Hội thảo 220 năm Quốc hiệu Việt Nam - Những chặng đường lịch sử

Đến tham dự tại Hội thảo Khoa học "220 năm Quốc hiệu Việt Nam – Những chặng đường lịch sử (1804 – 2024)" có sự góp mặt của đông đảo các học giả, nhà nghiên cứu lịch sử, nhà nghiên cứu văn hóa.

Báo cáo đề dẫn tại hội thảo, theo TS. Phan Tiến Dũng, Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử tỉnh Thừa Thiên Huế, Quốc hiệu là tên chính thức của một quốc gia, vừa biểu thị chủ quyền lãnh thổ, lại vừa thể hiện các yếu tố hợp pháp về chính trị, luật pháp, quân sự, văn hóa, ngoại giao.

Trong lịch sử nước ta, tên gọi Việt Nam đã xuất hiện từ lâu, nhưng chưa phải là Quốc hiệu chính thức. Chính thức là phải đến năm Giáp Tý, ngày Đinh Sửu, 17/2 (tức 28/3/1804), khi vua Gia Long làm lễ Khánh an kính cáo ở Thái miếu (trong Hoàng thành) đặt tên nước là Việt Nam.

Trong lời chiếu, nhà vua khẳng định: "Đế vương dựng nước, trước phải trọng quốc hiệu để tỏ rõ nhất thống… cải chính quốc hiệu là Việt Nam, để dựng nền lớn, truyền lâu xa. Phàm công việc nước ta việc gì quan hệ đến quốc hiệu và thư từ báo cáo với nước ngoài, đều lấy Việt Nam làm tên nước, không được quen xưng hiệu cũ là An Nam nữa".

Dưới triều Nguyễn, Quốc hiệu Việt Nam được duy trì gần 4 thập kỷ qua 2 đời vua Gia Long và Minh Mạng. Đến năm Minh Mạng thứ 19 (1838), nhà vua đổi Quốc hiệu từ Việt Nam sang Đại Nam.

Năm 1945, Cách mạng Tháng Tám thành công, triều Nguyễn kết thúc. Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Tuyên ngôn độc lập đã tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nay là nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.

"Trải qua các thời kỳ lịch sử, Quốc hiệu Việt Nam đã khẳng định vị thế của một đất nước độc lập và thống nhất. Hội thảo "220 năm Quốc hiệu Việt Nam – Những chặng đường lịch sử" được tổ chức dịp này để cùng nhìn nhận lại một lần nữa những ý nghĩa của Quốc hiệu Việt Nam", TS. Phan Tiến Dũng nhấn mạnh.

Theo Ban Tổ chức, hội thảo khoa học đã tuyển chọn được 23 bài tham luận để biên tập, in trong kỷ yếu. Các tham luận tập trung vào 3 mảng chủ đề chính, đó là: Những vấn đề chung; Quốc hiệu Việt Nam qua các tư liệu lịch sử; Quốc hiệu Việt Nam với sự phát triển đất nước qua các thời kỳ.

Tại phần thảo luận của hội thảo, các đại biểu, các nhà nghiên cứu cũng đã có những ý kiến trao đổi, đóng góp làm sáng tỏ thêm một số vấn đề như: Ý nghĩa Quốc hiệu đất nước qua các thời kỳ; Vị thế của Việt Nam qua những lần thay đổi Quốc hiệu; Quốc hiệu gắn với sự phát triển của đất nước…./.