Cứ đúng 8h tối, Vi Á sẽ bắt đầu buổi livestream bán hàng của mình. Đợt sale 11/11 lớn nhất trong năm khiến cô bận rộn hơn mọi khi.
Trong căn phòng rộng 50m2, hàng loạt các sản phẩm như đồ ăn thức uống, giày dép, quần áo, mỹ phẩm,... được sắp xếp gọn gàng một góc, chờ tới lúc được giới thiệu. Vi Á mỉm cười ngồi trước máy quay, đằng sau là đội ngũ trợ lý được đào tạo bài bản chỉ đợi cô ra hiệu lệnh.
Nhờ công việc này, Vi Á và chồng mình là Đông Hải Phong đã lọt vào danh sách 500 người giàu nhất Trung Quốc năm 2021 của New Fortune, với giá trị tài sản ròng đạt 1,4 tỷ USD. Cô cũng được tạp chí Time bình chọn là 1 trong 100 người có sức ảnh hưởng nhất năm 2021.
"Tôi chưa từng nghĩ mình là người nổi tiếng trên mạng. Tôi coi khách hàng như gia đình và bạn bè của mình", Vi Á nói.
Không có thành công nào đến một sớm một chiều. Từ một cô gái bình thường, Vi Á đã phải lăn lộn suốt 12 năm trời mới trở thành người bán hàng "mát tay" nhất trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT) của Trung Quốc.
Người phụ nữ sinh năm 1985 này từng mở một cửa hàng quần áo rộng 6m2 ở Bắc Kinh vào năm 2003. Từ số vốn 6.000 NDT (21 triệu VNĐ) ban đầu, cô kiếm được thêm 100.000 NDT (355 triệu VNĐ) chỉ trong 3 tháng đầu tiên. Thừa thắng xông lên, cô mở rộng kinh doanh, còn đầu tư vào xưởng may gia công, nhưng cuối cùng phải đóng cửa vì thiếu kinh nghiệm.
Vốn đam mê ca hát, Vi Á quyết định dấn thân vào giới giải trí. Cô tham gia chương trình tìm kiếm tài năng Super Idol và đoạt giải quán quân, nhờ đó ký được hợp đồng với Universal Music.
Tuy nhiên, do cảm thấy giới giải trí quá gò bó và phức tạp, Vi Á cùng chồng chuyển đến Tây An vào năm 2008 để tiếp tục kinh doanh quần áo. Cô mở đến 7 chi nhánh, nơi nào cũng ăn nên làm ra.
Vi Á trong một buổi livestream
Bước ngoặt đến với Vi Á vào năm 2012, khi cô nhận thấy rằng khách hàng đến thử quần áo nhưng không mua. Hóa ra, những sản phẩm này đều có sẵn trên mạng với giá rẻ hơn nhiều lần.
Chỉ trong vòng nửa tháng, Vi Á đóng cửa toàn bộ các cửa hàng, chuyển sang bán online với sự hỗ trợ của 30 nhân viên. Đây là một quyết định liều lĩnh, bởi vào thời điểm đó, TMĐT còn vô cùng mới mẻ, không ai biết nó sẽ phát triển ra sao.
Ban đầu, mọi chuyện không suôn sẻ như Vi Á tưởng tượng. Suốt 3 năm liên tiếp, cô đều kinh doanh thua lỗ do tốn nhiều chi phí quảng bá, thiếu kinh nghiệm quản lý nhân công và chọn lựa sản phẩm.
"Chúng tôi bán một chiếc áo sơ mi được 100 NDT, chi quảng cáo hơn 100.000 NDT nhưng chỉ bán được 1.000 chiếc áo", cô hồi tưởng. "Hồi ấy, tôi không biết làm gì ngoài khóc và cãi nhau với chồng. Tóc tôi rụng thành từng mảng do áp lực."
Trong đợt sale 11/11 năm 2014, cửa hàng Vi Á tuy thu hút được lượng lớn khách hàng nhưng vẫn lỗ tới 6 triệu NDT (21 tỷ VNĐ) vì bị quá tải. Vợ chồng cô đành bán bớt 2 căn nhà để duy trì hoạt động kinh doanh. Số tiền tiết kiệm trước đó đã tiêu hết, cô phải làm thêm nhiều công việc bên ngoài để tăng thu nhập.
"Đó là khoảng thời gian khủng hoảng mà tôi không bao giờ quên. Bạn bè xung quanh tôi, trước mặt thì bày tỏ tin tưởng, nhưng sau lưng lại thầm mỉa mai. Tôi cảm thấy rất lạc lõng và khó khăn", cô nhớ lại.
Đến năm 2016, Vi Á bắt kịp trào lưu livestream bán hàng. Lần đầu tham gia cuộc thi bán hàng online trên Taobao, cô chốt được 20.000 đơn hàng chỉ trong 1 tiếng, lọt vào top 10 người giỏi nhất. Điều này khiến ban tổ chức vô cùng bất ngờ, thậm chí còn sợ cô đã gian lận.
Sau thành công đó, danh tiếng của Vi Á lên như diều gặp gió. Trong đợt sale 11/11 năm 2017, cô đã bán được 70 triệu NDT (249 tỷ VNĐ) chỉ trong 5 tiếng. Năm 2018, con số này đã vượt mức 300 triệu NDT (1.056 tỷ VNĐ). Năm 2019, Vi Á trở thành cố vấn khởi nghiệp của Alibaba, hướng dẫn các nữ doanh nhân trẻ khác.
Lãi tới 2,7 tỷ NDT/năm (9.500 tỷ VNĐ), Vi Á được công chúng mệnh danh là "nữ hoàng livestream", "đệ nhất bán hàng". Ngoài những mặt hàng quen thuộc như thời trang, thực phẩm, đồ gia dụng, cô còn bán cả bất động sản, tên lửa, hay thậm chí là dịch vụ mai mối qua livestream.
Cư dân mạng Trung Quốc thường đùa rằng, chỉ có những thứ người hâm mộ không muốn mua, chứ không có thứ nào mà Vi Á không thể bán.
Nhiều người cho rằng thành công của Vi Á chẳng qua là nhờ ăn may, đúng lúc TMĐT phát triển. Trước lời nhận xét đó, cô chỉ lẳng lặng đáp trả: "Tôi quả thực có gặp may, nhưng may mắn không phải là tất cả. Không phải ai cũng biết hành trình của tôi".
Thời mới khởi nghiệp, Vi Á và chồng sống trong căn nhà gỗ nhỏ ngoài ngoại thành. Vì muốn tiết kiệm chi tiêu, họ chẳng mấy khi bước chân ra khỏi nhà, mua 1 miếng bánh cũng bẻ đôi cho nhau ăn.
Thực ra, vợ chồng cô không nhất thiết phải sống tằn tiện đến vậy. Thế nhưng, là người có lòng tự trọng, họ không muốn xin tiền cha mẹ để sống một cách tận hưởng.
Một năm có 365 ngày thì Vi Á livestream bán hàng tới 350 ngày. Dịp lễ Tết, trong khi mọi người nghỉ ngơi thì cô lại bận rộn phát sóng, trò chuyện và phục vụ người hâm mộ. Lịch làm việc mỗi ngày của cô dày đặc, kín đến từng phút.
Vào những dịp mua sắm cao điểm, Vi Á chỉ có 3-4 tiếng để ngủ trong suốt 2-3 ngày liên tiếp. Cô thậm chí còn không dám đi khám sức khỏe vì nghĩ rằng "không đi khám thì sẽ không bị bệnh".
Trên bàn làm việc của Vi Á luôn có các lọ thuốc bổ, bên cạnh còn đặt thêm bình oxy. Việc livestream suốt mấy tiếng đồng hồ nhiều lúc khiến cô choáng váng, chỉ có thể vừa hít oxy vừa tiếp tục làm việc.
Người bình thường nói khoảng 250 từ/phút, còn Via có thể nói tới 876 từ/phút. Một khi chương trình được phát sóng, cô sẽ phải nói liên tục như vậy trong suốt 5 tiếng đồng hồ.
Tuy nhịp độ công việc cao nhưng Vi Á chưa từng tỏ ra mệt mỏi. Sau khi kết thúc mỗi buổi phát sóng, cô đều tổ chức họp rút kinh nghiệm nhằm phục vụ khán giả tốt hơn.
Tuy nhiên, những lúc căng thẳng, chỉ một điều nhỏ nhặt cũng có thể khiến Vi Á suy sụp. Lần nọ, chỉ vì việc hợp tác không đạt được kết quả mà cô òa khóc nức nở trong văn phòng.
"Có lúc tôi cảm thấy cuộc sống này quá mệt mỏi. Thế nhưng, cứ nghỉ ngơi là tôi lại thấy lo lắng", nữ tỷ phú tâm sự.
"Sự cạnh tranh trong thời đại này quá tàn khốc, ngừng tiến lên đồng nghĩa với việc bị thay thế và lãng quên. Chính vì biết chặng đường phía trước hết sức khó khăn nên tôi càng phải cố gắng nhiều hơn."
Bình thường, Vi Á đến công ty lúc 5h chiều để chuẩn bị và lựa chọn sản phẩm. Sau đó, cô livestream bán hàng từ 8h tối đến tận rạng sáng hôm sau, rồi họp với ê-kíp của mình đến 8h sáng. Cô về nhà lúc 10h sáng, thức dậy vào lúc 4h chiều rồi ăn cơm.
Với thời gian biểu khắc nghiệt này, Vi Á đành phải gửi con gái nhờ ông bà trông. Mỗi tháng, cô sẽ dành một ngày để về nhà thăm con. Nữ doanh nhân cũng chạnh lòng khi nghe con gái phàn nàn: "Bạn bè ai cũng có bố mẹ đưa đón, còn con thì không".
"Tôi chắc chắn mắc nợ con gái, nhưng thực sự tôi không có cách nào cân bằng được. Thời gian thật tàn nhẫn. Tôi phải nắm bắt cơ hội, không thể ở bên gia đình", cô tâm sự.
Vi Á làm việc tới mức quên ăn quên ngủ, nhưng không phải vì muốn kiếm tiền. Cô cũng ghen tị khi nhìn người khác được đi chơi, nhưng bản thân cô không cho phép mình làm vậy.
"Con người thường bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh. Ai cũng làm việc chăm chỉ, hà cớ gì tôi lại có thể lười biếng?", nữ doanh nhân trẻ giải thích.
Dù có muốn thì Vi Á cũng không thể dừng lại, vì sau lưng cô là rất nhiều trách nhiệm.
"Đằng sau tôi có đông đảo đội ngũ nhân viên và hàng loạt nhà máy. Nếu hôm nay tôi ngừng livestream, ngày mai cuộc sống của nhiều người sẽ bị ảnh hưởng nặng nề", cô cho biết.
Người đời vẫn nói, một cuộc hôn nhân tốt đẹp có thể vượt qua mọi thử thách. Từng quyết định lớn giúp Vi Á đạt được sự nghiệp như ngày hôm nay đều có dấu ấn của người chồng Đông Hải Phong.
9 năm yêu nhau, 9 năm chung sống. Suốt 18 năm qua, họ vừa là vợ chồng đầu gối tay ấp, vừa là đồng đội cùng tiến cùng lùi trên thương trường. Vi Á từng nói: "Chồng là chỗ dựa vững chắc cho tôi, cùng tôi chia sẻ vinh quang và cay đắng".
Vi Á muốn làm ca sĩ; Đông Hải Phong tình nguyện trở thành quản lý của cô. Vi Á từ bỏ giới giải trí để kinh doanh quần áo, Đông Hải Phong cũng theo cô tới vùng đất mới làm ăn.
Hồi mới sinh con xong, Vi Á muốn ngừng bán hàng để ở bên con nhiều hơn. Thấy vậy, Đông Hải Phong mới nói: "Một ngày nào đó, em cũng phải rời xa con mình. Bây giờ em có 2 sự lựa chọn. Thứ nhất, em ở nhà làm mẹ. Thế nhưng, theo như anh biết thì em không phải kiểu người như vậy. Thứ hai, chúng ta ra ngoài và hoạch định lại công việc trong tương lai".
Vợ chồng Vi Á và Đông Hải Phong
Được cổ vũ bởi chồng, Vi Á quyết tâm cai sữa cho con gái 4 tháng tuổi để đi làm.
Khi Vi Á do dự là có nên đóng cửa 7 cửa hàng ở Tây An không, Đông Hải Phong đã động viên cô làm đến cùng. Anh bảo rằng một khi đã có đường lui thì sẽ muốn rút lui. Cô muốn mở gian hàng trên Taobao, anh cũng khuyên nên chuyển sang Tmall để tạo dựng được thương hiệu vững chắc và ổn định hơn.
Thời gian đầu khởi nghiệp thua lỗ nặng khiến Vi Á mất tự tin. Cô cãi nhau với chồng thường xuyên, thậm chí còn muốn bỏ cuộc. Dù bản thân cũng đang chán nản, anh vẫn xoa dịu cô: "Anh tin chúng mình sẽ làm được".
Hai con người ngoan cố cùng nhau gây dựng sự nghiệp, cùng nhau mất trắng, cũng sẽ cùng nhau bắt đầu lại. Kể cả khi đã trở thành tỷ phú, có trong tay nhà lầu xe hơi trị giá cả triệu USD, họ vẫn tay trong tay, mặn nồng như thuở ban đầu.
Theo Vi Á, vợ chồng cô đã dùng khoản thu nhập đầu tiên để mua xe thay vì mua nhà. Lý do là họ muốn tận hưởng cuộc sống vào thời điểm đó.
"Cuộc đời có 3 giai đoạn. Khi ở tuổi đôi mươi, bạn nghĩ về sau mình vẫn còn cơ hội. Bạn không quá quan tâm đến thời gian. Nhưng muốn kiếm tiền, không thể chỉ dùng thời gian mà giải trí.
Khi bước vào độ tuổi 25-35, bạn sẽ đối mặt với áp lực nắm bắt cơ hội. Khi đã trải qua vô số lần trượt ngã, bạn sẽ càng trân trọng hiện tại. Muốn nắm bắt cơ hội, bạn cần làm việc chăm chỉ.
Cứ như vậy, đến tuổi 50, bạn sẽ có cuộc sống ổn định hơn, có con cái ở bên, không còn phải căng thẳng nữa", cô nhận định.
Thành công là vậy nhưng Vi Á thường đùa rằng cuộc đời cô là những gì cô không muốn. Cô muốn làm ca sĩ, nhưng lại đi livestream bán hàng. Cô muốn sống trọn vẹn, nhưng càng ngày càng lao đầu vào công việc.
"Thực sự là không có cách nào để lập kế hoạch trong cuộc sống. Nhìn lại nhiều quyết định trong quá khứ, tôi làm việc phần lớn dựa trên cảm tính", nữ doanh nhân cho biết.
"Điều gì sẽ xảy ra trong tương lai? Tôi không biết nữa. Con người không thể theo kịp sự thay đổi của thời đại. Tôi chỉ cảm thấy rằng mình nên cố gắng làm đến cùng."
(Theo Zhihu)