Bà Wei Junlan, một công nhân nhà máy nghỉ hưu tại Vũ Hán, luôn là người có sức khỏe tốt. Nhưng chỉ 2 tuần kể từ khi có những biểu hiện ho, sốt đầu tiên, người phụ nữ này đã qua đời. Nguyên nhân dẫn đến cái chết của bà Wei được các bác sĩ "cho là" virus corona chủng mới (COVID-19).
Tuy nhiên, theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP - Hồng Kông), việc bà Wei qua đời vào ngày 21/1 sẽ không được ghi nhận trong kho dữ liệu chính thức về dịch viêm phổi cấp do virus COVID-19; bởi nguyên nhân tử vong trên giấy chứng tử của bà này chỉ đơn giản là "viêm phổi nặng".
Jerry Shang, cháu trai của bà Wei, cho biết bà không được xét nghiệm, nhưng các bác sĩ nói rằng các triệu chứng của bà này - viêm phổi, sốt và mất sức - rất giống với những triệu chứng của bệnh viêm phổi cấp do virus COVID-19.
Những ngày cuối đời, bà Wei không thể tự đi lại, và hình ảnh cuối cùng gia đình bà được nhìn thấy là bà được đẩy vào phòng cấp cứu trên chiếc cáng của bệnh viện. Vị bác sĩ ở đó đã nói với gia đình bà rằng: "Đó là bệnh viêm phổi mà tất cả mọi người Trung Quốc đều biết".
Các y bác sĩ địa phương đã hay tin về nhiều trường hợp như bà Wei, và nhiều người dân Vũ Hán cũng đã phàn nàn về việc người thân của họ không được chẩn đoán chính xác vì các bệnh viện tuyến trên đều đã quá tải với số lượng bệnh nhân quá lớn, trong khi vật tư y tế và bộ kit thử nghiệm lại thiếu thốn.
Wei Peng, một bác sĩ bệnh viện cộng đồng trong thành phố, cho biết các y bác sĩ không được phép kết luận virus COVID-19 là nguyên nhân tử vong, nếu trường hợp đó chưa được xác nhận nhiễm loại virus này; và thậm chí sau đó họ còn không được phép ghi nguyên nhân tử vong là "viêm phổi". Thay vào đó, họ chỉ có thể viết những nguyên nhân trực tiếp dẫn đến cái chết của bệnh nhân, như bệnh tiểu đường hoặc suy nội tạng.
Theo lời bác sĩ Wei, một số bệnh nhân còn không được đưa đến bệnh viện kịp thời và tử vong tại nhà, và những trường hợp này cũng không được tính đến trong số liệu chính thức.
Một số trường hợp như người phụ nữ 63 tuổi nói trên đã qua đời trước khi có thông tin xác nhận về thứ đã cướp đi mạng sống của họ.
Những trường hợp không được chính thức ghi nhận
Các quan chức y tế Trung Quốc đã thừa nhận rằng số ca tử vong và nhiễm virus COVID-19 có thể cao hơn so với số liệu thống kê chính thức.
"Tỉ lệ tử vong được chúng tôi tính toán trong thời điểm hiện tại chỉ áp dụng cho những trường hợp đã được xác nhận. Vẫn có những trường hợp có triệu chứng nhẹ hơn hoặc vài trường hợp khác mà chúng tôi chưa tính đến khi thông kê", ông Jiao Yahui, một quan chức của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc (NHC), tuyên bố trong một buổi họp báo tuần trước.
Bà Wei chưa từng đến chợ hải sản Huanan - nơi được cho là nơi đã phát tán loại virus mới này - nhưng nhà bà chỉ cách khu chợ đó 3km. Cháu trai bà (Shang) cho rằng bà đã nhiễm virus COVID-19 từ chính những người trong khu nhà.
Shang cũng đã thắc mắc liệu những số liệu chính thức về số ca tử vong và nhiễm virus COVID-19 liệu có chính xác hay không.
"Khi họ cập nhật danh sách người tử vong, tôi đã nhiều lần vào tìm tên bà mình, nhưng đều không thấy. Sau đó, họ không còn công bố danh tính của những người tử vong nữa", Shang nói.
Số liệu được NHC công bố, tính đến sáng ngày 13/2. Nguồn: SCMP
Do các kênh chính thức bị quá tải, nhiều tình nguyện viên trên khắp cả nước đã tập hợp lại để giúp xác minh và cập nhật thông tin y tế trực tuyến, đông thời hỗ trợ kết nối hỗ trợ những người cần giúp đỡ với những người có thẩm quyền và chuyên môn.
Li Nian, một thành viên của nhóm tình nguyện viên này, cho biết những trường hợp như bà Wei không phải điều hiếm gặp, và thông thường thì cả gia đình của người đó cũng có nguy cơ rất cao bị nhiễm virus COVID-19.
Tuy nhiên, dù các tình nguyện viên có thể cung cấp các thông tin hữu ích như bệnh viện nào còn giường, bệnh viện nào còn bộ kit xét nghiệm, họ vẫn khó có thể thu thập đầy đủ thông tin về tình hình thực tế ở khu vực bị ảnh hưởng.
Một người phụ nữ được Li giúp đỡ vừa mất chồng vào đầu tháng nay - khi đó những thành viên còn lại trong gia đình cô cũng đổ bệnh.
Mặc dù người phụ nữ này và con trai cô đang dần hồi phục, cô vẫn đang cố gắng tìm kiếm một bệnh viện có giường trống cho mẹ chồng, trong khi mẹ chồng cô chưa được chẩn đoán bệnh.
Nhiều người khác đã tìm đến những cách tuyệt vọng hơn để được nhập viện. Cuối tuần trước, một đoạn video đã được chia sẻ nhiều trên mạng xã hội của Trung Quốc cho thấy một người phụ nữ vừa "khua chiêng" trên ban-công vừa hét lớn: "Cứu tôi với! Tôi sắp chết rồi! Làm ơn, hãy cứu tôi!"
Sau đó, trang Hubei Daily mới đưa tin rằng người phụ nữ trong đoạn video đang cố gắng thu hút sự chú ý để mọi người đến giúp đỡ mẹ mình. Mẹ cô gái đã được chẩn đoán nhiễm virus COVID-19 và được đưa vào bệnh viện Hanyang để điều trị.
Không có cơ hội từ biệt
Trong khi đó, nhiều người còn không có cơ hội nói lời từ biệt khi người thân của mình nhắm mắt.
Người phụ nữ dang được Li giúp đỡ cho biết cô gần như không có thời gian để đối diện với cái chết của chồng mình. Phía nhà tang lễ đưa xe đến nhận thi thể, nhưng cô lại không biết nên xử lý ga giường, quần áo của người chồng quá cố ra sao, trong khi lại phải tìm kiếm một nơi còn giường bệnh cho mẹ chồng.
Xia Chengfang, một công dân khác của thành phố Vũ Hán, cũng không kịp từ biệt người ông quá cố của cô.
"Phía bệnh viện đã liên hệ trực tiếp với nhà tang lễ để tiến hành hỏa táng thi thể của ông, chúng tôi chẳng kịp nhìn ông lần cuối. Mẹ và chú tôi đã đem quần áo của ông đến một nơi xa và tự đốt chúng", Xia nói.
Kể từ khi dịch bệnh bùng phát, các nhà tang lễ tại thành phố Vũ Hán đã và đang hoạt động không nghỉ.
Nhân thân của người tử vong do virus COVID-19 bị cấm tổ chức lễ tang nhằm ngăn chặn nguy cơ virus lây lan. Thay vào đó, các bệnh viện hoặc thân nhân của người tử vong phải tự liên hệ với nhà tang lễ để đăng kí hỏa táng.
Và đối với trường hợp của bà Wei cũng vậy. Được biết, tro cốt của những người như bà Wei sẽ được nhà tang lễ địa phương giữ lại, và người thân có thể đến đưa họ về sau khi dịch bệnh được kiểm soát hoàn toàn.
>> Việt Nam đang có những hành động quyết liệt nhằm ứng phó với dịch viêm phổi cấp do virus corona gây ra như thế nào? Xem tại đây để hiểu đúng và cập nhật thông tin nhanh nhất.