Xác chết có màu sắc bất thường được người dân địa phương Peter Coles phát hiện ngày 16/7 khi anh đang chèo thuyền kayak qua một bãi biển hẻo lánh gần Mallacoota, Victoria. Xác chết cá voi lưng gù dài khoảng 10 mét và đã được xác nhận thuộc về một con cái trưởng thành. Coles nói với Sky News: "Nó có màu trắng tinh khiết" và có vẻ ngoài giống như đá cẩm thạch. Tôi đã nghĩ nó trông giống như một tác phẩm điêu khắc chắc không phải là một cái xác chết thực sự".
Mặc dù con cá voi có màu trắng nhưng các chuyên gia không cho rằng con cá voi lưng gù đã chết là một cá thể bạch tạng. Các quan chức từ Bộ Môi trường, Đất đai, Nước và Quy hoạch của Victoria (DELWP) đã đến bãi biển xa xôi để đánh giá xác chết và phát hiện ra rằng con cá voi không hoàn toàn có màu trắng. "Từ những gì họ có thể nhìn thấy trên chính con cá voi, có bằng chứng về những mảng da sẫm màu trên cá voi", Peter Brick, chỉ huy cơ quan khu vực của DELWP trong khu vực, nói với ABC News. (Bệnh bạch tạng là một tình trạng di truyền ngăn động vật sản xuất bất kỳ sắc tố nào trong số các sắc tố melanin, thứ tạo ra màu sắc cho da, lông và mắt).
Thay vào đó, con cá voi này có thể đã mắc phải chứng bạch thể, một tình trạng di truyền tương tự như bệnh bạch tạng ảnh hưởng đến khả năng sản xuất melanin của một số tế bào và có thể gây ra sự đổi màu loang lổ. Các quan chức về động vật hoang dã đã gửi mẫu mô của con cá voi này tới Bảo tàng Victoria để phân tích ADN, điều này sẽ giúp xác nhận tình trạng bệnh, theo ABC News.
Một lời giải thích khác còn cho rằng màu sắc kỳ lạ của con cá voi này được hình thành là vùng da bên ngoài của con cá voi đã rụng đi khi cơ thể bị phân hủy. Vanessa Pirotta, một nhà khoa học về động vật hoang dã tại Đại học Macquarie ở Úc, nói với ABC News rằng điều này có thể xảy ra do phơi nắng và sóng vỗ khi cá voi chết nổi trên bề mặt, có thể để lộ lớp da sáng hơn bên dưới. Tuy nhiên, "có vẻ như đó rất có thể là một con cá voi trắng", cô nói thêm.
Khi con cá voi chết được phát hiện, một số người lo sợ rằng con vật này chính là Migaloo, một con cá voi đực lưng gù bạch tạng đã trở nên nổi tiếng ở Úc sau lần đầu tiên được nhìn thấy ở Queensland vào năm 1991. Tuy nhiên sau đó đã không có ai nhìn thấy Migaloo trong khoảng hai năm, điều đó có nghĩa là nó có thể đã chết. Tuy nhiên, kích thước, giới tính và việc không mắc bệnh bạch tạng của xác chết cá voi này đã loại trừ khả năng đó là Migaloo, mang đến một số hy vọng rằng nó có thể vẫn còn sống.
Vào tháng 4, một con cái lưng gù màu trắng chưa trưởng thành hoàn toàn khác được phát hiện bơi cùng cá heo ở New South Wales, và các hình ảnh cho thấy cá thể này cũng có màu da trắng chứ không phải bạch tạng. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào cho thấy con cá voi này giống với con cá voi chết trên bãi biển.
Hiện vẫn chưa rõ lý do chính xác khiến con cá voi chết, nhưng nhiều khả năng nó đã chết vài ngày trước khi dạt vào bờ biển. Wally Franklin, một nhà sinh thái học biển tại Đại học Southern Cross ở Úc, nói với ABC News, nguyên nhân gây tử vong nhiều nhất có lẽ là do va chạm. Franklin cho biết: "Chúng tôi không thể nhìn thấy phần trên của cơ thể, và nếu nó bị tàu đâm vào, có thể sẽ có sẹo và tổn thương ở phần trên của cơ thể".
Tuy nhiên, con cá voi có thể đã bị chết do dịch bệnh hoặc ký sinh trùng, Franklin nói thêm.
DELWP đã chọn để xác chết trên bãi biển để phân hủy tự nhiên, vì vị trí xa khu dân cư của nó sẽ ngăn mùi hôi hoặc sự xuất hiện của những loài ăn xác thối làm phiền người dân địa phương.
Hội chứng bạch thể hay hội chứng suy giảm sắc tố là một dạng đột biến gen hiếm đối với sắc tố sinh học gây ra dẫn đến việc thiếu hụt sắc tố (đặc biệt là melanin - hắc tố) dẫn đến sự mất mát một phần sắc tố ở động vật, tạo ra sự giảm sắc tố lông hoặc da hoặc vỏ. Đây là loại kiểu hình khiếm khuyết tế bào sắc tố khác biệt, làm suy giảm hoặc mất sắc tố của da, tóc, vỏ, biểu bì hay lông vũ, không thay đổi sắc tố ở mắt hoặc có thì rất ít, hiếm khi ảnh hưởng đến thị lực.
Tuy nhiên, hội chứng bạch thể không gây mất sắc tố toàn bộ và mắt của chúng vẫn bình thường. Hội chứng bạch thể hay suy giảm sắc tố hay khiếm khuyết tế bào sắc tố có thể xuất hiện ở hầu hết mọi loài động vật, bao gồm cả động vật có vú, chim và bò sát, động vật giáp xác.
Khác với bạch tạng là tình trạng cơ thể không có khả năng sản xuất sắc tố (thường dẫn đến trắng tuyền), những cá thể bị bạch tạng có mắt đỏ và thị lực kém (do thiếu sắc tố thường ngăn ánh sáng đi qua mống mắt), trong khi động vật mắc hội chứng bạch thể có mắt màu bình thường và có thể nhìn rõ. Các loài động vật có màu sắc được tạo ra bởi nhiều sắc tố khác nhau có thể mắc hội chứng bạch thể một phần, đây là tình trạng một hoặc nhiều sắc tố khác nhau bị thiếu trên da nhưng không phải là thiếu tất cả.
Tham khảo: Livescience