Các bánh xe là bộ phận chính của chiếc xe đạp, những chiếc nan hoa bằng nhiều chất liệu khác nhau được tỏa ra từ trục cho tới vành. Nếu các nan hoa đầy đủ và đúng vị trí, bánh xe sẽ vận hành trơn tru. Ngược lại, chỉ cần thiếu bất kỳ một nan hoa nào, bánh xe có thể bị méo và không lăn bánh bình thường được nữa.
Hãy tưởng tượng cuộc sống là một bánh xe với 6 nan hoa. Nếu mất đi một trong số 6 nan đó, cuộc sống vẫn có thể tiếp diễn. Tuy vậy, nếu nhiều nan cùng hỏng, bánh xe cuộc sống chắc chắn sẽ gặp vấn đề.
Để sống một cuộc sống tối ưu, cần bảo đảm rằng tất cả các nan hoa đều chắc chắn. Với một bánh xe đủ chức năng, bạn sẽ tiến về phía trước êm ả. Ngược lại, nếu mọi thứ lỏng lẻo, bánh xe đó sẽ dễ va vấp và khó tiến xa được.
Tôi gọi đây là Lí thuyết 6 nan hoa. Đối với hầu hết chúng ta, lí thuyết này là cách tốt nhất để nhìn nhận cuộc sống, và những nan hoa biểu trưng cho những khía cạnh sau:
1. Cơ thể: Tình trạng của cơ thể, bao gồm cả chế độ ăn uống, sức bền bỉ, sức mạnh và sự phục hồi.
2. Tâm trí: Khả năng tập trung, nghỉ ngơi và tiếp thu kiến thức.
3. Tình yêu thương: Mối quan hệ của bạn với gia đình, bạn bè, con cái và người bạn đời thân thiết.
4. Công việc: Trong thâm tâm bạn hài lòng bao nhiêu với công việc, và bạn có thu nhập bao nhiêu với sự nghiệp của mình.
5. Tiền: Bạn làm gì với số tiền có được.
6. Giải trí: Bản thân bạn có thể tự giải trí đến mức nào.
Khác những lí thuyết khác về cuộc sống, lí thuyết này không dạy ta cách trở nên thành công. Nó hướng dẫn cách để có một cuộc sống tối ưu và cân bằng, chứ không dạy cách trở thành người giỏi nhất trên thế giới, cũng không dạy cách đánh đổi những yếu tố nhất định trong cuộc đời chỉ để lấy thành công trong sự nghiệp.
Áp dụng lí thuyết 6 nan hoa vào cuộc sống hàng ngày
Làm cách nào bạn có thể sử dụng lý thuyết này để sống tốt hơn? Một điều dễ nhận thấy là mọi nan hoa trong lí thuyết đều quan trọng như nhau.
Ta không thể nói rằng công việc quan trọng hơn bản thân. Nếu ta hời hợt trong chăm sóc cơ thể, công việc rồi cũng sẽ bị ảnh hưởng. Bởi vì trong cuộc sống, mọi yếu tố đều kết nối với nhau. Nếu một phần bị bỏ bê, bạn sẽ phải lãnh hậu quả về lâu về dài.
Giống như bánh xe đạp luôn cần có đủ các nan hoa. Đôi khi một vài nan hoa bị sai lệch có thể khiến hành trình trở nên rất mạo hiểm. Nếu không có va chạm, mọi thứ đều ổn. Nhưng một lần, tôi nhớ có một nan hoa bị hỏng và vài cái bị lỏng lẻo. Tôi cố gắng đạp xe lên vỉa hè và ngay khi bánh xe của tôi chạm vào lề đường, nó bị móp và gần như muốn sập xuống. Sau đó, tôi không thể tiếp tục sử dụng chiếc xe nữa.
Lý thuyết 6 nan hoa cũng hoạt động như vậy. Giả sử bạn tạm thời bỏ qua “nan hoa” cơ thể và không luyện tập thể lực. Có thể bạn sẽ không gặp vấn đề gì trong một thời gian ngắn. Nhưng nếu bạn tiếp tục bỏ bê trong một thời gian dài, những chấn thương, bệnh tật và mệt mỏi sẽ xảy đến thường xuyên hơn.
Hãy cân bằng năng lượng, không phải thời gian
Thách thức lớn nhất để sống một cuộc sống tối ưu là bạn phân chia được bao nhiêu thời gian cho tất cả các lĩnh vực trong cuộc sống. Tồn tại một suy nghĩ thông thường cho rằng cần phân bổ thời gian cho mọi thứ như nhau. Nhưng ý nghĩ bất khả thi đó chắc chắn rồi sẽ gây ra sự thất vọng và xung đột nội tâm.
Hãy nhớ rằng, tất cả các nan hoa đều quan trọng như nhau. Công việc cũng quan trọng như tình cảm. Và như vậy, để đạt được trạng thái cân bằng trong cuộc sống, thứ bạn cần chia đều là năng lượng cho tất cả các nan hoa đó.
Hầu hết chúng ta chỉ muốn dành năng lượng cho một lĩnh vực nhất định trong cuộc sống. Việc đó giống như đi xe đạp bị thiếu nan hoa vậy. Nó có thể vẫn có tác dụng, nhưng rất rủi ro. Tức là, khi dành nhiều năng lượng hơn cho công việc, bạn có thể không còn gì để dành cho tăng cường sức khỏe cơ thể, và sẽ dẫn đến những hậu quả nhất định.
Lý thuyết 6 nan hoa hướng dẫn sử dụng năng lượng một cách thông minh
Lý thuyết này sẽ không hiệu quả nếu bạn tiêu hao năng lượng vào những hoạt động tiêu cực và vô bổ. Vì thế mỗi người phải luôn biết suy nghĩ. Sau đây là một số ví dụ.
Tình yêu thương
Khi tôi dành thời gian cho những người tôi yêu thương, tôi trao họ sự quan tâm, giúp đỡ và đối xử tử tế. Điều đó mang lại một số hệ quả:
1.Tôi không thể tập trung vào số lượng vì không ai có thể yêu tất cả mọi người
2.Tử tế có nghĩa là bạn cũng cần phải trung thực
3.Tôi không thể quan tâm đến công việc hay những thứ khác trong cuộc sống
4.Bản thân tôi cần phải ở một vị trí thuận lợi, nếu không tôi không thể hỗ trợ người khác.
Tiền bạc
Mỗi ngày, tôi luôn có ý thức tôn trọng tiền của mình. Tôi không lãng phí nó. Tôi cũng không mơ có nhiều tiền hơn. Tôi chỉ xem nó như một công cụ. Khi từng thấy ai đó lái một chiếc xe hơi sang trọng, tôi đã nghĩ: "Mình muốn kiếm nhiều tiền hơn để có thể mua một chiếc xe như vậy." Nhưng rồi tôi nhận ra rằng mọi thứ đều phải trả giá. Và tôi không sẵn sàng hy sinh những “nan hoa” khác của mình để tôi có thể “thành công” theo kiểu như vậy. Có một cuộc sống tối ưu thì tốt hơn.
Giải trí
Tôi thích tìm niềm vui theo nhiều cách khác nhau. Tôi thích xem phim hài, đọc sách, và gần đây đã thử môn bắn cung. Tôi cũng chơi trò chơi điện tử. Có một số ngày tôi chỉ giải trí trong 30 phút, nhưng điều quan trọng không phải là thời gian, mà là tác động của nó lên bản thân tôi.
Tôi cũng không cần ai làm cho mình vui vẻ. Có hàng ngàn việc tôi có thể làm để tự mang lại niềm vui. Nhưng tất nhiên tôi không thể chỉ làm mỗi điều đó. Tôi vẫn quan tâm năm “nan hoa” khác trong bánh xe cuộc đời.
Hãy bảo đảm các nan hoa luôn chắc chắn
Lý thuyết 6 nan hoa cho thấy rằng chúng ta không thể bỏ qua các phương diện quan trọng của cuộc sống nếu muốn sống một cách tối ưu. Và điều này đòi hỏi những lựa chọn khó khăn. Bởi ta vừa không được bỏ bê bất kỳ yếu tố cuộc sống nào, vừa không thể làm mọi thứ mình muốn tại cùng một thời điểm. Mặt khác, ta vẫn có những hạn chế về năng lượng, và điều này ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống cũng như công việc.
Lý thuyết này có thể không giúp bạn trở thành người giỏi nhất thế giới, và thực tế cũng có tới 99% mọi người không mong muốn điều đó, bởi ta chỉ mong muốn sống một cuộc sống tốt đẹp - một cuộc sống đầy đủ với sáu nan hoa hoạt động trơn tru.
*Theo chia sẻ của tác giả Darius Foroux - tác giả của cuốn sách "Massive Life Success" nổi tiếng, đồng thời là nhà sáng lập ra hệ thống Procrastinate Zero nhằm giúp mọi người hiện thực hóa được mục tiêu của mình.