Xin bác sĩ cho biết những nguyên nhân gây sốt cho trẻ và sốt có ảnh hưởng thế nào đến cơ thể bé?
Sốt không phải bệnh mà là cơ chế sinh lý giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng. Nguyên nhân gây sốt đa dạng và khác nhau theo từng độ tuổi. Trẻ 1-2 tuổi thường sốt do mọc răng, phản ứng sau chích ngừa, viêm tai,... còn trẻ trên 3 tuổi hay sốt do cảm cúm, viêm phế quản hay các bệnh theo mùa (sốt siêu vi, sốt phát ban,...)
Sốt là tình trạng thường gặp ở trẻ em
Bình thường, nhiệt độ cơ thể dưới 37,5 độ C. Khi sốt, nhiệt độ cơ thể bé tăng lên, có thể từ 38-40 độ C kèm cảm giác khó chịu, mệt mỏi. Sốt cao có thể làm cho trẻ lạnh run, bức rức, quấy khóc, biếng ăn hoặc thậm chígây ra những cơn co giật.
Với triệu chứng khi sốt như thế nào thì phụ huynh cần đưa bé tới ngay cơ sở y tế? Khi nào có thể chăm sóc bé tại nhà?
Phụ huynh nên đưa con tới gặp bác sĩ để kiểm tra nếu con nhỏ dưới 3 tháng tuổi sốt từ 38 độ, hoặc 3-36 tháng tuổi sốt từ 38 độ trong 3 ngày. Khi trẻ có các biểu hiện co giật, cổ cứng, lơ mơ, bồn chồn, nôn ói, phát ban,… cần đưa bé tới ngay cơ sở y tế gần nhất.
Đối với sốt nhẹ, không kèm triệu chứng bất thường, bé vẫn ăn bú tốt thì cha mẹ có thể tự chăm sóc và theo dõi tại nhà, đồng thời giữ liên lạc chặt chẽ với nhân viên y tế. Hãy để con nằm nghỉ trong không gian thoáng mát, đảm bảo con được uống đủ nước, thậm chí uống nhiều hơn ngày thường nếu trẻ sốt cao,đảm bảo ăn uống đủ dinh dưỡng và dễ tiêu. Các món ăn cần đảm bảo cân bằng đủ 4 nhóm: chất béo, đạm, đường bột, vitamin và khoáng chất.
Thuốc hạ sốt hiện được nhiều gia đình lựa chọn để giúp bé giảm cảm giác khó chịu, tránh những tổn thương cho cơ thể. Đâu là những tiêu chí cần thiết khi chọn thuốc hạ sốt cho con?
Hiện nay trên thị trường có nhiều loại thuốc hạ sốt có thể mua mà không cần kê đơn. Tuy nhiên, cha mẹ chỉ nên sử dụng thuốc khi con sốt trên 38 độ C và lựa chọn sản phẩm dựa trên 3 tiêu chí: thành phần, liều lượng và định dạng thuốc.
Về thành phần thuốc, Paracetamol là thành phần duy nhất được Tổ chức Y tế Thế giới khuyến cáo an toàn cho trẻ em dưới 1 tuổi. Các thành phần khác có thể gây tác dụng phụ nhiều hơn và thường được khuyến cáo giới hạn độ tuổi sử dụng. Chẳng hạn, Ibuprofen chỉ được sử dụng cho trẻ trên 6 tháng tuổi, Aspirin không dùng để hạ sốt cho trẻ dưới 12 tuổi.
Liều lượng thuốc cần tuân theo quy chuẩn tương ứng với độ tuổi, cân nặng và tần suất sử dụng. Việc uống thuốc quá liều dễ gây ra nhiều tác dụng phụ không mong muốn, còn sử dụng thiếu liều sẽ không điều trị dứt điểm cơn sốt.
Liều paracetamol an toàn cho trẻ được khuyến cáo là từ 10 – 15 mg/kg. Để thuận tiện, cha mẹ có thể mua thuốc chia theo liều lượng như 80mg, 150mg, 250 mg.
Bảng quy chuẩn liều dùng Paracetamol theo cân nặng của trẻ
Về tần suất sử dụng , trẻ sơ sinh được khuyến cáo chỉ nên sử dụng 3-4 lần thuốc/ ngày và cách 6-8 tiếng/ lần. Đối với các bé lớn hơn, thời gian sử dụng thuốc có thể cách 4-6 tiếng/ lần và không dùng quá 5 lần trong 24 giờ.
Thuốc giảm đau hạ sốt chứa Paracetamol có nhiều dạng bào chế với ưu, nhược điểm khác nhau. Dạng viên nén, viên nang ít phù hợpvới trẻ vì khó nuốt. Hỗn dịch siro dạng lỏng dễ uống nhưng bảo quản khó khăn. Theo các thử nghiệm lâm sàng, Paracetamol dạng sủi và dạng viên nhét hậu môn được cho là phù hợp nhất với trẻ em.
Xin bác sĩ chia sẻ những lưu ý khi sử dụng định dạng viên sủi và viên nhét hậu môn cho trẻ?
Paracetamol dạng sủi hoạt động theo cơ chế phóng thích bọt khí và hoạt chất khi thuốc gặp nước, giúp các chất dung nạp vào cơ thể tốt hơn và đem lại tác dụng nhanh hơn so với dạng viên nén và viên nang. Định dạng này có thể pha lẫn với sữa hoặc sinh tố để bé dễ uống hơn.
Thuốc đặt hậu môn cũng mang lại hiệu quả tương đương do hấp thu trực tiếp vào cơ thể qua đường trực tràng. Các bậc phụ huynh có thể sử dụng viên đặt hạ sốt trong lúc con ngủ hoặc khi bé bị nôn ói. Cần lưu ý không sử dụng thuốc khi bé bị viêm hậu môn, trực tràng hoặc có dấu hiệu chảy máu trực tràng.
Lựa chọn định dạng thuốc phù hợp sẽ giúp bé yêu hợp tác hơn khi uống thuốc
Xin cảm ơn bác sĩ!
Để tìm hiểu thêm về việc hạ sốt an toàn cho trẻ, cha mẹ có thể xem tại đây. Vui lòng đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi sử dụng thuốc.