1
"Bố mẹ suốt ngày cãi nhau như thế, thà rằng ly hôn cho rồi."
Một nhân viên từng công tác tại tòa án kể lại rằng có một đôi vợ chồng ra tòa ly hôn. Trên tòa, thẩm phán hỏi người con đã thành niên của hai người kia cảm thấy sao về việc bố mẹ ly hôn.
Cậu con trai trả lời: "Bố mẹ suốt ngày cãi nhau như thế, thà rằng ly hôn cho rồi."
Trong lúc nói ra câu ấy, gương mặt cậu không có chút buồn bã vì bố mẹ chia tay, thay vào đó là có chút bình thản. Nói xong, cậu còn thở dài một hơi, như thể bố mẹ ly hôn là một nhiệm vụ hết sức trọng đại.
Bản thân cậu là người đứng xem suốt một thời gian dài như vậy, cuối cùng cũng thấy nhiệm vụ này hoàn thành. Cậu nói, từ lúc cậu có ký ức tới giờ, bố mẹ lúc nào cũng cãi nhau, cũng đập phá đồ đạc trong nhà, thậm chí có lúc còn đánh lộn. Từ đầu, cậu cũng rất sợ nhưng sau thành quen, vì cứ cãi hoài cãi mãi, thành thử cậu đâm ra mong họ sớm sớm ly hôn, để cho gia đình được yên tĩnh.
Thật vậy, có nhiều người nghĩ con cái còn đi học, con cái còn nhỏ, vì con cái nên không thể ly hôn. Họ muốn cho con mình một gia đình trọn vẹn, vì cho rằng như vậy thì đứa trẻ mới trưởng thành đầy đủ. Nhưng thực ra, cứ tranh cãi mâu thuẫn cả ngày còn khiến con trẻ tổn thương nhiều hơn việc trực tiếp ly hôn.
Người ta nói, trong một gia đình nếu bố mẹ tranh cãi không ngừng, rồi còn lấy con cái ra làm cớ không ly hôn có thể gây ra những hậu quả vô cùng đáng sợ. Vậy nó sẽ đáng sợ đến mức nào?
Thực ra không phải trẻ con đứa nào cũng không hiểu gì đâu, chúng đều hiểu "Nếu không phải vì con cái, tôi đã ly hôn với anh/cô lâu rồi" có ý nghĩa như thế nào. Trong nội tâm đứa con sẽ hình thành một loại ám chỉ, hóa ra mình mới là lý do bố mẹ không ly hôn, tại vì mình nên bố mẹ mới phải sống không hạnh phúc như vậy. Nỗi ám ảnh tâm lý này sẽ khiến đứa trẻ lớn lên bị thiếu hụt.
Thế nên, đừng bao giờ nói vì muốn tốt cho con cái nên mới không ly hôn. Vợ chồng thỉnh thoảng câu ra câu vào là chuyện bình thường, nhưng bạn nghĩ xem, so với việc ồn ào cãi vã thà rằng hai người bình tĩnh ngồi lại nói chuyện. Cãi nhau chưa bao giờ giải quyết được vấn đề. Ngược lại, cãi nhau còn gây ra tổn thương cho đứa trẻ gấp bội lần việc ly hôn. Có những chuyện rõ ràng rất dễ nói, tại sao cứ phải nhao nhao ồn ào làm gì vậy?
2
"Ngày bố mẹ ly hôn là ngày vui nhất trên đời”
Hồi đại học tôi có quen một bạn nữ, nó kể, ngày bố mẹ ly hôn là ngày nó vui nhất trên đời. Nó cũng nhận ra bố mẹ nó vốn không hạnh phúc, và nó nghĩ nếu sống bên nhau mà không vui thì thôi cứ ly hôn.
Thế nhưng lần đầu tiên nó lớn tiếng nói: "Không thì bố mẹ cứ ly hôn đi" khi nhìn thấy bố mẹ cãi lộn, nó bị đánh. Nó bị chính bà ngoại mình kéo vào phòng ngủ.
Bà ngoại nổi giận: "Sao mày lại vô lương tâm thế hả con? Sao có thể bảo bố mẹ ly hôn như thế?".
Lúc ấy nó cảm thấy rất khó hiểu, vì sao bố mẹ nó không thể ly hôn, vì sao bà ngoại lại kích động vì chuyện bố mẹ nó ly hôn tới thế. Sau này lớn hơn một chút nó mới hiểu, thực ra điều mà bà nó quan tâm không phải bố mẹ nó có ly hôn hay không mà vì bà không muốn mất mặt.
Những người lớn tuổi với suy nghĩ truyền thống một chút đều như vậy. Một khi hôn nhân của con cái gặp vấn đề, ly hôn chính là một từ cấm kị. Có một vài người bảo thủ thậm chí ra đưa ra mệnh lệnh cấm con mình không được ly hôn, phần lớn lý do là vì: "Ly hôn xấu hổ lắm con ơi!".
Thực ra suy nghĩ này cũng không phải quá khó hiểu, vì ở thời của họ, một khi kết hôn đồng nghĩa với bên nhau cả đời, có đôi khi họ lấy nhau còn chẳng vì yêu nhau, nhưng một khi chung sống thì họ thành người thân không thể tách rời. Họ không thể thích ứng được thời đại "yêu nhanh, cưới vội, ly hôn ầm ầm" này. Thế nên họ không chấp nhận việc ly hôn của con cái, cũng không chấp nhận sự mất thể diện do việc con cái họ ly hôn mang tới. Đặc biệt là về phía bố mẹ bên nữ giới, họ luôn nghĩ rằng, con gái mình mà ly hôn là mất giá, sau này muốn tái hôn cũng khó, như thế thì con gái mình biết sống như nào, tại sao con gái mình không thể nhẫn nhịn chịu đựng một chút.
Thực ra các cụ không hiểu, phụ nữ bây giờ độc lập về cả tinh thần, kinh tế, ai trong số họ cũng có đủ năng lực để tự nuôi sống mình. Các cụ có thể không chấp nhận nổi chuyện con mình ly hôn, nhưng tại sao lại áp đặt suy nghĩ này lên một đứa bé? Đến con trẻ cũng thấy rõ tình trạng hôn nhân của bố mẹ mình, vì sao người lớn lại từ chối hiểu?
Người lớn trong gia đình không muốn thừa nhận những ảnh hưởng chính diện do chuyện ly hôn mang tới, trong đầu chỉ nghĩ đến sự mất thể diện khi con cái không hạnh phúc. Nhưng họ không chịu hiểu, điều họ vốn nên quan tâm nhất trong cuộc hôn nhân của con mình không phải mặt mũi của chính họ mà là hạnh phúc của con họ, của cháu họ.
3
"Nhìn cách bố đối xử với mẹ, tôi chẳng muốn kết hôn nữa."
Thực ra, cuộc hôn nhân của phụ huynh như thế nào ảnh hưởng rất lớn đến quan niệm về hôn nhân của chính con cái.
Tôi từng hỏi đứa bạn đại học có bố mẹ bất hòa, nó nói, nó bây giờ chẳng hy vọng nhiều vào hôn nhân. Nó kể, mỗi ngày bố nó đi làm về chỉ biết ngồi trên salon nghịch điện thoại, không nói chuyện câu nào với mẹ, mẹ chủ động hỏi bố muốn ăn gì, bố cũng trả lời qua quít.
"Lúc mẹ tôi ốm, bố vẫn như bình thường, cứ ôm lấy cái điện thoại. Mẹ hỏi bố có thể rót cho mẹ cốc nước không, bố còn cáu lên mắng mẹ."
"Có lúc tôi cũng rất buồn bực, không biết rốt cuộc vì sao mẹ tôi lại kết hôn, vì cả ngày phải hứng chịu cơn giận của bố ư?"
""Nhìn cách bố đối xử với mẹ, tôi chẳng muốn kết hôn nữa."
Đúng thế, nhìn thấy cách bố nó đối xử với mẹ nó, nó mất hết những tưởng tượng màu hồng về hôn nhân. Nếu như kết hôn vì chỉ tìm một người cùng ăn, cùng ngủ, cùng sinh hoạt; nếu như kết hôn chỉ là cho đủ thủ tục cuộc đời, để rồi hiện tại bỏ lỡ nhiều thời gian quý giá đến vậy, thì tại sao ngay từ đầu còn phải kết hôn làm chi?
Nó lúc này nhìn thấy chàng trai nào cũng mang sẵn thành kiến đối với bố nó. Nó biết ảnh hưởng bố nó mang đến quá lớn, nó không thể thay đổi được tư duy cố hữu này. Vì ảnh hưởng bố nó mang đến nó đã phải chịu đựng trong một thời gian quá dài, khiến nhận thức của nó bị thay đổi dần dần. Trong tiềm thức, nó cho rằng cách bố nó đối xử với mẹ nó chính là cách cuộc hôn nhân tương lai của nó sẽ diễn ra, lạnh lùng, không có giao tiếp, không có bất kì sự dịu dàng nào.
Quan niệm hôn nhân của một người thường tiết lộ luôn tình trạng gia đình nguyên bản của họ. Nhiều người hay nói, con trai phải lớn lên trong cảnh nghèo còn con gái cần được ăn sung mặc sướng. Nhưng thực tế, dù giàu hay nghèo, cách tốt nhất để nuôi dạy một đứa trẻ vẫn là dùng tình yêu. Một đứa trẻ lớn lên trong gia đình hòa thuận sẽ có nhân sinh quan, giá trị quan, thế giới quan khác với những đứa trẻ sống trong môi trường chỉ toàn cãi vã, đánh lộn. Điều này còn quyết định xem đứa trẻ có thể trở thành một người tích cực, có trách nhiệm, biết tôn trọng cuộc hôn nhân của mình hay không.
Không ít người thắc mắc rốt cuộc phải nuôi dạy con cái như thế nào? Không ít bậc cha mẹ còn nghiên cứu sách vở nuôi dạy trẻ từ khi đứa trẻ chưa sinh ra, nhưng thực tế, có đọc có xem nhiều hơn cũng vô dụng. Vì tình cảm của phụ huynh, vì cách họ đối xử với nhau, với con cái, với hôn nhân của mình mới là những lời dạy bảo con cái tốt nhất.