Tại AFF Cup 2022, Quang Hải là cầu thủ xuất ngoại duy nhất trở về thi đấu cho đội tuyển Việt Nam. Mặc dù vậy, khoảng thời gian dài dự bị ở Pau FC khiến tiền vệ người Hà Nội không đạt phong độ cao. Anh thi đấu mờ nhạt trong phần lớn thời gian được ra sân và không thể cùng tuyển Việt Nam tạo ra cuộc lật đổ ngôi vương từ Thái Lan.
Thừa nhận Quang Hải thi đấu dưới sức, song chuyên gia người Malaysia Raja Isa cho rằng không nên quá khắt khe bởi mọi thứ vẫn đang là sự khởi đầu với tuyển thủ Việt Nam. "Không thể đòi hỏi một cầu thủ mới thi đấu ở nước ngoài khoảng 6 tháng sẽ ngay lập tức tạo ra khác biệt khi vừa trở về nước. Anh ấy vẫn đang trong quá trình thích nghi và tìm kiếm cơ hội nhiều hơn", ông Raja Isa nói.
Quang Hải vẫn đang trên đường tìm kiếm một vị trí chính thức trong đội hình Pau FC.
"Cảm giác bóng giữa việc tập luyện và thi đấu thực tế khác nhau rất nhiều. Vấn đề của Quang Hải là thiếu trải nghiệm thực tế ở Ligue 2. Có thể điều này làm ảnh hưởng đến sự tự tin và cảm giác bóng khi đá ở AFF Cup.
Nhưng tôi cho rằng đó chỉ là điểm rơi phong độ nhất thời. Về lâu dài, nếu có cơ hội ra sân thi đấu thường xuyên, anh ấy hoàn toàn có thể trở lại với đẳng cấp vốn có. Vấn đề là làm sao để Quang Hải vượt qua được giai đoạn khó khăn này".
Dù Việt Nam thua chung cuộc trước Thái Lan ở chung kết nhưng nhìn nhận về mặt tích cực, chuyên gia Steve Darby - cựu HLV tuyển nữ Việt Nam cho rằng trình độ giữa hai đội không có sự chênh lệch lớn. Ông đánh giá khác biệt nằm ở một cầu thủ kinh nghiệm từng thi đấu cấp độ cao hơn giải trong nước. Điển hình là Theerathon Bunmathan từng chơi bóng ở J-League.
Về trường hợp của Quang Hải, ông Darby vẫn khẳng định anh đủ giỏi nhưng cần thêm nhiều thời gian để hoàn thiện.
"Tuyển Việt Nam còn thiếu một cầu thủ kinh nghiệm chơi ổn định ở cấp độ cao trong các giải đấu trong nước. Quang Hải là cầu thủ giỏi ở Việt Nam và cả cấp độ Đông Nam Á nhưng vẫn đang trong quá trình phát triển và cần tiếp tục học hỏi nhiều hơn nữa. Ở AFF Cup 2022, sẽ tốt hơn cho anh ấy nếu ở lại Pháp để tập luyện và thi đấu trong môi trường chuyên nghiệp như châu Âu.
Điều cần thiết trong tương lai là các cầu thủ Việt Nam cần cố gắng xuất ngoại sang thi đấu nhiều hơn ở các giải K.League hay J.League", ông Darby chia sẻ.
Huỳnh Như là trường hợp xuất ngoại để lại ấn tượng của bóng đá Việt Nam trong năm 2022.
Đồng quan điểm, chuyên gia Raja Isa khẳng định việc xuất ngoại là con đường nên đi đối với một cầu thủ muốn thoát khỏi "vùng an toàn". Trường hợp của Quang Hải chưa thể vội kết luật là thành công hay thất bại mà vấn đề nằm ở sự lựa chọn phù hợp.
"Xét về mặt bằng chung, nền bóng đá châu Âu vẫn ở cấp độ cao hơn so với châu Á. Quang Hải gia nhập Pau FC và đã được ra sân ở Ligue 2 vốn là một bước ngoặt với bóng đá Việt Nam. Đó là thành công ban đầu cho thấy sự dũng cảm của anh ấy khi thoát khỏi "vùng an toàn".
Đó mới là yếu tố tích cực để tạo ra động lực cho các cầu thủ khác. Nghĩa là cầu thủ Việt Nam hoàn toàn có thể suy nghĩ nghiêm túc về việc xuất ngoại nhiều hơn. Tất nhiên, mỗi người cần tính toán con đường đi phù hợp, có thể là Thai League, K-League hoặc J-League… chứ không nhất thiết phải sang châu Âu.
Còn việc thi đấu ở nước ngoài về rồi sụt giảm phong độ thì trên thế giới không thiếu những trường hợp như vậy, ngay cả ở các ngôi sao đẳng cấp thế giới cũng gặp tình trạng tương tự. Do đó, tôi cho rằng vấn đề của Quang Hải chưa đến mức nghiêm trọng", ông Raja Isa lý giải.
Thử thách vẫn đang chờ đợi Quang Hải tại Pau FC sau AFF Cup 2022.
Sau Quang Hải và Huỳnh Như, hai cầu thủ Việt Nam khác là Văn Toàn và Công Phượng cũng tiếp tục xuất ngoại, song điểm đến là ở các quốc gia Đông Á. Ngày 25/12/2022, Công Phượng chính thức gia nhập CLB Yokohama ở J-League 1 (Nhật Bản) bằng bản hợp đồng có thời hạn 3 năm. Văn Toàn gia nhập Seoul E-Land ở giải K-League 2 (Hàn Quốc) vào hôm 4/1/2023 bằng bản hợp đồng có thời hạn hai năm. Đó là tín hiệu tích cực với bóng đá Việt Nam.
Thuận lợi của bộ đôi cựu tiền đạo HAGL là thi đấu ở các CLB bóng đá châu Á nên yếu tố hòa nhập được dự đoán dễ dàng hơn.
Cây bút thể thao Paktanapong của tờ Matichon (Thái Lan) cũng bình luận lạc quan: "Việc lựa chọn khởi đầu ở các giải VĐQG Hàn Quốc hay Nhật Bản vẫn phù hợp hơn với cầu thủ Việt Nam, Thái Lan hay các quốc gia Đông Nam Á khác. Sự tương đồng về văn hóa bóng đá giúp cầu thủ dễ hòa nhập hơn.
Tố chất kỹ thuật và tốc độ của Công Phượng, Văn Toàn luôn được đánh giá cao. Đó là nền tảng tốt và cần thiết để cạnh tranh khi thi đấu ở Nhật Bản, Hàn Quốc. Nếu có cơ hội, các cầu thủ khác cũng nên xem xét việc xuất ngoại để tìm kiếm thử thách, tất nhiên không dễ để thành công ngay lập tức mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố".
Công Phượng tập luyện trong màu áo CLB Yokohama.
Văn Toàn gia nhập đội bóng ở K-League 2.
Kết lại vấn đề về xuất ngoại, chuyên gia Raja Isa đánh giá cao phẩm chất cầu thủ Việt Nam. Ông tái khẳng định: "Chất lượng cầu thủ Việt Nam so với Thái Lan hay Malaysia về kỹ thuật là không chênh lệch nhiều nhưng tôi đánh giá cao về ý thức và sự kỷ luật trong việc áp dụng chiến thuật mới.
Nếu thi đấu ở nước ngoài, họ sẽ cải thiện nhiều về sức mạnh thể chất và vững vàng hơn về tâm lý thi đấu. Đó là nền tảng để xây dựng một nền bóng đá quốc gia hùng mạnh hơn và hướng đến mục tiêu cao như lọt vào VCK World Cup 2026".