Đi xuống là xu hướng chung của toàn thị trường ô tô Việt Nam trong năm 2021 bởi tác động nặng nề từ Covid-19. Theo thống kê của Hiệp hội các Nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), tổng lượng xe bán ra thị trường năm vừa qua giảm 2% so với năm trước đó, từ 283.983 xe xuống còn 277.203 xe, cho dù nhiều thương hiệu có sự tăng trưởng ngược dòng vào thời điểm cuối năm. Tương tự, TC Motor cũng đưa ra báo cáo kết quả kinh doanh không mấy khả quan khi doanh số bán hàng xe du lịch giảm 854 xe chỉ trong một năm.
Đáng chú ý, trong năm vừa qua, có tới 5 tháng liên tiếp doanh số bán hàng toàn thị trường lao dốc. Đỉnh điểm là tháng 8/2021, doanh số của các thành viên VAMA xuống thấp kỷ lục, chưa đến 8.000 xe bán ra, thấp hơn gần 70% so với doanh số trung bình tháng của năm 2020. Song, với nhiều nỗ lực vực dậy thị trường của các doanh nghiệp, tình hình kinh doanh đã khởi sắc hơn trong quý cuối năm, nhờ đó kéo mức sụt giảm doanh số cả năm về mức 2%.
Trong con số 2% sụt giảm doanh số bán hàng của các thành viên VAMA, có những thương hiệu xe có sự sụt giảm doanh số mạnh hơn rất nhiều, lên tới 15% như Mazda hay 11% với Honda, và ngược lại cũng có hãng tăng trưởng đến 53% là Peugeot và Kia là 16%. Song, những con số này vẫn chưa cho người xem đánh giá được chính xác về tình hình thị trường, bởi ngoài tỷ lệ phần trăm thì số lượng xe bán ra mới là yếu tố quan trọng để có cái nhìn toàn diện.
Tuy có mức giảm nhẹ 4% về doanh số, Toyota mới là một trong những thương hiệu gồng gánh thị trường trong một năm đầy sóng gió. Khi xét về doanh số cụ thể, Toyota với riêng mảng xe du lịch dẫn đầu với 69.002 xe (bao gồm Lexus) bán ra trong năm 2021, chênh lệch hơn 9.000 xe so với vị trí thứ hai của Hyundai. Kia với tốc độ tăng trưởng mạnh nhưng vẫn chỉ xếp ở vị trí thứ ba với khoảng cách doanh số hơn 23.000 xe so với vị trí đầu bảng. Với kết quả này, thị phần lớn nhất trên thị trường xe du lịch năm vừa qua đã rơi vào tay Toyota.
Mặc dù phần lớn các mẫu xe có sự lao dốc về doanh số, vẫn có những điểm sáng lóe lên với lượng xe bán ra vượt trội hơn cả năm 2020, bất chấp tác động từ dịch bệnh. Lấy ví dụ như Hyundai Santa Fe có một năm thành công với 12.160 xe bán ra, tăng tới hơn 700 xe so với năm 2020. Kia Seltos cũng là mẫu SUV hạng B có kết quả bán hàng tốt với 16.122 xe, gấp hơn 3 lần so với mẫu xe thứ hai phân khúc. Đáng chú ý nhất là Toyota Corolla Cross vươn lên vị trí số một trong dòng SUV/crossover năm 2021 nhờ tốc độ tăng trưởng chóng mặt với 18.411 xe bán ra thị trường, tăng 211% so với 2020.
Những mẫu xe trên chỉ là một số nhỏ đại diện cho sự bứt phá của phân khúc SUV/crossover năm vừa qua. Theo thống kê của VAMA, tổng lượng SUV/crossover bán ra trong năm 2021 đạt 92.185 xe, cao hơn hẳn so với 75.588 xe sedan và chỉ 22.051 MPV. Những con số này cho thấy xu hướng xe thể thao đa dụng đang áp đảo các phân khúc khác khi toàn thị trường đi xuống.
Không chỉ có sự tăng trưởng về doanh số, dòng SUV/crossover năm vừa qua còn có sự góp mặt của nhiều mẫu xe mới. Đặc biệt, lần đầu tiên thị trường ô tô Việt Nam có phân khúc SUV đô thị cỡ nhỏ hoàn toàn mới với sự góp mặt của Kia Sonet và Toyota Raize. Cũng giống như đàn anh Corolla Cross, Raize là mẫu xe được chú trọng vào trang bị tiện nghi, công nghệ an toàn và khả năng vận hành, cho dù nằm ở phân khúc xe nhỏ với giá bán dễ tiếp cận với đa số người tiêu dùng.
Những gì mà Corolla Cross và Raize đã làm được cho thấy sự thay đổi tích cực của Toyota Việt Nam trong suốt thời gian qua. Khi thị trường rơi vào giai đoạn ảm đạm nhất, liên doanh Nhật Bản đã chọn phương án cởi mở hơn, đón nhận xu hướng mới và không ngừng mang đến cho người tiêu dùng trong nước những dòng sản phẩm có chất lượng hàng đầu mà không kém phần trẻ trung, cá tính.
Nói về sự thay đổi tích cực này, ông Phạm Thành Lê, quản trị viên một diễn đàn ô tô lớn, chia sẻ: "Chiến lược sản phẩm khác biệt trong hai năm qua của Toyota Việt Nam đã mang lại thành công, giúp hãng liên tục có những đột phá, dẫn đầu ở nhiều phân khúc. Những thay đổi này thể hiện ở hai điểm. Thứ nhất, các sản phẩm đưa về đều là những sản phẩm mới nhất, với rất nhiều trang bị, tính năng vượt trội trong phân khúc, lại được đặt ở một mức giá phù hợp cho nên đã được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Thứ hai, các sản phẩm này không chỉ mới mà đều là những sản phẩm khai phá các phân khúc xe mới tại thị trường Việt Nam".
SUV tăng trưởng không có nghĩa là các phân khúc khác bị bỏ ngỏ. Trong năm qua, rất nhiều mẫu xe nằm ở các phân khúc sedan và MPV được ra mắt mới hoặc nhận được nâng cấp lớn. Ở phân khúc sedan/hatchback, một số mẫu xe gây ấn tượng trong năm 2021 có thể kể đến Hyundai Grand i10, Kia K3, Kia K5, Nissan Almera… còn MPV/minivan có Kia Carnival cùng các bản nâng cấp trang bị của Mitsubishi Xpander, Suzuki XL7.
Không nằm ngoài xu hướng chung, Toyota cũng đã có những thay đổi về chất trên các dòng xe đang bán trên thị trường. Yếu tố đầu tiên mà ông Phạm Thành Lê nhận định không chỉ đúng với các sản phẩm SUV mới mà còn dành cho cả các dòng xe khác của Toyota hiện nay. Trong 2 năm qua, từ mẫu xe cỡ nhỏ như Wigo đến dòng sedan gồm Vios, Camry, hay dòng xe gầm cao như Fortuner, Hilux cho đến mẫu xe cao cấp như Land Cruiser… đều được nâng cấp những trang bị công nghệ hiện đại dẫn đầu phân khúc để mang đến trải nghiệm trọn vẹn hơn cho khách hàng.
Vios - mẫu xe bán chạy nhất của Toyota - là một ví dụ điển hình. Ở bản nâng cấp mới nhất, Vios trẻ trung, hiện đại hơn nhiều nhờ thiết kế mới và đặc biệt gây ấn tượng với phiên bản thể thao GR-S lần đầu xuất hiện. Trang bị tiện nghi và công nghệ an toàn trên Vios đồng thời cũng được cải tiến. Riêng phiên bản GR-S sở hữu những trang bị thể thao nổi bật hơn cùng khả năng vận hành ưu việt, hướng tới đối tượng khách hàng trẻ tuổi yêu thích một chiếc xe cá tính mà vẫn phù hợp cho gia đình.
Bên cạnh đó, nhiều mẫu xe Toyota khác cũng được bổ sung các hệ thống và tính năng an toàn. Ổn định thân xe điện tử, cảm biến va chạm xung quanh xe, camera lùi cùng ít nhất 7 túi khí… có thể dễ dàng tìm thấy trên hầu hết các dòng xe Toyota. Gói an toàn nâng cao Toyota Safety Sense (TSS) cũng là nâng cấp đắt giá trên các sản phẩm từ tầm trung đến cao cấp, cho thấy sự vượt trội về công nghệ của xe Toyota so với các dòng xe khác trên thị trường. Tính đến nay, TSS đã có mặt trên tổng cộng 7 mẫu xe Toyota được phân phối chính hãng.
Như vậy, tuy 2021 là một năm đầy sóng gió của toàn thị trường ô tô Việt Nam bởi ảnh hưởng của dịch bệnh, đây lại là quãng thời gian để các hãng xe nhìn lại và thay đổi, mang đến những sản phẩm và dịch vụ tốt nhất cho khách hàng. Chỉ có những thương hiệu nào tiếp tục đổi mới và phát triển mới gặt hái được thành công. Toyota, Hyundai hay Kia với doanh số bán hàng dẫn đầu thị trường chính là những cái tên tỏa sáng nhất trong năm qua.
Có thể thấy sự thành công của Toyota giữa một thị trường xe đầy sóng gió do ảnh hưởng bởi dịch bệnh đến từ những nỗ lực không ngừng, không chỉ dừng lại ở việc đưa ra các sản phẩm mới đón đầu xu hướng mà còn liên tục nâng cấp các dòng xe hiện tại để nâng cao trải nghiệm người dùng.