Hà Anh Tuấn: Sự thay đổi trong giọng hát và sự khôn ngoan của người kinh doanh âm nhạc thành công

Hà Anh Tuấn là một trong những ca sĩ hot nhất thế hệ hiện tại, với vị trí và sức hút lớn, tầm ảnh hưởng nhất định. Anh tự xây dựng cho mình một thương hiệu, chỗ đứng riêng và sở hữu lượng khán giả ổn định.

Khổng thể phủ nhận sự nổi tiếng và thành công của Hà Anh Tuấn. Tuy nhiên, rất nhiều khán giả và giới chuyên môn vẫn tranh cãi với nhiều ý kiến trái chiều về năng lực thật sự ở chàng ca sĩ lịch lãm này.

Những ưu và nhược điểm riêng trong giọng hát được nhiều người yêu thích

Nói một cách công bằng, Hà Anh Tuấn là một giọng hát tốt, có khả năng hát live ổn và điều khiển được sân khấu. Tuy nhiên, có thể do định hướng âm nhạc riêng nên Hà Anh Tuấn không quá chú trọng vào các kỹ thuật thanh nhạc cao cấp như nhiều nam vocalist khác (như Tùng Dương, Đông Hùng, Trọng Tấn…).

Như vậy, nhận xét một cách thẳng thắn, Hà Anh Tuấn không phải giọng hát quá xuất sắc cả về màu giọng lẫn kỹ thuật, nhưng anh khôn khéo làm chủ được giọng hát và kiếm tìm được khán giả riêng cho mình. 

Về màu giọng, Hà Anh Tuấn bẩm sinh là giọng nam cao trữ tình (Lyrico Tenor). Đây là loại giọng phổ biến nhất ở Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung, có thể thấy ở bất cứ ca sĩ nam nào.

Âm sắc giọng của Hà Anh Tuấn không quá đặc biệt dù cũng có thể nhận biết nhờ màu giọng riêng. Đây là giọng kim pha mộc, có độ airy nhẹ, hơi ấm áp và một chút cao, sáng của giọng nam cao điển hình.

Về kỹ thuật, Hà Anh Tuấn chưa thể hiện được những kỹ thuật thanh nhạc cao cấp. Các kỹ thuật Hà Anh Tuấn thực hiện chủ yếu là belt giọng thật (nhưng không cộng hưởng), phổ biến trong mặt bằng chung.

Giọng của Hà Anh Tuấn không phải chất giọng quá dày hoặc quá cao, cũng không phải giọng có âm vực rộng, belt cao nhất tới B4. 

Hà Anh Tuấn thời còn thi Sao Mai Điểm Hẹn cách đây gần 20 năm là một giọng nam cao trữ tình đúng nghĩa (tenor 1), giọng mảnh, sáng, có khả năng lên cao tốt hơn và độ linh hoạt cũng cao hơn (thực hiện ở một số đoạn chạy note).

Ở giai đoạn này, giọng giả thanh cũng như airy voice của Hà Anh Tuấn khá phát triển và mảnh nên có sự nhẹ nhàng, trẻ trung, hợp với tuổi teen. Khả năng chạy note của Hà Anh Tuấn khá ổn. Tuy nhiên, giọng hát Hà Anh Tuấn lúc này chưa có màu sắc, dấu ấn riêng, vẫn còn khá non và dễ bị lẫn với nhiều giọng nam cao khác.

Sau nhiều năm, Hà Anh Tuấn có sự thay đổi đáng kể về giọng hát lẫn cách hát. Giọng hát của anh trầm ấm, dày dạn và trưởng thành hơn, gần với màu của tenor 2 hơn. Hà Anh Tuấn ít hát giả thanh và airy voice hơn, tập trung quãng cận trầm để giọng dày hơn, tối hơn. Nhờ đó, Hà Anh Tuấn thể hiện được đúng phong cách lịch lãm mình theo đuổi. Sự thay đổi này cho thấy nỗ lực khám phá, tìm tòi bản thân để đi một hướng riêng ở Hà Anh Tuấn.

Về phong cách trình diễn, Hà Anh Tuấn lôi cuốn được khán giả bằng khả năng dẫn dắt và tạo dựng hình ảnh riêng. 

Ưu điểm của giọng hát Hà Anh Tuấn là một giọng nam đúng nghĩa, khá nam tính, đầy đặn, ấm áp và có sự điềm tĩnh, trải nghiệm. Hà Anh Tuấn không cố thể hiện mình là một giọng ca "khủng" hay phô diễn kỹ thuật, quãng cao. Anh khá khôn ngoan khi tập trung vào thế mạnh của mình ở quãng trung và cận trầm, tạo ra hình ảnh lãng tử chỉn chu, trưởng thành nhưng vẫn có chút mơ mộng, phù hợp với chính đối tượng khán giả anh hướng đến là nữ giới độ tuổi từ 20 tới 35.

Mặt khác, Hà Anh Tuấn cũng chịu khó khoe giọng ở một số đoạn belt cao trào, tuy không quá nổi trội nhưng cũng đủ để tạo hiệu ứng sân khấu với khán giả, lôi cuốn cảm xúc.

Nhược điểm lớn nhất của Hà Anh Tuấn là "hát đớt", thường nuốt chữ, không tròn vành, rõ chữ. Kỹ thuật chưa thực sự tốt khiến Hà Anh Tuấn chưa kiểm soát được các đoạn khoe giọng của mình, từ G4 đã strain dù đây không phải note quá cao với giọng nam cao trữ tình như anh, và càng lên cao lại càng bóp họng, strain. Kỹ năng chuyển giọng của Hà Anh Tuấn cũng chưa thực sự tốt để thực chuyện các đoạn chuyển giọng như anh mong muốn.

Sự khôn ngoan, nhạy bén trong tư duy và con đường âm nhạc

Hà Anh Tuấn là người có tư duy về thị trường cực kỳ nhạy bén, thông minh. Nói một cách đúng đắn, Hà Anh Tuấn là một người kinh doanh âm nhạc giỏi khi mang được chất doanh nhân vào âm nhạc, hiểu rõ thị trường, đối tượng khán giả của mình là ai, cần gì để đánh trúng được những nhu cầu thiết yếu đó, từ đó chiếm lĩnh thị trường một cách dễ dàng mà không cần quá nhiều chiêu trò màu mè.

Tách rời truyền thông, Hà Anh Tuấn chọn cho mình lối sống kín đáo, không phô trương đời sống cá nhân hay cố gắng dẫn dắt khán giả bằng các scandal, phát ngôn sốc.

Hà Anh Tuấn chỉ tập trung vào âm nhạc để xây dựng hình tượng, thương hiệu riêng.

Cách làm này có vẻ khó khăn hơn việc tạo phốt để nổi, nhưng một khi đã thành công thì sẽ rất bền vững và khiến bản thân ca sĩ được trọng vọng. Từ đó, ca sĩ có giá hơn trong mắt bầu show. Đây là lí do vì sao giá cát xê của Hà Anh Tuấn luôn cao ngất ngưởng.

Hơn nữa, Hà Anh Tuấn cũng rất kén show, không nhận show bừa bãi. Hà Anh Tuấn rất chú trọng hình ảnh của mình nên phải show nào "sang", "đẹp", "cao cấp", anh mới nhận lời.

Từ đó, Hà Anh Tuấn có nhiều thời gian, tâm huyết để đầu tư cho các tiết mục của mình, giúp mỗi lần xuất hiện là một sự mới mẻ, gây hứng thú cho người xem.

Theo quy luật cung cầu, khi cung ít hơn cầu thì hàng hóa sẽ tăng giá, cái gì càng hiếm càng đắt. Hà Anh Tuấn nắm được quy luật này và áp dụng nó cho chính mình.

Ít xuất hiện trên truyền thông, lại ít đi show, thậm chí họp fan cũng không có, Hà Anh Tuấn tự biến mình thành một của hiếm trong showbiz. Anh luôn giữ một khoảng cách nhất định giữa mình và công chúng, để họ phải khao khát, muốn được thấy anh.

Điều này vừa khiến bản thân Hà Anh Tuấn có giá hơn trong mắt bầu show, lại vừa níu chân khán giả, khiến họ có cảm giác "thèm muốn" anh và sẵn sàng bỏ nhiều tiền để được xem anh biểu diễn.

Từ đó, anh nghĩ ra rất nhiều "chiêu trò" để kéo đối tượng khán giả này về phía mình.

Tất nhiên, "chiêu trò" anh dùng không phải chiêu trò showbiz, mà là các cuộc căn chỉnh, tính toán sâu xa về xu hướng, thị trường, để từ đó bày ra những cách thức chiếm hữu nó.

Chẳng hạn, Hà Anh Tuấn biết rõ tâm lí con người thường dễ rung động trước những gì đã ăn sâu vào kí ức, nên anh chọn cover hàng loạt hit như Người tình mùa đông, Trái tim ngục tù, Chỉ còn những mùa nhớ, Tình em ngọn nến, Nếu như, Tự khúc mùa đông, Em đã yêu, Giấc mơ chỉ là giấc mơ…

Các bài hit này đều có đặc điểm chung là gắn liền với tuổi thơ của thế hệ 8x, đầu 9x, lại hầu hết là Ballad dễ nghe, dễ thấm, dễ hát. Cho nên, dù Hà Anh Tuấn có hát ngọng hay không, khán giả vẫn cứ thấy hay và bị hấp dẫn bởi anh.

Đánh trúng vào hoài niệm của người nghe là một trong những chiến thuật đắc đạo của Hà Anh Tuấn.

Thậm chí, Hà Anh Tuấn còn sẵn sàng hát cả một số bài nhạc đậm tính thị trường như Chiếc khăn gió ấm, hay hát "thập cẩm" nhạc phim Hàn Quốc như Ngôi nhà hạnh phúc, Ước mơ vươn tới một ngôi sao, Hậu duệ mặt trời.

Tất cả những thứ nhạc này đều dễ hát, dễ phối, nhưng "nịnh tai" người nghe và phù hợp, thuận lợi với giọng hát của Hà Anh Tuấn (vốn không tốt về kĩ thuật).

Bởi vậy, dù các đối tượng khán giả khác có chê bai là thiếu thẩm mỹ, "thập cẩm", Hà Anh Tuấn vẫn cứ thành công rực rỡ và được yêu mến, vì xây dựng được cộng đồng khán giả của riêng mình.

Việc xác định đúng đối tượng khán giả còn giúp Hà Anh Tuấn định hình được phong cách, hình ảnh của mình.

Hà Anh Tuấn giai đoạn mới bắt đầu sự nghiệp có giọng hát khá cao, mảnh, đúng chất tenor 1 như Bùi Anh Tuấn, Trung Quân, Erik… Nhưng anh sớm nhận ra, chất giọng này chưa đủ chín và phù hợp với lứa khán giả tuổi teen hơn.

Từ đó, Hà Anh Tuấn luyện cho giọng hát của mình trầm hơn, tối hơn và hát hạ giọng hơn để trở nên điềm đạm, chín chắn, già dạn hơn, đúng với hình ảnh "lãng tử Ballad" anh theo đuổi.

Cùng với sự thay đổi giọng hát, Hà Anh Tuấn nỗ lực giảm cân, chọn những trang phục mang tính đứng đắn, lãng tử như áo măng tô, quần tây, áo sơ mi…, tạo cho anh hình ảnh như soái ca bước ra từ trong ngôn tình.

Hà Anh Tuấn còn tập nói bằng chất giọng trầm ấm, nam tính và có tính tự sự, với ngữ điệu trầm bổng.

Cách phát âm của Hà Anh Tuấn chậm rãi, từ tốn, nhưng lại có sự đưa đẩy ngữ điệu trầm bổng. Điều này tạo nên cái duyên ăn nói cho anh, thể hiện đúng chất học thức, có văn hóa và giống các danh ca nhạc xưa.

Trong thời đại ngày nay, kiểu cách của Hà Anh Tuấn được cho là ít thấy và dễ dàng gây thiện cảm. Anh gây cuốn hút bởi phong thái lịch lãm, điềm đạm, không quá cầu kì của mình, giống như một chàng ca sĩ thời trước 1975 bước ra vậy.

Ngay cả việc chọn ca khúc để hát, địa điểm làm show và concecpt của show cũng cho thấy một Hà Anh Tuấn vô cùng giỏi, có tầm nhìn và chiến lược..

Long Phạm