỉ vào đâu, nói cái đó.
2. Thông điệp rõ ràng, ngắn. Không dùng câu phủ định.
3. Chú trọng danh từ cụ thể (concrete nouns) mà bé nhìn thấy hàng ngày.
4. Lợi dụng những động từ nóng:
PICK UP/PUT DOWN (nhặt lên/đặt xuống); TAKE OFF/PUT ON (cởi ra/mặc vào); TOUCH (sờ vào); OPEN/CLOSE (mở/đóng); POINT TO (chỉ tay vào).
5. Làm liên tục, nói chậm, lặp lại nhiều lần.
6. Gia tăng độ khó bằng cách thêm/thay chủ ngữ, thêm/thay trạng từ SLOWLY/QUICKLY.
Hai em bé nhà chị Thu Hòa.
Một số lời khuyên từ mình:
- Khi nào thì nên dạy tiếng Anh cho trẻ?
Câu trả lời là: Tùy điều kiện của từng gia đình. Có thể dạy cho trẻ ngay từ 6 tháng tuổi.
- Dạy như thế nào cho hiệu quả?
Vừa hoạt động vừa nói tiếng Anh. Ví dụ như vừa đắp chăn lên mặt bé vừa nói: "Good night"; sau đó vừa mở chăn khỏi mặt bé vừa nói: "Good morning".
Trẻ con mô phỏng và bắt chước rất nhanh.
- Lưu ý quan trọng: Cha mẹ là người thầy tốt nhất của con, làm thường xuyên, liên tục, không bỏ cuộc.
Chị Thư Kỳ (33 tuổi, sống tại Hà Nội): Tiếng Anh, tiếng mẹ đẻ, hay bất kì tiếng gì cũng tuân thủ: Nghe - Nói - Đọc - Viết
1. Ưu tiên nghe theo lứa tuổi
Giống như câu "As soon as possible" - Với tiếng Việt khả dĩ trẻ không cần nghe hay tương tác gì mà đến tuổi con vẫn biết, bởi vì từ trong bụng mẹ con đã được nghe, ra ngoài đời nghe hát ru, nghe người lớn nói chuyện, chỉ trỏ khi có đồ vật, cứ thế mỗi ngày đến khi tận 5-6 tuổi, tính ra thì các con được nghe thụ động và chủ động rất nhiều. Thế nên đến lúc bắt đầu học đánh vần hay học chữ cái, trẻ sẽ có xu hướng học nhanh hơn.
Vậy thì học ngôn ngữ khác cũng thế. Được nghe, tương tác từ sớm càng có lợi thế. Sự khác biệt của trẻ nghe tiếng Anh từ lúc sơ sinh hay từ 2-3 tuổi so với trẻ bắt đầu nghe và tương tác khi 5-6 tuổi và sau 6-7 tuổi lại càng khác nhau nhiều, về cả cách phát âm, tốc độ thẩm thấu, nhớ từ và khả năng nhắc lại, mức độ hiểu khi nhìn theo tranh, vận dụng câu theo ngữ cảnh...
Tuy nhiên, cần chú ý đối với các bạn nhỏ nói tiếng Việt chưa sõi hay chưa rành mạch hẳn thì nghe song song cả hai ngôn ngữ, nếu con nghe tiếng Anh bằng đài, loa thì tiếng Việt mẹ cần tương tác nhiều thông qua kể chuyện, hát múa, miễn không lệch về một ngôn ngữ nào cả. Mục đích là để tránh sau này nghe và nói tiếng Anh quen rồi lại chỉ thích nói tiếng Anh, tiếng Việt lại lười, thậm chí cùng chủ đề nói tiếng Anh thì được, nhưng nói tiếng Việt là ngại, câu cú lủng củng.
Vợ chồng Thư Kỳ đồng hành cùng con trong việc học.
Có nhiều nguồn khiến các mẹ băn khoăn có phải chuẩn bản ngữ không? Mình nghĩ thế này: giống Tiếng Việt, tiếng Kinh, tiếng vùng nọ vùng kia, nghe vẫn hiểu, thì tiếng Anh cũng thế, nếu vẫn đúng phiên âm, phát âm thì vẫn được. Mình học tiếng Anh để giao tiếp với nhiều người khác từ các nước biết tiếng Anh, sau này vận dụng đọc tài liệu rồi tra cứu, nên học đủ kiểu, sau này gặp kiểu nào đều có thể giao tiếp được.
Tất nhiên, nếu chuẩn chỉnh thì vẫn tốt hơn, nên nương theo sở thích của con. Dù là học môn gì thì tâm lý thoải mái mới hiệu quả.
2. Kiên trì tạo nên trái ngọt
Có những bé còn quá nhỏ thì việc nghe tiếng Anh mỗi ngày chưa gọi là học, chỉ là tạo cách chơi, sự hứng thú trong môi trường ngoại ngữ để cho chúng ngấm dần. Điều quan trọng nhất mà mình vẫn duy trì ngay từ ngày đầu tiên là: THÁI ĐỘ + KIÊN TRÌ. Thà ngày nào cũng đọc, học, chơi 1 tiếng, liên tục trong 7 ngày còn hơn học 7 tiếng nhưng chỉ vào một ngày cuối tuần. Vì ngôn ngữ cần có tính lặp đi lặp lại, lại cả về hình ảnh và âm thanh. Càng được lặp lại nhiều thì khả năng ngấm càng tốt.
Con có quyền lựa chọn cái gì mà chúng thích (trong khuôn khổ pháp luật mẹ đã lựa chọn, set up), học với toàn bộ đam mê sẽ nhanh hơn nhiều so với bị ép buộc học theo cái mà mẹ cho là phù hợp. Việc này nếu như mẹ mới bắt đầu, chưa biết con mình thích cái gì, biện pháp duy nhất là phải cho con thử, thử tiếp xúc, nghe xem, rồi xem phản ứng của chúng như thế nào, chúng thích rồi mới tấn công mạnh: bày trò chơi, nhảy múa, hát hò theo bài hát, đóng vai trong phim chúng xem, tăng cơ hội tương tác nhiều chúng mới nhanh nhớ.
Nên đồng hành và kiên trì cùng con.
- Không ép, thể hiện thái độ khó chịu khi con không muốn học
Mình cũng không dụ bằng phần thưởng: tiền, quà, đồ chơi khi yêu cầu chúng làm hay học một cái gì mà mình muốn. Thay vào đó mình dành nhiều thời gian để chơi, để làm gương nhiều hơn. Kể cả việc dụ dỗ học bài theo ý của mẹ để thưởng xem tivi với mục đích tốt nhưng nếu không dụ như thế thì chúng không có động lực làm, hoặc để chúng làm nhanh hơn. Đa số thì sẽ thấy mục đích đó đạt ngay, nhìn thấy hiệu quả ngay. Nhưng dừng điều kiện là hành động dừng, dừng không cho quà nữa là chúng không học tiếp, hoặc sau đó sẽ chậm hơn.
Hy vọng những thông tin trên sẽ có ích cho các phụ huynh muốn rèn con học ngay từ khi còn nhỏ.