Đóng cửa vì Covid-19 làm suy yếu các ngành kinh doanh ở ASEAN ra sao?

Tính đến ngày 24/3, khoảng 4.000 trường hợp nhiễm Covid-19 đã được báo cáo ở 10 quốc gia thành viên ASEAN, với khoảng 100 trường hợp tử vong.

Những con số này chỉ chiếm 1% tổng số ca mắc toàn cầu, nhưng các chính phủ trong khu vực, kể từ giữa tháng 3 đã ban hành các biện pháp nghiêm ngặt, bao gồm cả việc đóng cửa gần như toàn bộ vì e ngại một làn sóng virus mới lan từ châu Âu và Mỹ.

Việt Nam, Malaysia và Philippines hiện đang tạm dừng nhập cảnh đối với người nước ngoài; Singapore cấm tất cả du khách ngắn ngày vào hoặc đi qua; Thái Lan yêu cầu giấy chứng nhận sức khỏe xác minh tất cả du khách đã thử nghiệm âm tính với Covid-19. Do đó, nhiều doanh nghiệp có trụ sở trong khu vực, từ du lịch đến sản xuất, đã phải chịu đựng cú sốc cầu kể từ khi dịch bùng phát.

Vào thứ ba, rất ít khách xuất hiện ở Công viên Merlion Singapore, nơi thường rất đông khách du lịch. Singapore đã đón trung bình hàng ngày khoảng 50.000 lượt khách vào năm ngoái. Nhưng từ 23/3, không du khách nào còn được phép vào nước này.

Với một biện pháp quyết liệt như vậy được đưa ra, Singapore Airlines sẽ cắt giảm 96% công suất cho đến cuối tháng 4, dẫn đến việc tạm dừng 138 trong số 147 máy bay của họ. Trong khi Jetstar Asia, hãng hàng không có trụ sở tại Singapore, đã đình chỉ tất cả các chuyến bay từ ngày 23/3, cho đến ngày 15/4.

Công viên Merlion nổi tiếng của Singapore gần như không người do lệnh cấm nhập cảnh của quốc gia này đối với du khách. (Ảnh của Kentaro Iwamoto)

Tất cả 4 hãng hàng không Việt Nam có chuyến bay ra nước ngoài, bao gồm Vietnam Airlines, Vietjet Air, Jetstar Pacific và Bamboo Airways, tạm dừng khai thác tất cả các đường bay thương mại quốc tế thường lệ cho đến cuối tháng 4/2020. Các hãng này dự kiến sẽ chịu ít nhất 30.000 nghìn tỷ VND (1,27 tỷ USD) thiệt hại doanh thu trong năm 2020 do Covid-19, theo ước tính ban đầu của Cục Hàng không.

Trong khi đó, quyết định của chính quyền thành phố Bangkok về việc đóng cửa 26 ngành công nghiệp, bao gồm trung tâm mua sắm và nhà hàng ăn uống, từ ngày 22/3 đã lấy đi toàn bộ sức sống của nơi đây.

Khoảng 80.000 người đã tập trung vào ngày 22/3 tại bến xe buýt Mo Chit ở phía bắc Bangkok, tìm cách rời khỏi thủ đô đến các tỉnh khác hoặc thậm chí các nước láng giềng. Đường phố Bangkok vào cuối tuần rất vắng vẻ.

Các lĩnh vực kinh doanh đã lên tiếng sẵn sàng hợp tác khi có lệnh đóng cửa. "Các nhà khai thác lĩnh vực du lịch sẵn sàng tuân thủ các chính sách của chính phủ như việc đóng cửa quốc gia trong việc ngăn chặn sự bùng phát Covid-19", Hội đồng Du lịch Thái Lan cho biết trong một tuyên bố. "Nếu điều này có thể giúp đất nước và bảo tồn ngành du lịch, chúng tôi sẵn sàng hy sinh".

Tổ chức này ước tính rằng du lịch Thái sẽ thiệt hại 1 nghìn tỷ BHT (44 tỷ USD) nếu đại dịch tiếp tục kéo dài. "Điều này sẽ dẫn đến kết quả tai hại trong bức tranh lớn hơn, ít nhất 650 tỷ BHT nợ phát sinh cho ngành du lịch với các ngân hàng thương mại," Hội đồng nói. "Các khoản vay sẽ tăng theo cấp số nhân, nếu chính phủ không đề ra bất kỳ biện pháp khẩn cấp nào".

Các nước ASEAN đã đón 135 triệu lượt khách trong năm 2018, trong đó khoảng 50 triệu là nội khối. Kiểm soát biên giới nghiêm ngặt không chỉ làm giảm hàng triệu khách du lịch và giải trí, mà còn có thể có ảnh hưởng đến các vấn đề quan trọng hơn: dòng chảy của lao động và hàng hóa.

Campuchia dựa vào Việt Nam để nhập khẩu nông sản. Việt Nam đã đóng cửa biên giới với Campuchia từ ngày 15/3. Đồng thời Campuchia sau đó tuyên bố sẽ dừng tất cả các chuyến đi, bao gồm cả các chuyến bay, giữa hai nước. Do đó, giá sản xuất có thể tăng ở Campuchia, theo một nhà điều hành hậu cần địa phương.

Khu vực sản xuất của ASEAN đã có dấu hiệu suy yếu. Theo Chỉ số quản lý mua hàng sản xuất của khu vực (PMI) vào tháng 2, do IHS Markit biên soạn, hoạt động của nhà máy tại Việt Nam đã xấu đi từ một tháng trước. PMI cho Singapore, Malaysia, Thái Lan và Myanmar cũng cho thấy sự suy yếu.

Các chính phủ trong khu vực đã triển khai các gói kích thích tài khóa để hỗ trợ các doanh nghiệp, trong khi các ngân hàng trung ương đang gấp rút cho việc nới lỏng tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế. Tuy nhiên, hầu hết các quốc gia có thể sẽ thấy tăng trưởng chậm hơn hoặc thậm chí là suy thoái vào năm 2020.