Nếu như trước đây cứ thấy ai chúi mũi vào chiếc điện thoại thì đinh ninh rằng chỉ có chơi game hay lướt Facebook, người lớn bây giờ cũng "tá hoả" khi Gen Z có thể làm được nhiều thứ hơn từ chiếc điện thoại, hay máy tính của họ. Từ làm việc, học tập, tìm hiểu kiến thức, kiếm tiền… thông qua những ứng dụng thông minh hoặc các website đa chức năng, đi kèm nhiều tiện ích.

Một khía cạnh nổi bật trong giai đoạn gần đây là sự nở rộ của Fintech – Tài chính công nghệ, đã làm thay đổi thói quen và hành vi của giới trẻ. Gen Z đã dần tiếp cận đến những công cụ tài chính ưu việt trong quản lý chi tiêu hay các kênh đầu tư an toàn, hiệu quả. Nhờ vậy có thêm nhiều mục tiêu kiếm tiền, gia tăng tài sản một cách chính đáng.

Xu hướng tham gia thị trường chứng khoán, đầu tư cổ phiếu ở các bạn trẻ là một ví dụ điển hình. Năm 2021 chứng kiến một lượng lớn nhà đầu tư mới (F0) tham gia vào thị trường chứng khoán, với gần 2 triệu tài khoản mở mới, gần bằng tổng số lượng tài khoản mở mới của 4 năm trước đó. Điều đặc biệt là tỉ lệ nhà đầu tư mới thuộc thế hệ trẻ chiếm đa số. Kết quả này có được là nhờ sự đột phá về công nghệ của các công ty chứng khoán và mức độ tiếp cận dễ dàng kênh đầu tư này ở thế hệ Gen Z.

Đầu tư cổ phiếu hay sở hữu cổ phiếu không còn quá xa lạ. Nếu không nói là xu hướng của đại bộ phận giới trẻ bây giờ.

Thế hệ Gen Y, Gen X chắc không quên nhân vật Kim Tan đình đám một thời, cũng như các thiếu niên "người thừa kế" của Hàn Quốc, khi nói chuyện với nhau bằng "cổ phần – cổ phiếu". Nó không chỉ là công cụ quyền lực mà còn thể hiện đẳng cấp.

Tuy nhiên câu chuyện cổ phiếu không chỉ diễn ra ở giới thượng lưu trong những bộ phim Hàn, nó trở nên bình dân hơn rất nhiều ở một quốc gia có đến hơn 16% dân số tham gia vào thị trường chứng khoán (theo Báo cáo của Cơ quan kiểm soát chứng khoán Hàn Quốc (KSD) năm 2020). Thậm chí nó trở thành kênh đầu tư ưa chuộng của rất nhiều bạn trẻ khi dễ dàng tiếp cận, thanh khoản nhanh chóng và đặc biệt có thể tham gia dù không có nhiều tiền. Thậm chí họ còn xem nó như những món quà để tặng nhau hoặc đơn giản "tớ thích cho cậu đấy".

Rất dễ để nhận thấy mức độ xuất hiện ngày càng dày đặc của những thứ như chứng khoán, tư vấn mở tài khoản chứng khoán, mua bán cổ phiếu hay hàng loạt những hashtag, status của giới đầu tư trên các Mạng xã hội, từ Facebook cho đến Tiktok… Kèm theo đó là những kênh livestream sáng đèn mỗi đêm của hằng hà sa số các "broker" trên thị trường với hình ảnh biểu đồ xanh-đỏ; nhận định, "phím hàng".

Sự sôi động và mới mẻ này tạo ra hai thái cực rõ rệt của người tham gia. Gọi là "chơi chứng khoán" cũng được, mà "đầu tư chứng khoán" cũng đúng. Bởi lẽ nó thể hiện tâm thế của kẻ nhập cuộc. Những thuật ngữ sặc mùi casino như "all-in", "đặt cược", "xanh-đỏ" vẫn rất phổ biến, và quan trọng là dù thế nào vẫn có kẻ thắng, người thua, kẻ kiếm được tiền, người thì mất tiền. Đó là điều hiển nhiên của một sản phẩm đầu tư theo nguyên tắc thị trường và quy luật Cung – Cầu. Vẫn có những người lao vào như một trò may rủi, lơ mơ đặt tiền vào "3 chữ cái" theo một "ông phím hàng" dù tăng hay giảm cũng chẳng biết vì sao?

Dù vậy, thế hệ nhà đầu tư F0 (nhà đầu tư mới gia nhập thị trường) đều dần ngộ ra rằng, nó không chỉ là một trò chơi đỏ đen mà đòi hỏi kiến thức, kinh nghiệm nhiều hơn. Từ đó "người chơi" bắt đầu chuyển mình thành những "nhà đầu tư" thực thụ.

Trong thế hệ F0 ấy, Gen Z là nhóm năng động nhất cho sự chuyển mình này. Khi họ có cơ hội tiếp cận nhiều hơn với kiến thức, các công cụ tìm kiếm, các khoá đào tạo, đồng thời nắm bắt xu hướng đầu tư một cách nhanh chóng. Họ không phải là bộ phận nắm giữ khối lượng giao dịch khủng, nhưng đảm bảo số lượng giao dịch lớn, góp phần thay đổi bộ mặt của thị trường chứng khoán hiện tại.

Chứng khoán cũng trở thành một đề tài "hâm nóng" những cuộc gặp nhạt nhẽo và thay vì chỉ biết dán mắt vào màn hình điện thoại; các bạn trẻ có thể cùng nhau "luận thị trường".

Có lẽ trước giờ khi nói đến cổ phiếu - cổ phần cho nhau chắc chỉ có người thân thừa kế, cho tặng. Nó đơn thuần là một thứ tài sản và dưới góc độ giá trị cao. Đối với Gen Z bây giờ, nó như một thứ có thể bỏ sẵn trong ví, có ngay trên app. "Ok! Thích mã nào, tao tặng luôn!"

Điều kiện thúc đẩy cho hình thức tặng quà như thế này phổ biến là bởi sự tiện lợi trong giao dịch cổ phiếu. Đồng thời xuất phát bởi thị hiếu của giới trẻ và xu hướng đầu tư chứng khoán trong thời gian gần đây. Điển hình nhất chính là GIFY. GIFY mang đầy đủ giá trị vật chất như tất cả các món quà hiện vật khác, thậm chí có thể quy ra thóc hẳn hoi, nhanh chóng. Cứ gọi là "tiền tươi-thóc thật" luôn đấy nhé!

Tùy theo điều kiện của người tặng mà giá trị có thể cao thấp khác nhau, đôi khi chỉ như cốc trà đá, que kem để gửi gắm giá trị tinh thần của các chứng sĩ; nhưng cũng có thể là cả một gia tài được gửi trao từ một chàng hoàng tử cho một cô nàng lọ lem. Thậm chí thứ quà này phù hợp cho mọi dịp từ bình thường cho đến đặc biệt, từ những ngày lễ định trước hoặc tạo một sự bất ngờ. Chỉ cần vài thao tác trên điện thoại ấy mà!

Với một chiếc bánh kem, ăn xong rồi thì hết.

Cầm một món quà, hữu dụng rồi lại thôi…

Nhưng, trao gửi nhau một ít cổ phiếu sẽ giúp gợi mở cho đối phương tư duy đầu tư, tích luỹ và hơn hết đó là một thứ tài sản có thể sinh lời ở hiện tại và trong tương lai.

Sẽ có những món quà trân quý đi cùng với bạn qua năm tháng. Một ngày đẹp trời hoài niệm bạn mở ra, nhìn nó cũ kỹ, hỏng hóc và mai một theo thời gian. Bạn cũng không khỏi chạnh lòng, thậm chí nó có thể bị đào thải, phải vứt đi dễ dàng.

Cùng tinh thần đó, bạn giữ lại số cổ phiếu mà một người thương mến gửi trao. Theo tháng năm, bạn bẵng quên và rồi đến một thời điểm nào đó bạn tìm lại kỷ niệm, lần mở xem lại tài khoản chứng khoán của mình. Chao ôi giá trị đã nhân lên gấp nhiều lần. Chắc chắn niềm vui nhân đôi, tình – tiền đều trọn.

Do đó, thay vì gửi nhau những thứ vật chất hữu hạn và mai một theo năm tháng; hãy trao tặng những thứ quý giá khác, có thể nảy nở, sinh sôi, tựa như những hạt giống, những niềm hi vọng và có thể một ngày trở thành cứu cánh, đổi đời cho người được gửi trao.

Cuộc sống năng động, nhiều điều mới mẻ tạo cho các bạn trẻ ngày nay nhiều hướng đi và sự lựa chọn. Công nghệ phát triển đi kèm với nhiều hệ luỵ lẫn những tiện ích tích cực làm cải thiện thói quen, đời sống của chúng ta. Sử dụng công nghệ như thế nào cho hiệu quả, đáp ứng đầy đủ nhu cầu của bản thân mới thực sự là vấn đề cốt lõi.

Rõ ràng với những sự thay đổi mạnh mẽ về điều kiện tương tác, đặc biệt như giai đoạn Covid vừa qua, Gen Z đã cập nhật cho mình những xu hướng mới. Từ việc quan tâm hơn đến các hoạt động tài chính, đầu tư; đến biến nó thành một phần tất yếu trong đời sống hàng ngày. Nó không chỉ gói gọn những câu chuyện chém gió trên mạng xã hội, nó thiết thực hơn thông qua những thứ tài sản thực hay những món quà trao nhau bất chấp khoảng cách, không kể giàu nghèo, dù ít tiền hay nhiều tiền.

Tặng nhau một ít cổ phiếu làm quà, tại sao không?

Bài viết: Danh Trần

Thiết kế: Tiêng Tiêng

Theo: Trí Thức Trẻ

30/01/2021