Nga đã giúp Armenia thoát khỏi thảm kịch
Khi cuộc chiến tranh bùng phát tại vùng lãnh thổ ly khai Nagorno-Karabakh, không ít người Armenia đã bày tỏ cảm giác họ bị “phản bội” bởi quốc gia đồng minh lâu đời là Nga khi Moscow đã không hỗ trợ nhiều hơn cho các chiến binh Armenia trong cuộc xung đột lần này.
Tuy nhiên, bất kỳ ác ý nào của Yerevan đối với Điện Kremlin dường như đã lắng xuống kể từ khi Moscow đứng ra làm trung gian cho một thỏa thuận ngừng bắn chấm dứt giao tranh vào ngày 10/11 vừa qua, đồng thời mở đường cho việc triển khai gần 2.000 binh sĩ gìn giữ hòa bình Nga tới khu vực.
Chia sẻ trên Đài phát thanh Tự do châu Âu (Radio Free Europe), nhà phân tích chính trị Richard Giragosian cho rằng, nhiều người Armenia hiện coi Nga như một "vị cứu tinh" chứ không phải là "vật tế thần", tức nước bị đổ lỗi cho những tổn thất lãnh thổ của lực lượng Armenia.
“Đó là một nghịch lý thú vị bởi vì trong suốt cuộc chiến kéo dài 45 ngày, ở Armenia và Nagorno-Karabakh đã xuất hiện một làn sóng phẫn nộ và thất vọng khi Nga tỏ ra quá thụ động và yên ắng một cách khác thường”, chuyên gia Richard Giragosian, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khu vực có trụ sở tại Yerevan nhận xét.
“Nga đã không hỗ trợ ngay lập tức như kỳ vọng được đảm bảo an ninh của nhiều người Armenia ở Nagorno-Karabakh. Phần lớn dân số ở Armenia đã mong đợi một phản ứng mạnh mẽ hơn từ phía Nga”.
Chiến sự ở Nagorno-Karabakh đã chấm dứt sau khi có sự can thiệp của Nga
Tuy nhiên, trên thực tế Nga đã bày tỏ quan điểm rõ ràng rằng, các nghĩa vụ an ninh của họ đối với Armenia chỉ dừng lại ở biên giới Armenia. Nga chắc chắn sẽ bảo vệ và hỗ trợ Armenia nhưng theo một cách rất chính đáng.
Arman Grigorian, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Lehigh ở Pennsylvania cho biết, ông cũng tiếp nhận nhiều lời phàn nàn từ người Armenia bày tỏ "sự thất vọng” vì Nga đã không hành động như nhiều người mong muốn khi chiến tranh xảy ra.
“Thế nhưng cũng xuất hiện quan điểm cho rằng nếu không có Nga ra tay can thiệp thì người thiểu số Armenia ở Nagorno-Karabakh có thể đã bị xóa sổ hoàn toàn”,chuyên gia Grigorian lập luận.
“Họ cho rằng Nagorno-Karabakh chắc chắn sẽ bị Azerbaijan đánh bại hoàn toàn và thậm chí là cả Armenia cũng sẽ bị tấn công. Chính những nỗ lực của Nga đã giúp ngăn lại cuộc chiến tranh. Nếu không có Nga, kết quả có lẽ còn thảm bại hơn với Armenia”.
“Bên cạnh thỏa thuận đình chiến do Washington làm trung gian nhưng đã thất bại vào ngày 26/10 cùng một số tuyên bố “bày tỏ sự thông cảm" của Pháp và Mỹ, tôi chưa thấy bất kỳ nỗ lực nào từ phía họ hoặc từ bất kỳ quốc gia nào khác nhằm viện trợ quân sự cho Armenia hoặc đe dọa Azerbaijan bằng các biện pháp trừng phạt hoặc bất cứ thứ gì khác để ngăn chặn cuộc chiến”, ông Grigorian nhận xét.
Một cuộc họp ba bên giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin, Thủ tướng Armenia Nikol Pashinyan và Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev. Ảnh: Sputnik
Thủ tướng Armenia hết lời khen ngợi TT Putin
Giờ đây, khi chiến tranh kết thúc và Quân đội Nga đứng ra đảm bảo các điều kiện ngừng bắn, Thủ tướng Armenia Pashinian đã hết lời khen ngợi Điện Kremlin.
Ngày 21-22/11, khi Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu tới thăm Yerevan để thảo luận về việc thực hiện thỏa thuận ngừng bắn, ông Pashinian đã nhấn mạnh rằng “Nga là một đồng minh đáng tin cậy” của Armenia.
Thủ tướng Pashinian còn bày tỏ sự tin tưởng “liên minh chiến lược, tình hữu nghị anh em giữa Armenia và Nga sẽ được tăng cường trong tương lai gần”.
Phát biểu với Bộ trưởng Quốc phòng Shoigu hôm 21/11, ông Pashinian cho biết, “trong suốt những ngày xung đột, Armenia luôn cảm nhận được sự trợ giúp từ Nga, từ Tổng thống Vladimir Putin” và từ cá nhân ông Shoigu.
Những phát biểu trên là một sự thay đổi quan trọng trong giọng điệu của Thủ tướng Pashinian, người được coi là một nhà lãnh đạo thân phương Tây và luôn tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với Liên minh châu Âu kể từ khi ông lên nắm quyền bằng “cuộc cách mạng Nhung” vào năm 2018 chống lại những người tiền nhiệm thân Nga.
Theo giáo sự Giragosian, Armenia giờ đây “sẽ mãi mãi nằm trong quỹ đạo của Nga” từ sau cuộc chiến này.
Ông Giragosian cũng cho biết, một lý do đằng sau việc nhiều người Armenia thay đổi thái độ đối với Nga chính là việc Moscow đã nhanh chóng triển khai lực lượng gìn giữ hòa bình tới Nagorno-Karabakh.
“Điều này đã giúp người Armenia ở Nagorno-Karabakh bảo đảm duy trì và giữ được những gì còn lại ở phần lãnh thổ mà họ kiểm soát sau chiến tranh, nhất là sau khi Azerbaijan đã chiếm lĩnh phần lớn diện tích ở đây”.
“Theo nhiều cách khác nhau, tương lai và an ninh của người Armenia ở Nagorno-Karabakh hiện đang phụ thuộc vào lực lượng chưa tới 2.000 lính gìn giữ hòa bình của Nga. Đó là thực tế hiện nay”.