Thời khắc lịch sử
Tờ Guardian (Anh) đưa tin, sáng 11/8, tên lửa Soyuz-2 Fregat mang theo tàu thám hiểm Mặt trăng Luna-25 đã được phóng đi, khoác trên mình hy vọng của nước Nga: Đổ bộ thành công lên Mặt trăng sau gần 50 năm tiến hành cuộc thám hiểm đầu tiên năm 1976.
Hành trình đưa tàu Luna-25 lên Mặt trăng dự kiến sẽ kéo dài khoảng 5 ngày. Con tàu này sẽ tìm cách hạ cánh gần cực nam của Mặt trăng, thu thập các mẫu địa chất từ khu vực và gửi về Trái Đất các dữ liệu quan trọng khi tìm thấy dấu hiệu của nước. Những phát hiện tìm thấy có thể làm tăng khả năng tồn tại cho thuộc địa của con người trên Mặt trăng trong tương lai.
Thống đốc vùng Amur Vasily Orlov đã đích thân tham dự buổi phóng tàu vũ trụ Luna-25 của Nga từ sân bay vũ trụ Vostochny ở vùng Amur. Ông gọi đây là "một sự kiện lịch sử" của nước Nga.
Tên lửa Soyuz-2 Fregat mang theo tàu thám hiểm Mặt trăng Luna-25 đã được phóng đi sáng 11/8. Ảnh: RIA Novosti
Buổi phóng tàu Luna-25 còn có có sự tham dự của người đứng đầu Roscosmos Yuri Borisov, cũng như các vị khách đến từ Trung Quốc và vùng lãnh thổ Khabarovsk.
"Hôm nay là sự kiện lịch sử quan trọng – một bước tiến nữa trong sứ mệnh phát triển không gian. Chúng tôi cũng nhận thấy rằng sân bay vũ trụ Vostochny đang được mở rộng. Quá trình xây dựng được đích thân Tổng thống Nga Vladimir Putin giám sát. Tổ hợp phóng tên lửa đẩy Angara cũng sẽ sớm sẵn sàng" – Thống đốc Orlov nói.
Theo người đứng đầu vùng Amur, thành phố Tsiolkovsky đang phát triển nhờ lĩnh vực nghiên cứu vũ trụ. Hiện có 8.500 cư dân trong thành phố và tương lai, con số này có thể tăng lên 18.000 người. Nhà ở mới đang được xây dựng tại Tsiolkovsky, bao gồm các cơ sở hạ tầng cần thiết cho xã hội, cộng đồng.
Sau vụ phóng, ông Orlov đã gửi 5 lá thư cảm ơn tới các nhân viên ưu tú của sân bay vũ trụ Vostochny.
Thống đốc vùng Amur Vasily Orlov gọi đây là sự kiện lịch sử của nước Nga. Ảnh: RIA Novosti
Sứ mệnh khôi phục vị thế dẫn đầu
Tờ Guardian nhận định, sứ mệnh thám hiểm Mặt trăng lần này đóng vai trò rất quan trọng đối với nước Nga. Ngoài thu thập các mẫu vật phục vụ khoa học thì mục tiêu trước nhất của Nga là chứng minh mình vẫn có thể thực hiện thành công sứ mệnh đổ bộ lên Mặt trăng sau những thất bại trong quá khứ và những khó khăn trong bối cảnh hiện tại.
Trước đó, ông Brian Harvey - nhà sử học vũ trụ nổi tiếng chuyên nghiên cứu các hoạt động khai thác không gian của Liên Xô và Nga – nhận định, nếu sứ mệnh lần này thành công thì niềm tin vào lĩnh vực mà Nga từng dẫn đầu thế giới sẽ được khôi phục.
Nước Nga thời hậu Xô Viết từng 2 lần thất bại trong các sứ mệnh hạ cánh không gian, bao gồm sứ mệnh Mars-96 (1996) và Phobos-Grunt (2011). Cả 2 con tàu thám hiểm đều rơi xuống Thái Bình Dương.
Vitaly Egorov, một blogger nổi tiếng về thám hiểm không gian, bình luận: "Sau 12 năm (tính từ sứ mệnh Phobos-Grunt năm 2011), Nga đã phóng tàu thám hiểm Luna-25. Mọi sự quan tâm giờ đây đổ về việc liệu con tàu có tiếp cận thành công Mặt trăng hay không và nó có thể hạ cánh xuống đó hay không? Họ đã không có được trải nghiệm đó trong 47 năm. Kiến thức cần được khôi phục cho các chuyên gia ở cấp độ công nghệ mới".
Khoảnh khắc tên lửa Soyuz-2 Fregat rời bệ phóng. Nguồn: Guardian
Sứ mệnh thám hiểm thành công Mặt trăng gần nhất của Moscow là vào năm 1976, khi Liên Xô phóng tàu thăm dò Luna 24. Con tàu đã hạ cánh xuống Mare Crisium (một biển của Mặt trăng nằm ở lưu vực Crisium, ngay phía đông bắc của Mare Tranquillitatis) và mang về các mẫu địa chất mà giới khoa học Liên Xô tin rằng đó là bằng chứng cho thấy có sự hiện diện của nước trên Mặt trăng.
Chỉ cần đến được Mặt trăng mà không gặp phải sự cố nào đã được xem là một thành công.
"Vấn đề về 'thanh thế' (của một quốc gia) luôn đóng vai trò quan trọng trong các nghiên cứu liên hành tinh, ở Trung Quốc và Mỹ cũng vậy. Đó là lý do vì sao chính phủ Nga đầu tư mạnh cho cuộc thám hiểm này", Egorov nói, "Tôi gọi hoạt động này là Thế vận hội trí não. Đó là cuộc cạnh tranh thực sự để kiểm chứng sức mạnh một cách hòa bình và họ (3 nước trên) đang so kè các nhà khoa học, công nghệ và các nền kinh tế với nhau".
Sứ mệnh Luna-25 của Nga diễn ra không lâu sau vụ phóng thăm dò vũ trụ Chandrayaan-3 của Ấn Độ nhằm tiến vào quỹ đạo của Mặt trăng hồi đầu tuần này. Cơ quan vũ trụ Liên bang Nga Roscosmos cho biết, họ hy vọng Luna-25 sẽ hạ cánh trên Mặt trăng trước tàu thăm dò của Ấn Độ.
Trong khi nhiệm vụ của Luna-25 trên Mặt trăng dự kiến kéo dài 1 năm, thì tàu đổ bộ của Ấn Độ sẽ chỉ hoạt động trong vòng 2 tuần.
"Luna-25 có thể chứng minh rằng Nga, chương trình vũ trụ và các chuyên gia của họ có thể mang tới những tác động tích cực và làm phong phú khoa học quốc tế" – Egorov kết luận.