Tháng 8/2022, Bệnh viện Nhi Đồng 1 (TP HCM) tiếp nhận bệnh nhân Bùi D.M., nam (7 tuổi, ở quận 12). Trước khi vào viện, bé sốt 39 độ C và không đáp ứng khi người nhà gọi hỏi, lên cơn co giật; được gia đình đưa đến bệnh viện Nhi đồng 1. Bé hoàn toàn khoẻ mạnh trước đây.
Khi nhập cấp cứu, bé không tỉnh, co giật toàn thân; được nhanh chóng thở oxy, chống co giật, kháng sinh, kháng siêu vi acyclovir, chống phù não và tiến hành các xét nghiệm chẩn đoán nguyên nhân.
Kết quả CT-Scan não cấp cứu cho thấy có tổn thương giảm đậm độ nhu mô não vùng đồi thị, bán cầu đại não 2 bên và thân não.
Bé vẫn sốt cao liên tục, tri giác không cải thiện. Sau 24 giờ nhập viện, bé xuất hiện nhiều cơn co gồng, phù não tiến triển, tri giác mê, suy hô hấp tiến triển, giảm huyết áp. Các xét nghiệm sau đó cho thấy phản ứng viêm tăng cao và tổn thương gan nặng. Chụp MRI não ghi nhận nhiều ổ hoại tử, xuất huyết và phù não lan toả 2 bên, phù hợp với bệnh viêm não hoại tử.
Bé được chuyển hồi sức Nhiễm điều trị với steroid, immunoglobilin, giúp thở, chống sốc, điều trị phù não. Sau 10 ngày điều trị suy hô hấp và sốc cải thiện, tri giác bé có cải thiện nhưng chậm. Bé được chuyển khoa Nhiễm - Thần Kinh điều trị duy trì bằng thuốc ức chế miễn dịch (steroid và Rituximab).
Rất ngoạn mục, sau 2 tháng điều trị, bé trai cải thiện hoàn toàn về tri giác, nhận thức và vận động, tất cả giác quan bình thường. Bé xuất viện trong niềm vui vô bờ của gia đình và của cả bác sĩ, điều dưỡng của bệnh viện.
Bé trai được điều trị hồi sức tích cực. Ảnh: BVCC.
PGS.TS.BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên, Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 1 cho biết, đây là trường hợp viêm não hoại tử đầu tiên tại bệnh viện. Bệnh nhi nhập viện trong tình trạng sốt, co giật và rối loạn tri giác. Bệnh nhi được các bác sĩ, điều dưỡng điều trị chăm sóc, đã nhanh chóng được chẩn đoán, điều trị thích hợp bằng thuốc ức chế miễn dịch, hồi sức tích cực sốc, suy hô hấp, phù não.
Viêm não hoại tử cấp tính (ANE) là bệnh rất hiếm, được mô tả đầu tiên năm 1995 ở châu Á, hiện nay số ca mắc chưa được thống kê. Tuy nhiên các báo cáo đến nay rất ít (nhiều nhất 12 trường hợp).
Bệnh đặc trưng bởi các biểu hiện thần kinh như co giật, nhanh chóng rối loạn tri giác, hôn mê có thể xuất hiện thường ngay sau nhiễm cúm A, cúm B, HHV-6, HSV, Mycoplasma…; kèm theo tổn thương gan diễn tiến nhanh. Chẩn đoán xác định bệnh dựa trên hình ảnh học não đặc trưng trên MRI: tổn thương cả chất trắng và chất xám não đối xứng, đa ổ 2 bên đồi thị, thân não, chất trắng quanh não thất.
Bệnh não hoại tử cấp tính xảy ra hầu hết ở các trẻ khỏe mạnh, không có tiền sử bệnh lí, một vài trường hợp có yếu tố gia đình liên quan đến đột biến gene RANBP2. Nguyên nhân và tác nhân chưa được biết rõ. Bệnh có tiên lượng kém, tỉ lệ tử vong và di chứng thần kinh nặng cao.