Việt Nam gắn liền với nông nghiệp lúa nước nên gạo trở thành món chính trong hầu hết các bữa ăn. Cơm là một trong những thực phẩm giúp tăng cường năng lượng hiệu quả vì chứa hàm lượng carbohydrate dồi dào. Ăn cơm giúp chúng ta có cảm giác no lâu và đặc biệt cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, vitamin cần thiết cho cơ thể.
Tuy nhiên, nhiều chị em cho rằng cơm là nguyên nhân gây béo phì, tăng đường huyết, vì vậy quyết định "nhịn miệng" và thay thế bằng các loại đồ ăn vặt mà không biết đây là một cách ăn gây hại cho sức khỏe.
Nhịn cơm, chỉ ăn đồ vặt - thói quen cần từ bỏ
Ăn cơm có thực sự gây tăng cân hay không? Câu trả lời là có, ăn quá nhiều cơm có thể làm bạn béo lên. Tuy nhiên, nếu bạn kết hợp với việc tập thể dục đều đặn, phù hợp thì cơ thể sẽ khỏe mạnh, cân nặng hợp lý. Hơn nữa việc ăn cơm tăng cân nhiều hay không còn phụ thuộc vào tình trạng cơ thể của từng người.
"Những người ít vận động nhưng khả năng tiêu hóa lại tốt khi ăn cơm sẽ tăng cân rất nhanh, ngược lại có người ăn nhiều cơm mà không thể béo lên được", PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Công nghệ Thực phẩm - trường ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho hay.
Dù vậy, PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh cũng cho rằng, nhiều người từ bỏ ăn cơm vì nghĩ nó là nguyên nhân chính gây béo phì. Nhưng sự thật, cơm chỉ là một trong những thực phẩm chứa chất đường bột. Nhiều người giảm cơm nhưng lại ăn vặt, đặc biệt là các loại hoa quả chứa nhiều đường (xoài, na, thanh long...); bánh kẹo; đồ uống có ga... thì họ sẽ tăng cân nhanh hơn, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe nếu tiêu thụ quá nhiều đồ ăn vặt chứa chất béo, cholesterol có hại hay natri...
Nhịn cơm để giảm cân là sai lầm bởi chất bột đường có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể và oxy cho não.
Đồng quan điểm, Thạc sĩ, bác sĩ Dzoãn Thị Tường Vi (nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng, Bệnh viện 198) cho biết: Nhịn cơm để giảm cân là sai lầm bởi chất bột đường có vai trò cung cấp năng lượng cho cơ thể và oxy cho não. Nhịn ăn tinh bột trong thời gian dài sẽ gây buồn ngủ, ngủ gật, thiếu sức sống vì không có oxy cho não, nhất là vào buổi sáng.
Bên cạnh đó, có không ít chị em ăn rau thay thế cơm nhưng điều này là không đúng vì rau không cung cấp năng lượng mà chỉ cung cấp chất xơ, chất khoáng. Hoặc việc ăn thịt thay cho cơm cũng không tốt bởi việc ăn nhiều thịt sẽ gây khó tiêu, gây ra bệnh gút hoặc viêm khớp.
Vậy nên ăn như thế nào để vừa giảm cân, vừa không gây hại cho sức khỏe?
- Hạn chế tất cả các chất bột đường
Theo PGS.TS. Nguyễn Duy Thịnh, muốn tránh tăng cân thì mọi người cần hạn chế tất cả các chất bột đường nói chung chứ không chỉ giảm mỗi cơm. Bạn có thể thay cơm bằng ngô, khoai, sắn, bởi chúng có năng lượng thấp hơn gạo và tạo cảm giác nhanh no. Đồng thời, hãy uống nước (hoặc nước canh) trước khi ăn bởi khi đang nói, nước sẽ có tác dụng hoà loãng dịch vị dạ dày và làm giảm cảm giác thèm ăn.
Lưu ý: Bạn chỉ nên giảm ăn cơm, tinh bột, tuyệt đối không được bỏ hoàn toàn, bởi sẽ gây nên rối loạn chuyển hóa.
- Lựa chọn thời điểm hợp lý để ăn cơm tối
Phụ nữ nếu muốn giảm cân không nên ăn tối quá muộn. Thời điểm tốt nhất để ăn là 6-7 giờ tối. Nếu ăn quá muộn, thức ăn sẽ không được tiêu hóa hết và làm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, chưa kể còn làm tăng gánh nặng lên hệ tiêu hóa. Ngoài ra, ăn muộn cũng khiến năng lượng bị tích trữ quá nhiều, khiến bạn tăng kích cỡ vòng bụng và tăng cân nhiều hơn.
Thời điểm tốt nhất để ăn là 6-7 giờ tối.
- Tập thể dục sau khi ăn cơm
Để tránh tăng cân, chị em nên tăng cường vận động. Đặc biệt là vào buổi sáng vì nhiều nghiên cứu cho thấy tập thể dục vào sáng sớm sẽ giúp hiệu quả giảm mỡ đạt tối đa, thậm chí là gấp 3 lần so với các thời điểm khác.
20 phút trước khi ngủ trưa: Sau một bữa trưa no nê mà đi ngủ ngay sẽ làm cơ thể trì trệ và không tiêu hao calo được, gây tích tụ mỡ thừa. Ăn trưa xong chị em nên đứng dậy vận động nhẹ 5-10 phút rồi mới ngủ trưa.
Trước khi ngủ buổi tối: Chị em hãy tranh thủ tập các bài tập nhẹ khoảng 10 phút để cơ thể được thư giãn và tiêu hao tối đa năng lượng của cơm.