Thêm một 'cơn ác mộng' tàn phá thương mại châu Âu: Dự báo mất hơn 5 tỷ Euro

CHÂU ÂU GẶP HẠN HÁN LỚN

60% diện tích đất ở Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh - bằng một khu vực lớn hơn bang Alaska và bang Texas của Mỹ cộng lại - đang được cảnh báo hạn hán nghiêm trọng, CNN dẫn thông tin của Đài quan sát hạn hán châu Âu cho biết.

Các phát hiện dựa trên dữ liệu từ khoảng thời gian 10 ngày gần cuối tháng 7/2022. Cơ quan giám sát cho biết 45% diện tích đất hiện được bao phủ bởi "cảnh báo hạn hán", có nghĩa là đất có độ ẩm bị thâm hụt; trong khi 15% diện tích ở mức độ "cảnh báo hạn hán nghiêm trọng hơn", nơi thảm thực vật đối mặt với nguy cơ khô cằn.

Dữ liệu trùng khớp với một báo cáo do Cơ quan giám sát khí quyển Copernicus của EU công bố hôm 8/8/2022, cho biết phần lớn châu Âu đã trải qua một tháng 7 khô hạn hơn mức trung bình, với một số kỷ lục địa phương bị phá vỡ ở phía Tây do lượng mưa thấp, và hạn hán ảnh hưởng đến một số khu vực phía Tây Nam và Đông Nam châu Âu.

Theo báo cáo, những tình trạng đó đã tạo điều kiện cho sự lan rộng và tăng cường của các đám cháy rừng - điều này cũng xảy ra khi các khu vực của châu Âu phải chịu đựng những đợt nắng nóng gay gắt liên tiếp.

Dữ liệu mới được đưa ra trong bối cảnh thế giới đang vật lộn với cuộc khủng hoảng lương thực. Thời tiết khắc nghiệt và các vấn đề về chuỗi cung ứng đã làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng lương thực này và có khả năng sẽ kéo dài trong một thời gian.

Một báo cáo gần đây của Trung tâm Nghiên cứu Chung (thuộc Ủy ban Châu Âu) dự báo sản lượng ngô, hoa hướng dương và đậu tương ở EU giảm 8-9% vì điều kiện khô nóng trong mùa hè, thấp hơn nhiều so với trung bình 5 năm trở lại đây.

Nhà khoa học cấp cao của Cơ quan giám sát khí quyển Copernicus của EU là Freja Vamborg nói rằng: "Điều kiện khô hạn từ những tháng trước kết hợp với nhiệt độ cao và tỷ lệ mưa thấp ở nhiều khu vực trong tháng 7/2022 có thể gây ảnh hưởng xấu đến sản xuất nông nghiệp và các ngành khác như vận tải đường sông và sản xuất năng lượng".

Vào tháng 7/2022, các hồ chứa nước ở một số khu vực ở châu Âu ở mức rất thấp, không đủ để duy trì nhu cầu, theo Cơ quan giám sát khí quyển Copernicus.

Riêng miền Nam nước Anh trải qua tháng 7 khô hạn nhất kể từ khi các kỷ lục bắt đầu vào năm 1836; Còn trên quy mô toàn Vương quốc Anh, thì tháng (năm 2022) là tháng khô hạn nhất trong hơn 20 năm. 

Tại Pháp, tháng 7 có tổng lượng mưa là 9,7mm, khiến nó trở thành tháng 7 khô hạn nhất kể từ khi các kỷ lục bắt đầu vào năm 1959 và lượng mưa thâm hụt 85% so với mức trung bình 1991-2020.

Một vũng nước ở đáy sông Rhine gần như cạn kiệt ở Cologne, miền tây nước Đức. Ảnh: AFP

Trong khi đó, tại Ý, tình trạng thiếu mưa kể từ tháng 12/2021 đã ập đến các vùng phía bắc của nước này và sông Po đã hoàn toàn khô cạn ở nhiều nơi vào đầu mùa hè này. Tại thung lũng Po - nơi chiếm khoảng 30% sản lượng nông nghiệp của cả nước Ý - nắng nóng gay gắt và điều kiện đặc biệt khô hạn đã ảnh hưởng đến sản lượng ngô và hướng dương, đồng thời buộc nông dân trồng lúa phải cắt bỏ canh tác sau khi sông xuống mức thấp nhất trong 70 năm.

Các chuyên gia thuộc Copernicus cho biết tình hình được cải thiện do lượng mưa vào cuối tháng 7, khiến dòng sông tăng 40cm, mặc dù sản lượng thủy điện trong khu vực vẫn bị ảnh hưởng.

Trên phạm vi toàn cầu, Cơ quan giám sát khí quyển Copernicus cho biết, tháng 7 (năm 2022) cũng là một trong ba thời điểm ấm nhất được ghi nhận trên toàn cầu, tăng 0,4 độ C so với mức trung bình năm 1991-2020; và là tháng 7 nóng thứ 6 ở châu Âu.

Tây Ban Nha, Pháp và Vương quốc Anh đã trải qua ít nhất một ngày trên 40 độ C trong tháng 7/2022. Tại Anh, nhiệt độ đã tăng lên hơn 40 độ C vào ngày 19/7, riêng ngôi làng Coningsby của Anh lần đầu tiên ghi nhận mức nhiệt 40,3 độ C.

Trong khi đó, Tây Ban Nha báo cáo tháng Bảy nóng nhất trong hơn 60 năm qua.

"Tháng 7 năm 2022 ở Tây Ban Nha cực kỳ nóng, ấm nhất kể từ năm 1961, với nhiệt độ trung bình là 25,6 ºC - cao hơn 2,7 độ C so với mức trung bình bình thường" - Cơ quan thời tiết quốc gia của nước này - AEMET - cho biết.

HẠN HÁN LỊCH SỬ LÀM TÊ LIỆT THƯƠNG MẠI CHÂU ÂU

Bloomberg thông tin, từ sông Rhine đến sông Danube, các tuyến đường thủy đang bị hỏng vào thời điểm tồi tệ nhất, nguyên nhân có thể do khủng hoảng khí hậu ngày càng trầm trọng.

Giữa một mùa hè khô cằn lập kỷ lục nhiệt trên khắp châu Âu, các con sông ở lục địa này đang ngày càng cạn kiệt. Cơ quan Môi trường Châu Âu cho biết khan hiếm nước ở các lưu vực sông của châu Âu ảnh hưởng đến một phần tư lãnh thổ của khu vực.

Sông Rhine - trụ cột của nền kinh tế Đức, Hà Lan và Thụy Sĩ trong nhiều thế kỷ - đã trở nên gần như không thể đi qua ở một điểm quan trọng vào cuối tuần này, làm ứ đọng 'dòng chảy lớn' của dầu diesel và than. 

Các tàu chở hàng đi qua một bãi cát gần Bendorf trên sông Rhine. Nhiếp ảnh gia: Thomas Frey / Getty Images

Sông Danube, chảy dài 2.896km qua trung tâm châu Âu đến Biển Đen, cũng bị bồi lấp, cản trở hoạt động buôn bán ngũ cốc và các hoạt động thương mại khác.

Sông Rhine là đầu mối của mạng lưới đường thủy nội địa của châu Âu. Con sông, được nối với sông Danube qua kênh đào, chạy khoảng 1.287 km qua các khu công nghiệp của Thụy Sĩ và Đức trước khi đổ ra Biển Bắc tại cảng Rotterdam sầm uất ở Hà Lan.

Theo tính toán dựa trên số liệu của Eurostat, các con sông và kênh của lục địa này vận chuyển hơn 1 tấn hàng hóa mỗi năm cho mỗi cư dân EU và đóng góp khoảng 80 tỷ USD cho nền kinh tế khu vực. 

"Các điều kiện khô cạn ở các con sông dự kiến sẽ kéo nền kinh tế khu vực tồi tệ hơn nhiều so với mức thiệt hại 5 tỷ Euro do các vấn đề vận tải ở sông Rhine gây ra vào năm 2018. Năng lực vận chuyển nội địa sẽ bị hạn chế nghiêm trọng chừng nào khu vực này không có nhiều mưa" - Chuyên gia kinh tế vận tải Albert Jan Swart thuộc ABN Amro Bank NV cho biết.

"Các con sông không chỉ mang lại giá trị thương mại, kinh tế. Chúng là một phần di sản của chúng tôi" - Cecile Azevard, giám đốc công ty điều hành nước VNF của Pháp cho biết.

Ngựa gặm cỏ trên một đoạn lộ thiên của lòng sông trên sông Waal ở Hà Lan. Nhiếp ảnh gia: Peter Boer / Bloomberg

Tác động của biến đổi khí hậu chủ yếu được mọi người cảm nhận thông qua việc thay đổi các mô hình cung cấp nước, hoặc quá ít hoặc quá nhiều. Trong khi châu Âu đang hứng chịu đợt hạn hán lịch sử, thì lũ lụt chết người trong năm 2022 đã ập đến bang Kentucky của Mỹ, Nam Phi và Brazil. Trung Quốc thì bị ảnh hưởng bởi cả hai (cả hạn hán và lũ lụt).

Khi cuộc khủng hoảng khí hậu gia tăng, nó sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn. Các hệ thống sông chính của châu Âu được cung cấp một phần bởi các sông băng Alpine. Vào mùa xuân và mùa hè, dòng chảy làm tăng lượng mưa, nhưng các dòng băng đang co lại. Theo Cơ quan Môi trường Châu Âu, khu vực Alpine đã nóng lên 2 độ C kể từ nửa sau thế kỷ 19, gấp đôi mức trung bình toàn cầu.

Các nhà khoa học dự đoán độ phủ của băng ở Alpine sẽ giảm một nửa vào năm 2050, với hầu hết các sông băng sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này.

Fred Hattermann, người nghiên cứu rủi ro khí hậu tại Viện Nghiên cứu Tác động Khí hậu Potsdam (Đức) cho biết: "Chúng ta có thể thích ứng ở một mức độ nhất định, nhưng chúng ta sẽ không bao giờ bắt kịp với biến đổi khí hậu. Những điều bất ngờ sẽ tiếp tục ập đến".

Bài viết sử dụng nguồn: CNN, Bloomberg