Tại Lễ phát động hưởng ứng “Ngày Thế giới phòng, chống mua bán người” và “Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người” với chủ đề “Sử dụng và lạm dụng không gian mạng”, Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc - Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an - đã có cuộc trao đổi về loại hình tội phạm này.
Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc (Thứ trưởng Bộ Công an, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ (Ban Chỉ đạo 138/CP)), cho biết, thời gian qua, tình hình tội phạm mua bán người trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng diễn biến khá phức tạp, với phương thức, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi, đa dạng; có sự câu kết chặt chẽ giữa người mua và người bán, môi giới, dẫn dắt, hình thành đường dây tội phạm liên tỉnh, xuyên biên giới.
Bộ Công an cho biết, các đối tượng mua bán người có xu hướng chuyển cách tiếp cận ban đầu với nạn nhân từ trực tiếp sang gián tiếp, thông qua không gian mạng nên công tác phòng ngừa, phát hiện, điều tra, xử lý của lực lượng chức năng gặp nhiều khó khăn. Nạn nhân hiện nay không chỉ là phụ nữ, trẻ em, mà đã xuất hiện tình trạng mua bán nam giới, mua bán trẻ sơ sinh, bào thai, mua bán nội tạng, đẻ thuê...
Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc
Đáng chú ý, trong 6 tháng đầu năm 2022 xảy ra một số vụ mua bán người sang Campuchia. Các đối tượng thường thông qua mạng xã hội để dụ dỗ, lừa gạt, tuyển lao động Việt Nam sang Campuchia làm việc với hứa hẹn "việc nhẹ, lương cao", sau đó tổ chức cho nạn nhân vượt biên và bán vào các cơ sở đánh bạc trực tuyến, cơ sở kinh doanh dịch vụ massage, karaoke trá hình. Nhiều nạn nhân bị ép bán dâm hoặc bị cưỡng bức lao động, muốn về nước phải trả một khoản tiền chuộc lớn.
Điển hình, tháng 1/2022, Công an tỉnh Đồng Nai điều tra, khám phá vụ án mua bán người, bắt 4 đối tượng, lừa bán 4 nạn nhân sang Campuchia (3 nam, một nữ), sau đó phối hợp với Bộ đội Biên phòng Tây Ninh hỗ trợ, giải cứu 4 nạn nhân trở về địa phương. Tháng 6/2022, Công an TP Hà Nội điều tra, khám phá vụ án mua bán người, bắt một đối tượng lừa bán 3 nạn nhân sang Campuchia (2 nữ, một nam).
Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, từ tình hình tội phạm mua bán người như vậy, Bộ Công an đã chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương triển khai quyết liệt, đồng bộ các mặt công tác đấu tranh phòng, chống mua bán người. Trong đó, tập trung vào các biện pháp, trong đó đã tham mưu cấp ủy, chính quyền các địa phương quan tâm giải quyết các vấn đề về lao động, việc làm cho nhóm đối tượng có nguy cơ cao là nạn nhân của tội phạm mua bán người; tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các cá nhân, gia đình, cộng đồng về phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người; chủ động nắm tình hình ngoại biên, tại cơ sở và trên không gian mạng; xác định tuyến, địa bàn trọng điểm, phức tạp và rà dựng các đường dây, băng nhóm hoạt động phạm tội mua bán người để tập trung đấu tranh ngăn chặn...
Một trong những vụ mua bán người bị công an triệt phá
Bộ Công an đã ứng dụng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu căn cước công dân và phát huy vai trò, trách nhiệm của lực lượng công an xã, thị trấn chính quy, nhất là trong công tác quản lý cư trú, quản lý ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện về an ninh, trật tự để chủ động phòng ngừa, phát hiện tội phạm mua bán người...
Bên cạnh đó, Bộ Công an đã tích cực triển khai các hoạt động hợp tác quốc tế về phòng, chống mua bán người; chỉ đạo công an các đơn vị, địa phương tăng cường đấu tranh phòng, chống mua bán người trong nội địa và mở cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm mua bán người trên phạm vi toàn quốc.
"Bộ Công an với vai trò là cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo phòng, chống tội phạm của Chính phủ đã hướng dẫn, phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ban, ngành, địa phương quyết liệt triển khai 9 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trong Chương trình phòng, chống mua bán người của Chính phủ giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030; tổ chức tổng kết 9 năm thi hành Luật Phòng, chống mua bán người năm 2011", Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc nói.
Bộ Công an đã triển khai thực hiện hiệu quả các hoạt động hưởng ứng Ngày thế giới phòng, chống mua bán người, Ngày toàn dân phòng, chống mua bán người 30/7 và tổ chức triển lãm nghệ thuật tuyên truyền về công tác phòng, chống mua bán người; tổ chức lễ ký kết và triển khai quy chế phối hợp giữa Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Bộ Ngoại giao về phối hợp liên ngành trong công tác tiếp nhận, bảo vệ và hỗ trợ nạn nhân bị mua bán vào ngày 18/7/2022 vừa qua.
Định kỳ hàng quý, 6 tháng, 1 năm đăng tải công khai kết quả công tác phòng, chống mua bán người trên cổng thông tin điện tử Bộ Công an.
Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc cảnh báo, thời gian tới tình hình tội phạm mua bán người trên thế giới nói chung và tại Việt Nam nói riêng tiếp tục diễn biến phức tạp, với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, đa dạng.
Để chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tội phạm mua bán người, Bộ Công an sẽ tiếp tục phát huy vai trò thường trực giúp Thủ tướng, Ban Chỉ đạo 138/CP triển khai hiệu quả chương trình phòng, chống mua bán người giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, huy động sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn dân trong công tác phòng, chống mua bán người.