Bella Zhang kiệt sức ngồi xuống một tảng đá lớn bên ngoài bệnh viện đông đúc ở Vũ Hán. Trên tay cô cắm một chiếc kim truyền. Mẹ và em trai Zhang ngồi cạnh cô trong tình trạng tương tự. Mấy ngày qua, Zhang, 25 tuổi, một nữ nhân viên bán nước hoa có mái tóc màu xanh, bất lực nhìn từng người, từng người một trong gia đình mình có những triệu chứng giống với nhiễm virus corona.
Bà của Zhang là người đầu tiên có triệu chứng. Sau đó, ông cô, mẹ cô và hai chị em cô cũng có triệu chứng tương tự. Gia đình cầu xin sự giúp đỡ nhưng các bệnh viện trong thành phố, vốn đang phải đối mặt với tình trạng thiếu giường bệnh trầm trọng, đã không thể đưa họ đi. Ngày 1/2, ông của Zhang qua đời tại nhà.
"Họ bảo với chúng tôi hãy chờ đợi. Nhưng phải chờ tới lúc nào nữa. Gia đình tôi đã mất một người thân rồi", mẹ của Zhang chia sẻ. Chiếc kim truyền trên tay gần như đã rơi ra khi bà cố gắng vẫy trong tuyệt vọng nhằm tìm kiếm sự giúp đỡ y tế.
Thành phố Vũ Hán, nơi được coi là tâm dịch, đang căng mình chống lại dịch bệnh do virus corona chủng mới được đặt tên là 2019-nCoV gây ra. Chính phủ Trung Quốc đã đóng cửa thành phố này và nhiều đô thị khác nhằm ngăn chặn dịch bệnh lây lan. Tuy nhiên, biện pháp này cũng làm hạn chế nguồn lực y tế, vốn đã cạn kiệt của đô thị 11 triệu dân này.
Quá tải và không có khả năng đáp ứng, các bệnh viện trong thành phố đã từ chối nhiều trường hợp như gia đình Zhang, buộc họ phải về nhà và cách ly trong những căn hộ nhỏ, làm tăng nguy cơ lây nhiễm giữa các thành viên trong gia đình. Tính đến hết ngày 11/2, số ca tử vong vì cúm corona được xác nhận là 1.115 trường hợp với gần 45.168 ca nhiễm bệnh trên toàn thế giới.
Mắc bệnh ung thư phổi, ông của Zhang yếu đi rất nhanh sau khi có những triệu chứng nhiễm virus corona. Ông phải thở ô xi 30 phút buổi sáng và 30 phút vào ban đêm. Bị sốt cao, ông không thể ngủ được trong nhiều ngày. Zhang gọi điện tới bệnh viện nhưng họ nói rằng họ chỉ có thể đưa xe cấp cứu tới khi bố trí được giường bệnh. Tuy nhiên, xe đã không thể tới để đưa ông của Zhang đi...
Nhìn cảnh người đã nuôi dưỡng mình sắp chết, Zhang cầu cứu trên mạng xã hội, nơi vốn tràn ngập đồ ăn và ảnh đi du lịch nay đã trở thành nơi than khóc và cầu cứu. Trong nỗ lực cuối cùng, Zhang gọi được cho đường dây nóng của thị trưởng thành phố nhưng người trực không có câu trả lời. Anh ta hỏi gia đình cô định làm gì.
Về phần mình, gia đình Zhang cũng không có thời gian để than khóc. Sức khỏe của bà cô, người đầu tiên phát bệnh trong gia đình, đi xuống nhanh chóng. Họ đưa được bà tới bệnh viện và bác sĩ nói rằng ảnh chụp phổi của bà hoàn toàn trắng, dấu hiệu của viêm phổi nặng. Sau đó, kết quả xét nghiệm cho thấy bà bị nhiễm virus corona.
Trong tình trạng này, bà cần được đưa vào một trong những bệnh viện của thành phố nơi có thể chữa trị cho những bệnh nhân nhiễm virus corona. Ở đó, các bác sĩ sẽ theo dõi sức khỏe, điều trị bằng thuốc kháng virus và thuốc kháng HIV cũng như thở khí oxy. Tuy nhiên, không có giường nào trống.
Bác sĩ bảo rằng Zhang và mẹ cô cũng nhiễm bệnh. Em trai cô đang được xét nghiệm. Họ được yêu cầu trở về nhà. Cha cô, người 50 tuổi, là thành viên duy nhất của gia đình chưa nhiễm bệnh. Ông ngủ ở phòng khách, cách xa những người còn lại. Họ đeo khẩu trang mọi lúc, mọi nơi ngay cả khi ngủ và thay phiên nhau chăm sóc bà cô, người đang thở một cách nặng nhọc.
Hàng ngày, Zhang đưa bà vào viện để lấy thuốc lúc nửa đêm, khi số người xếp hàng ngắn hơn. Ban ngày, cô cùng mẹ và em trai quay lại viện, hòa vào hàng dài người đang chờ đợi….
Đối mặt với sự giận dữ ngày càng tăng của công chúng cũng như mong muốn ngăn chặn dịch bệnh lây lan, chính quyền Vũ Hán, trong những ngày gần đây, đã đưa những người có dấu hiệu nhiễm bệnh tới các khu cách ly tạm thời. Trước đó, chỉ những trường hợp bị xác định nhiễm bệnh mới được đưa đi cách ly.
Chính phủ Trung Quốc đang chuyển đổi các sân vận động và các khu triển lãm thành các trung tâm cách ly. Tuy nhiên, giường bệnh được kê sát nhau cùng với lối đi chật hẹp làm tăng nguy cơ lây bệnh giữa các bệnh nhân. Được nhận vào khu cách ly hôm 6/2, Zhang và mẹ cô, một người về hưu, coi đó là lựa chọn duy nhất nhằm tránh lây bệnh cho cha cô.
Trong các khu cách ly, có rất ít không gian riêng tư trong khi phòng tắm bị hạn chế. Những chiếc giường được sưởi ấm bằng loại đệm điện. Nhân viên y tế đo nhiệt độ của những người trong khu cách ly 3 lần mỗi ngày và chọ họ thuốc và 3 bữa ăn miễn phí….
Ca bệnh đầu tiên do chủng virus lạ của corona xuất hiện tại Vũ Hán, thủ phủ tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc vào cuối năm ngoái và nhanh chóng lan ra khắp thế giới. Nhà chức trách Trung Quốc đã phải đóng cửa nhiều thành phố ở tỉnh Hồ Bắc và các khu vực lân cận nhằm ngăn ngừa dịch bệnh lây lan. Nhiều chuyến bay đến và đi từ Trung Quốc cũng đã bị đình chỉ.
Vũ Hán là thành phố có 11 triệu dân, lớn hơn London và New York. Ngày 22/1, nhà chức trách Trung Quốc thông báo có 26 người chết vì chủng virus corona mới được đặt tên là 2019-nCoV. Đến ngày 11/2, số người tử vong trên toàn cầu của cúm Vũ Hán là 1.115 trường hợp, trong đó chủ yếu là người Trung Quốc.
Cúm Vũ Hán ban đầu được cho là không lây từ người sang người. Tuy nhiên, những bằng chứng không thể chối cãi đã khiến nhà chức trách Trung Quốc phải thay đổi cách hành động. Sự kiện được coi là bước ngoặt xảy ra vào ngày 13/1 khi Thái Lan phát hiện ca nhiễm bệnh đầu tiên. Đó là một công dân Trung Quốc. 18 ngày sau, nhà chức trách Thái Lan xác nhận trường hợp đầu tiên virus corona lây từ người sang người ở nước này.
Nhiều thành phố châu Á đột ngột rơi vào tình trạng "cháy" khẩu trang. Tại Đặc khu hành chính Hồng Kông, người dân phải xếp hàng xuyên đêm để được mua khẩu trang với giá cao gấp 5 lần bình thường. Khẩu trang được sử dụng để phòng ngừa virus lây lan trong thời kỳ ủ bệnh, khi người nhiễm bệnh phát tán virus dù chưa có bất kỳ triệu chứng nào.
Xếp hàng dài mua khẩu trang trong dịch corona
Cần lưu ý rằng khẩu trang phẫu thuật bán sẵn trên thị trường không đảm bảo sẽ ngăn chặn hoàn toàn việc lây lan virus. Những chiếc khẩu trang phẫu thuật đơn giản mà đa số người dân sử dụng được thiết kế để chặn các hạt nhỏ đi vào từ mũi và miệng. Nó quả thực có tác dụng giảm nguy cơ lây nhiễm nhưng không thể hoàn toàn ngăn chặn loại virus này.
Thông thường, virus lây lan qua dịch trong lúc hắt hơi hoặc ho. Phần lớn các giọt nhỏ hơn 100 micromet (0,1 mm).
Khẩu trang phẫu thuật được thiết kế để ngăn chặn nước bọt bắn từ người này sang người khác và các bề mặt gần đó, ngăn chặn vi trùng phát tán qua đường miệng. Trong khi khẩu trang N95 bảo vệ người dùng khỏi các hạt có đường kính 0,3 micromet. Khi được đeo đúng cách, nó có khả năng lọc 95% các hạt nhỏ trong không khí.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết dù việc đeo khẩu trang y tế có thể hạn chế sự lây lan một số bệnh về đường hô hấp, nó không đủ để ngăn chặn mọi sự nhiễm trùng. Biện pháp phòng vệ tốt nhất là những cách kháng khuẩn hàng ngày: rửa tay thường xuyên, không đưa tay lên mặt, tránh đến nơi đông người và giữ khoảng cách xa với người đối diện. WHO cũng khuyến cáo chỉ nên sử dụng khẩu trang nếu bạn có các triệu chứng ho hay hắt hơi, hoặc chăm sóc cho người nghi nhiễm virus corona.
Ít nhất 15 quốc gia và vùng lãnh thổ đã hạn chế hoặc cấm nhập cảnh các du khách từ Trung Quốc hoặc từ tỉnh Hồ Bắc trong khi nhiều hãng hàng không hủy các chuyến bay tới nước này.
Chưa đầy một tháng, số người chết vì cúm Vũ Hán trên toàn thế giới đã tăng tới 910 trường hợp. Các ca tử vong bắt đầu được công bố ngày 20/1 và tăng mạnh những ngày sau đó. Ngày 9/2, số trường hợp tử vong vì cúm Vũ Hán ở Trung Quốc lập kỷ lục với 97 người thiệt mạng. Chỉ riêng tại Trung Quốc, số người nhiễm bệnh và tử vong vì cúm Vũ Hán đã vượt đại dịch SARS trên quy mô toàn cầu vào năm 2002-2003.
Một số người nhiễm bệnh không có bất cứ dấu hiệu gì trong khi những người khác có các biểu hiện nghiêm trọng thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Trẻ em dưới 2 tuổi và người già trên 65 tuổi với sức đề kháng kém là đối tượng dễ phát triển thành các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi.
Khoảng 5 triệu người dân Vũ Hán đã rời thành phố trước khi nơi này bị phong tỏa, thị trưởng Zhou Xianwang ngày 26/1 cho biết. Phần lớn những người này tớ các thành phố lớn khác của tỉnh Hồ Bắc, theo Baidu, công cụ tìm kiếm lớn nhất của Trung Quốc. Dưới đây là top 30 điểm đến trong 2 ngày cụ thể:
Flight Master, nền tảng đặt phòng và tra cứu du lịch lớn nhất của Trung Quốc, cho biết 3 trong số 10 điểm đến nước ngoài từ Vũ Hán trong thời gian từ 30/12/2019 đến 22/1/2020 là các sân bay tại Thái Lan. Ngày 30/1, Thái Lan xác nhận 14 ca dương tính với virus corona, trở thành nơi có số ca nhiễm bệnh lớn nhất ngoài Trung Quốc.
Việc bùng phát dịch bệnh được cho là có liên quan tới Chợ bán buôn hải sản Hoa Nam ở Vũ Hán. Chợ này sau đó đã bị đóng cửa. Nhiều tuần sau khi khu chợ của thành phố miền Trung Trung Quốc trở thành "tâm dịch", nhà chức trách cho biết việc lây nhiễm từ người sang người là nguyên nhân chính khiến dịch bệnh bùng phát.
Virus corona đại diện cho hàng loạt loại virus hiện diện ở động vật mà có thể mang nguy cư cho con người. Mối liên hệ giữa thịt của các loại động vật hoang dã được bán ở chợ hải sản Hoa Nam được công bố có thể là nguyên nhân dẫn đến trường hợp nhiễm bệnh đầu tiên ở con người.
Những loài động vật được quảng cáo bán ở chợ Hoa Nam.
Việc giết thịt diễn ra ngay trên đường phố.
Vũ Hán là một trong những cảng trung gian lớn nhất trên dòng sông Dương Tử với các tàu thuyền tấp nập đổ tới Thượng Hải và Trùng Khánh. Với 6.397 km chiều dài, Dương Tử là con sông dài nhất châu Á và dài thứ 3 thế giới. Nó được sử dụng để vận chuyển lương thực, hàng hóa và giao thông.
Số liệu cập nhật đến ngày 26/1.
Số người Trung Quốc sống trong các thành phố bị phong tỏa tính tới ngày 26/1 còn lớn hơn dân số của hàng loạt quốc gia.