Đêm hôm qua 11/3, Tổ chức Y tế Thế giới đã chính thức tuyên bố Covid-19 là một đại dịch toàn cầu. Thông tin này chắc hẳn đã khiến nhiều người hết sức lo lắng. Nhưng sự hoảng loạn có thể đi kèm với những quyết định không sáng suốt, trong đó, mọi người quá tập trung đến những gì người khác đang làm mà quên đi những biện pháp phòng dịch cơ bản và hiệu quả nhất mình có thể thực hiện.
"Mô tả tình hình là đại dịch không làm thay đổi đánh giá của WHO về mối đe dọa do virus Corona này gây ra. Và không thay đổi những biện pháp WHO đang thực hiện cũng như những biện pháp mà các quốc gia nên làm", Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết.
Tuy nhiên, cùng lúc đó vẫn có rất nhiều người trẻ – đối tượng nhân khẩu học có tỷ lệ tử vong thấp khi mắc Covid-19 – lại đang chủ quan vì nghĩ rằng nếu mình mắc bệnh cũng chỉ bị nhẹ. Nhưng trên thực tế, sự chủ quan lại khiến họ trở thành những người mang virus phát tán rộng nhất khi không thực hiện đúng các biện pháp phòng ngừa.
Những người trẻ tuổi không có ý thức và trách nhiệm xã hội có thể lây nhiễm virus cho người già, hoặc những người mắc bệnh mạn có hệ miễn dịch suy yếu, họ lại là những người có tỷ lệ tử vong cao nếu mắc Covid-19.
Trong bài viết này, hãy cùng điểm lại 15 biện pháp phòng ngừa mà chúng ta cần thực hiện nghiêm túc trong mùa dịch Covid-19:
1. Rửa tay
Đây là lưu ý hàng đầu và được nhiều chuyên gia coi là quan trọng nhất trong dịch Covid-19. Tốt nhất, hãy rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch. Trong khi rửa tay, bạn phải lưu ý thời gian chà xà phòng tối thiểu là 20 giây, và phải chà tất cả bề mặt trên bàn tay bao gồm lòng bàn tay, mu bàn tay, kẽ ngón tay, móng tay và cổ tay.
*Xem thêm các bước rửa tay đúng cách tại đây.
2. Sử dụng chất khử trùng tay
Khi bạn phải ở ngoài đường hay đến các khu vực công cộng, không phải ở đâu cũng có sẵn xà phòng và nước sạch. Do vậy, trang bị cho mình một chai nước rửa tay gốc cồn là điều cần thiết trong dịch Covid-19.
Lưu ý, một số sản phẩm nước rửa tay "thiên nhiên" không chứa cồn và chỉ có tác dụng làm ẩm tay thay vì bất hoạt virus. Để có thể làm bất hoạt virus Covid-19 hiệu quả nhất, bạn nên chọn các sản phẩm có một trong các thành phần và nồng độ sau: ethanol (60% đến 85%), isopropanol (60% đến 80%), và n -propanol (60% đến 80%).
*Xem thêm cách sử dụng nước khử trùng tay đúng nhất, bạn cần xịt ít nhất 3ml và xoa trong 30 giây.
3. Khăn lau tay
Nếu bạn sử dụng khăn vải để lau khô tay sau khi rửa, hãy giặt chúng thường xuyên. Tốt hơn là dùng giấy lau tay rồi bỏ vào sọt rác.
4. Hạn chế bắt tay
Bắt tay là một hành vi thể hiện sự lịch sự và tôn trọng. Bạn có thể xem xét bắt tay một ai đó khi họ không có nguy cơ dịch tễ (không đi về từ vùng dịch, không có biểu hiện sốt, ho, khó thở). Tuy nhiên, tốt nhất vẫn nên hạn chế.
5. Hạn chế tối đa việc chạm tay lên mặt
Đó là một thói quen vô thức và rất khó bỏ. Tuy nhiên, bạn hãy hạn chế đến mức tối đa có thể. Tham khảo một số mẹo vặt ở đây sẽ giúp bạn.
6. Sử dụng nhà vệ sinh
Dịch Covid-19 là thời điểm mà các nhà vệ sinh công cộng, nhất là ở các tòa nhà nên để mở chốt cửa luôn luôn. Điều này cho phép mọi người sử dụng chân để đẩy cửa vào, thay vì chạm vào nắm đấm cửa và phải xoay nó.
7. Khử nhiễm các bề mặt
Khác với lau rửa thông thường, khử nhiễm các bề mặt là việc sử dụng các hóa chất như nước javen, có tính kháng khuẩn và bất hoạt virus cũng như các mầm bệnh để lau chùi.
Cơ quan Môi trường Singapore đã công bố một danh sách các sản phẩm và hoạt chất có khả năng tiêu diệt virus corona. Theo đó, bạn nên chọn các sản phẩm có một trong số các thành phần hợp chất:
Sodium hypochlorite (0.1 – 0.5%), 70% ethyl alcohol, Povidone-iodine (1% iodine), Chloroxylenol (0.12%), 50% isopropanol, 0.05% benzalkonium chloride (Quaternary Ammonium Compound) , 50ppm iodine in iodophor, 0.23% sodium chlorite, 1% cresol soap (sodium alkyl-ben-zene sulfonate) và Hydrogen peroxide (0.5-7.0%).
*Xem các khuyến cáo về việc vệ sinh các bề mặt ở nơi công cộng và nhà cửa tại đây.
8. Vệ sinh điện thoại
Điện thoại di động có lẽ là bề mặt mà bạn chạm vào nhiều nhất trong ngày. Một nghiên cứu ước tính virus Covid-19 có thể tồn tại tới 96 tiếng đồng hồ trên màn hình điện thoại. Bởi vậy, hãy vệ sinh điện thoại của bạn ít nhất một lần mỗi ngày, theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ.
9. Đeo khẩu trang
Khẩu trang có tác dụng phòng ngừa dịch bệnh khi bạn đeo nó đúng cách và đúng thời điểm. Đeo khẩu trang đúng là phải đeo kín khít khuôn mặt, che được toàn bộ mũi và miệng.
Các thời điểm cần đeo khẩu trang là khi: bản thân bạn có triệu chứng sốt, ho, hắt hơi; phải chăm sóc một người thân trong nhà có các triệu chứng Covid-19; ở chung phòng, trong một không gian nhỏ hoặc tiếp xúc gần dưới 2 mét với một người mà bạn nghi rằng họ nhiễm bệnh.
WHO: Hướng dẫn đeo và tháo bỏ khẩu trang đúng cách
10. Nhưng hãy sử dụng khẩu trang tiết kiệm, đừng tích trữ
Một số bác sĩ đã phải kêu gọi người dân ngừng mua tích trữ khẩu trang và sử dụng chúng trong các trường hợp không cần thiết. Điều này có thể tạo ra sự khan hiếm, khiến những người có nguy cơ mắc bệnh cao nhất không có khẩu trang để sử dụng.
Đó là các y bác sĩ, những người ở tuyến đầu của cuộc chiến phòng dịch. Nếu các y bác sĩ không được bảo vệ và không thể làm việc khi nhiễm bệnh, đó sẽ là một cuộc khủng hoảng mới.
11. Vấn đề dự trữ thực phẩm
Dự trữ thực phẩm thực rất cần thiết với những người dân ở vùng sâu vùng xa, nơi nguồn cung hàng hóa bị hạn chế.
Nhưng ở các vùng mà nguồn cung thực phẩm không bị hạn chế, ví dụ như ở Việt Nam, việc dự trữ thực phẩm không được khuyến cáo vì có thể gây ra sự hoảng loạn không cần thiết. Tập trung quá đông người ở các siêu thị cũng là một điều kiện làm tăng nguy cơ lây lan dịch bệnh.
12. Vấn đề dự trữ thuốc
Giống với thực phẩm, ở những nơi vùng sâu vùng xa, các bệnh nhân mạn tính cần dự trữ thuốc men cho mình. Điều này đặc biệt đúng với những đối tượng mắc bệnh nền có nguy cơ nhiễm Covid-19 cao, vì họ có thể nên cách ly tại nhà trong thời gian dài.
Hệ thống y tế nên đảm bảo được nguồn cung thuốc men, tránh để xảy ra tình trạng khan hiếm thuốc hoặc khiến các bệnh nhân không tiếp cận được thuốc.
13. Tránh đi du lịch, tự cách ly khi quay trở về
Đó là một điều hiển nhiên, bạn không nên đi du lịch tới các địa điểm được coi là vùng dịch và Covid-19 đang lây lan.
Nếu bắt buộc phải đi, hoặc phải đi công tác, bạn nên tuân thủ đúng các biện pháp vệ sinh, tự bảo vệ bản thân và khai báo y tế trung thực tại các điểm đến và khi bạn quay trở về nhà. Nếu đi về từ vùng dịch, hãy tự cách ly và tìm sự hỗ trợ từ phía cơ quan y tế.
14. Hãy ở nhà khi có thể
Mặc dù đó là một biện pháp cực đoan, bạn phải đi làm, đi học hoặc thực hiện các nghĩa vụ quan trọng khác. Thế nhưng, ở nhà trong mùa dịch có thể là cách đơn giản và tốt nhất mà bạn có thể làm để phòng bệnh.
Những người già, người mắc bệnh nền có nguy cơ tử vong cao trong dịch Covid-19 hãy ở trong nhà mình khi có thể. Các doanh nghiệp, trường học, tổ chức hãy xem xét áp dụng các hình thức học tập và làm việc từ xa.
15. Khi nào cần đi khám?
Đây có thể là câu hỏi quan trọng nhất: Khi nào bạn cần phải đi khám hoặc tìm kiếm sự trợ giúp y tế? Đa phần chúng ta sẽ chủ quan với các triệu chứng nhẹ như cảm cúm ví dụ như sốt, ho, sổ mũi. Các chuyên gia y tế cho biết nếu có các triệu chứng này, bạn nên tự cách ly tại nhà ngay lập tức.
Nếu đi về từ vùng có dịch, bạn cần khai báo y tế hết sức trung thực ngay từ khi nhập cảnh để có được sự hỗ trợ y tế tốt nhất. Sự không trung thực của bản thân bạn có thể ảnh hưởng đến chính gia đình bạn, những người thân xung quanh mà bạn tiếp xúc và cả xã hội.
Những người không đi về từ vùng dịch, không có yếu tố dịch tễ nhưng có biểu hiện cúm, sốt, ho nên tự cách ly tại nhà và gọi đường dây nóng khi có triệu chứng khó thở nặng.
*Để biết bản thân cần làm gì khi nghi ngờ nhiễm Covid-19, hãy làm bài trắc nghiệm sau:
Tham khảo Atlantic