Vào những ngày mùa đông lạnh, mọi người thường hay ăn lẩu, nhất là lẩu thập cẩm, có tôm, cua, và vài loại hải sản khác. Một số người sau khi ăn xong có triệu chứng mẩn ngứa, đấy là dấu hiệu của dị ứng thực phẩm.
TS.BS Bùi Văn Khánh - Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho hay, bác sĩ đã gặp khá nhiều trường hợp bệnh nhân đến khám vì tình trạng dị ứng với tôm, cua và hải sản.
Dị ứng là tình trạng hệ miễn dịch phản ứng quá mức với một chất lạ, mà y học gọi là dị nguyên. Chất lạ này có thể hoàn toàn không gây hại ở những người bình thường, ví dụ như tôm, cua, phấn hoa hay các loại hạt. Tuy nhiên, ở những người nhạy cảm, cơ thể họ sinh ra các phản ứng dị ứng với các loại protein có trong tôm, cua, lạc (đậu phộng), phấn hoa.
"Biểu hiện của bệnh dị ứng rất phức tạp. Nếu tình trạng nhẹ nhàng có thể chỉ là biểu hiện ngoài da như mày đay, phù mạch. Tuy nhiên các biểu hiện này có thể nặng hơn và tiến triển thành phản vệ, sốc phản vệ, thậm chí tử vong", bác sĩ Khánh nói.
Nhiều người bị dị ứng tôm mà không dám ăn các hải sản khác, theo bác sĩ Khánh đây là điều không cần thiết. Vì hải sản bao gồm nhiều loại tôm, cua, cá tuyết, cá ngừ… Không phải bạn bị dị ứng tôm sẽ bị dị ứng các loại hải sản khác.
Để phòng tránh tình trạng dị ứng xảy ra, điều đầu tiên bạn cần phải làm là được chẩn đoán chính xác xem bị dị ứng với loại hải sản nào. Việc xét nghiệm tìm nguyên nhân dị ứng sẽ khẳng định cho bạn biết nguyên nhân nào gây dị ứng và bác sĩ Dị ứng sẽ đưa ra lời tư vấn về thuốc cũng như chế độ ăn phù hợp.
Trường hợp người bệnh đã từng có tiền sử phản vệ mức độ nặng với thức ăn sẽ được bác sĩ hướng dẫn sử dụng bút tiêm tự động adrenalin trong trường hợp cấp cứu.
Bác sĩ Khanh cho biết thêm, trước đây, khi được chẩn đoán dị ứng tôm, cua, cách duy nhất có thể làm để phòng tránh tình trạng dị ứng là không ăn những thực phẩm đó nữa. Tuy nhiên, liệu pháp miễn dịch đường uống hoặc giảm mẫn cảm với thức ăn sẽ giúp giải quyết vấn đề này.
Liệu pháp miễn dịch đường uống được thực hiện bằng cách cho người bệnh tiêu thụ một lượng rất nhỏ thực phẩm gây dị ứng cho đến khi cơ thể có khả năng dung nạp. Liệu pháp miễn dịch đường uống giúp hệ miễn dịch ngừng phản ứng quá mức với thực phẩm gây dị ứng. Từ đó thì người bệnh có thể ăn lại các món ăn này một cách an toàn.
Khi dùng liệu pháp điều trị này cần được thực hiện nghiêm ngặt dưới sự theo dõi của BS chuyên khoa Dị ứng – Miễn dịch lâm sàng và được thực hiện ở cơ sở có khả năng cấp cứu tình trạng phản vệ.
Không chỉ có hải sản, bất cứ thực phẩm nào đều có thể gây dị ứng. Tại Mỹ, có tới 1,8% dân số dị ứng đậu phộng và người bệnh thường có các biểu hiện phản vệ nguy kịch sau khi ăn loại thực phẩm này. Bởi vậy, khi nghi ngờ dị ứng với bất kỳ loại thực phẩm hay phấn hoa, bạn cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa Dị ứng để được chẩn đoán bệnh và nhận được những lời tư vấn phù hợp.
Theo các chuyên gia, hiện nay dị ứng thực phẩm đang có xu hướng gia tăng, dị nguyên gây dị ứng có thể có trong nguồn gốc bản chất của các loại thực phẩm và những nguyên liệu, phụ gia dùng để bảo quản, chế biến thực phẩm.
Để phòng ngừa dị ứng, mọi người cần thận trọng khi sử dụng các loại thực phẩm hàng ngày, đặc biệt là đối với trẻ em. Cần biết rõ loại thực phẩm có khả năng gây dị ứng để phòng tránh, cách nhận biết dấu hiệu và triệu chứng để phát hiện và có biện pháp xử trí can thiệp khi cần thiết, nhất là trong các trường hợp dị ứng nặng với tình trạng nguy kịch.